श्लोक ४५ वा
ध्यानेनेत्थं सुतीव्रेण युञ्जतो योगिनो मनः ।
संयास्यत्याशु निर्वाणं द्रव्य ज्ञानक्रियाभ्रमः ॥ ४६ ॥
इति श्रीमद्भागवते महापुराणे पारमहंस्यां एकादशस्कंधे चतुर्दशोऽध्यायः ॥ १४ ॥
यापरी तीव्र ध्यानस्थिती । समाधिपर्यंत माझी प्राप्ती ।
साधकासी होय शीघ्रगती । यथानिगुती ध्यान करितां ॥२१॥
हें माझें ध्यान उत्तमोत्तम । सर्वदा ठसावलें जैं निःसीम ।
तैं अधिभूत अधिदैव अध्यात्म । हा त्रिविध भ्रम उरों नेदी ॥२२॥
विषयी विषयो विषयसंभ्रम । ज्ञेय ज्ञाता ज्ञानोपक्रम ।
कर्म कर्ता क्रियाभ्रम । यांचें रूपनाम उरों नेदी ॥२३॥
तेथ ध्येय ध्याता ध्यान । दृश्य द्रष्टा आणि दर्शन ।
मन मंता आणि मनन । यांचें समूळ भान उच्छेदी ॥२४॥
देवो देवी देवता । भज्य भजन भजता ।
लक्ष्य लक्षण लक्षिता । हेही कथा नुरेचि ॥२५॥
तेथ योग्यतेशीं महायोगू । समाधिसुखाचा सुखभोगू ।
जीवशिवांचा निजसंयोगू । हाही उपयोगू उडाला ॥२६॥
तेथें बोध कैंचा कैंची बोधकता । कैंची बद्धता आणि मुक्तता ।
ब्रह्मनाम हेही वार्ता । जाण सर्वथा बुडाली ॥२७॥
सत् चित् आणि आनंद । या नांवाचा जो प्रवाद ।
तो मज मायावी संबंध । ऐक तोही विषद विभाग ॥२८॥
असंताचे व्यावृत्तीं । 'संत' मातें म्हणती श्रुती ।
करितां जडाची समाप्ती । 'चिन्मात्र' म्हणती मजलागीं ॥२९॥
तोडितां दुःखाचा संबंधू । मातें म्हणती 'परमानंदू' ।
एवं सच्चिदानंदप्रवादू । हा विपरीत बोधू विद्येचा ॥५३०॥
जेथ असंतचि नाहीं । तेथ संत म्हणणें घडे कायी ।
समूळ अज्ञानचि जेव्हां नाहीं । तेव्हां चिन्मात्र हेंही म्हणे कोण ॥३१॥
जेव्हां दुःखाचा लेशू नाहीं । तेव्हां सुख म्हणावें कोणे ठायीं ।
यालागीं नामरूप मज पाहीं । ठेवितां ठायीं तुकेना ॥३२॥
समूळ उडे त्रिपुटीचें भान । या नांव गा तीव्र ध्यान ।
माझें करूनियां भजन । निजसमाधान पावले ॥३३॥
एवं माझेनि ध्यानप्रकारें । संसार उडे चमत्कारें ।
माझें केवळ स्वरूपचि उरे । निजनिर्धारें उद्धवा ॥३४॥
ते स्वरूपीं सुख ना दुःख । नाहीं संतासंताचे लेख ।
ज्ञानाज्ञानाची अटक । ते ठायीं देख असेना ॥३५॥
तेथ नाम रूप गुण । नाहीं मीतूंपणाची खूण ।
विद्याअविद्याभान । आनंदघन निजरूप ॥३६॥
भक्तिसुखाचे हेलावे । नानाउपायगौरवें ।
उद्धवालागीं देवें । निजानुभवें दीधले ॥३७॥
ठसावल्या माझी भक्ती । सकळ सिद्धींची होय प्राप्ती ।
संदेह नाहीं ये अर्थीं । जाण निश्चितीं उद्धवा ॥३८॥
भजनपंथें निरंतर । दोहोनि भक्तिसुखक्षीर ।
त्याचेंही मंथोनिया सार । उद्धवासी श्रीवर देता झाला ॥३९॥
तो हा चौदावा अध्यावो । स्वमुखें बोलिला देवो ।
भक्तीसी मी वश्य पहा हो । येर उपावो तो गौण ॥५४०॥
सकळ योगांचें योगगव्हर । वेदान्त निजभांडार ।
सकळ सिद्धींचें परम सार । भक्ति साचार हरीची ॥४१॥
निजभाग्याची परम जोडी । महासुखाची आवडी गाढी ।
सकळ गोडियांची गोडी । भक्ति रोकडी हरीची ॥४२॥
भावें करितां भगवद्भजन । श्वपच जाहले पावन ।
जेणें भक्तीशीं विकलें मन । त्याआधीन सदा देवो ॥४३॥
उपेक्षूनियां निजमुक्ती । एका जनार्दनीं पढिये भक्ती ।
त्याचेनि प्रसादें भगवत्प्राप्ती । जाहली अहोराती खेळणें ॥४४॥
तो जरी भगवत्प्राप्ती नेघे । तरी ते दाटूनि घर रिघे ।
ऐसे गुरुभक्तीचेनि योगें । देवो सर्वांगें भूलला ॥४५॥
भगवत्प्राप्ती पाहिजे ज्यासी । तेणें न विसंबावें मद्भक्तीसीं ।
अखंड स्मरे जो हरिनामासी । देवो त्यापाशीं तिष्ठत ॥४६॥
सकळ भजनाचे शिरीं । रामनाम दों अक्षरीं ।
सदा गर्जे ज्याची वैखरी । धन्य चराचरीं तो एक ॥४७॥
एका जनार्दना शरण । इतुकें करितां नामस्मरण ।
पाठिमोरें होय जन्ममरण । महासिद्धी आंगण वोळंगती ॥५४८॥
इति श्रीभागावते महापुराणे एकादशस्कंधे एकाकारटीकायां
श्रीकृष्णोद्धवसंवादे भक्तिरहस्यावधारणयोगो नाम चतुर्दशोऽध्यायः ॥१४॥
॥ श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥ मूळश्लोक ॥४६॥ ओव्या ॥५४८॥