श्लोक ३ रा
काम ईहा मदस्तृष्णा सतम्भ आशीर्भिदा सुखम् ।
महोत्साहो यशः प्रीतिर्हास्यं वीर्यं बलोद्यमः ॥३॥
काम म्हणिजे विषयसोसू । जेवीं इंधनीं वाढे हुताशू ।
तेवीं पुरवितां कामाभिलाषू । कामअसोसू पैं वाढे ॥७७॥
या नांव काम जाण । कामक्रिया ते ईहा पूर्ण ।
झाले विद्येचा दर्प गहन । मदाचें लक्षण या नांव ॥७८॥
झालिया अर्थप्राप्ती । वासनेसी नव्हे तृप्ती ।
चढतीवाढती आसक्ती । तृष्णा निश्चितीं या नांव ॥७९॥
अतिगर्वें जे स्तब्धता । कोणा दृष्टीं नाणी सर्वथा ।
या नांव स्तंभावस्था । जाण तत्त्वतां उद्धवा ॥८०॥
अर्थप्राप्तीकारणें । इष्टदेवता प्रार्थणें ।
प्रापंचिक सुख मागणें । आशा म्हणणें या नांव ॥८१॥
भिदा म्हणिजे भेद जाण । स्फुरद्रूप प्रपंचभान ।
माझें तुझें प्रपंचवचन । भिदालक्षण या नांव ॥८२॥
राजसुखाचा नवलभाग । विषयसुखभोग जो साङग ।
तेंचि सुख मानिती चांग । सुखप्रयोग या नांव ॥८३॥
रणीं उत्साह शूरासी । कां पुत्रोत्साह नरासी ।
विवाहोत्साह सुहृदांसी । महोत्साह त्यासी बोलिजे ॥८४॥
शास्त्रविवादीं जयो घेणें । कां युद्धीं शूर पराभवणें ।
तेणें ख्याति वाढविणें । यश मिरवणें या नांव ॥८५॥
बंदिजनांहातीं कीर्ती । स्वयें वाखाणवी दिगंतीं ।
या नांव यशःप्रीती । जाण निश्चितीं उद्धवा ॥८६॥
ऐकोनि वचनोक्ति छंदोबद्ध । उपहासीं अतिविनोद ।
तेथ राजसा हास्य विशद । जाण प्रसिद्ध उद्धवा ॥८७॥
वीर्य म्हणिजे केवळ । बलाढयता अतिप्रबळ ।
दाखवणें शारीरबळ । या नांव शीळ वीर्याचें ॥८८॥
राजबळें उद्यमव्यवहार । आंगदट जो व्यापार ।
न्याय सांडूनि स्वार्थ फार । बलोद्यमप्रकार या नांव ॥८९॥
हीं पंधराही लक्षणें । ज्यापें नांदती संपूर्णें ।
तो राजस वोळखणें । जीवेंप्राणें निश्चित ॥९०॥
केवळ अविवेकसंपत्ती । तामसाची तमोवृत्ती ।
सोळा लक्षणें त्याची स्थिती । ऐक तुजप्रती सांगेन ॥९१॥;