तीन मुले 68
‘सोन्या, आवडले ना?’ तिने विचारले.
‘छान लागते आई.’ सोन्या म्हणाला.
‘मलाही आवडले.’ रुपल्या म्हणाला.
तिन्हीसांजा झाल्या. चार पणत्या बाहेर लावण्यात आल्या. मनी झोपाळयावर निजली होती. आई दोन मुलांचे हात धरून फिरत होती. इतक्यात मंगा बाहेरून आला.
‘काय आणलेत बाबा? खाऊ?’ मुलांनी विचारले.
‘होय हो बाळ. आणि हे फटाके घ्या. ह्या चंद्रज्योती.’ तो म्हणाला.
‘खरेच बाबा? सोन्याने विचारले.
‘होय, खरेच.’
मंगाने चंद्रज्योती काढून दिल्या. सोन्याने लाविल्या. रुपल्यानेही काडी हाती धरली. मधुरीने फटाके सोडवून दिले. बांबूचा चिमटा तिने त्या मुलांना करून दिला. चिमटयात धरून मुले फटाके वाजवू लागली.
‘आई, मी हातात धरून वाजवू?’ सोन्याने विचारिले.
‘नको. एखादे वेळेस हातावर येईल.’ आई म्हणाली.
‘नाही येणार. मी काही हातात धरून वाजवायला भीत नाही आई.’
‘वाजव हो सोन्या.’ बाप म्हणाला.
सोन्याने हातात धरून फटाका वाजविला. फटाके, चंद्रज्योती! मजा आली. आणि पेढे, बर्फीही मंगा घेऊन आला होता. सोन्याला दोन पेढे मिळाले. रुपल्याला एका पेढयाचे दोन करून देण्यात आले. मुलांना आनंद झाला. रात्री मुले निजली. मधुरी व मंगा जागीच होती.
‘मंगा कोठून आणलेस फटाके? पैसे होते का?’ तिने विचारले.
‘कर्ज काढून आणले सामान.’ तो म्हणाला.
‘नको हो कर्ज.’ ती म्हणाली.
‘मला नाही भिका-यासारखे रहाणे आवडत. मी आता खुशाल कर्ज काढण्याचे ठरविले आहे. सोन्यासारख्या मुलांना साध्या गोष्टीसाठी मार खावा लागावा हे मला सहन होत नाही. तू सोन्याला नाही डागलेस, मला डागलेस. आपण किती दरिद्री या गोष्टीचे तुझ्या मनातील दु:ख त्यामुळे प्रकट झाले. मधुरी, कितीदा तुला विचारले परवानगी देत नाहीस. म्हणतेस मी समाधानी आहे. परंतु तुझ्या मनाची यथार्थ कल्पना आज मला आली. तुझे मन शांत व स्वस्थ नाही. तेथे दरिद्रयाच्या वेदना आहेत. स्वाभिमानाच्या कल्पना आहेत. पोरांना काय बिचा-यांना? छे! मला चैन नाही पडत. कोवळा फुलासारखा हात तू भाजलास. किती तू दुष्ट. आया का इतक्या दुष्ट होऊ शकतात?’