Get it on Google Play
Download on the App Store

धडपडणारी मुले 126

नामदेव व रघुनाथ हे स्वामींबरोबर येऊ शकले नाहीत. नामदेवाचे रायबा जरा आजारी होते. रघुनाथला घरची व्यवस्था पाहावयाची होती. रघुनाथ आणश्रमांतहि जाई. गावांतील लोकांना सायंप्रार्थनेनंतर निरनिराळे विचार सांगे.

विचार सांगे. शेतकरी व कामकरी यांनी संघटना केली पाहिजे वैगरे गोष्टी तो बोले.

“अरे रघुनाथ ! हा इंग्रज काही बाबा जायचा नाही. घुसला तो कायमचा. आणील एक तोफ व देईल फुंकून सा-यांना,” गावांतील एक वृद्ध गृहस्थ म्हणाले.

“जी भाऊ! आपणांजवळ शस्त्रात्रे नाहीत ही गोष्ट खरी. परंतु म्हणून का हातपाय नाही चालवायचे ! सर्व हिदूस्थानावर संघटना झाली, जर निर्भयता आली, अपमानाचे मिंधे जिणे न जगण्याचा जनतेने निश्चय केला, तर सरकारी तोफा बंद पडतील. राष्ट्राच्या सर्वव्यापी संघाने स्वराज्य मिळेल. सारे हिदुस्थान इंग्रज का मारील ? त्यालाही जगायचे आहे. पस्तीस कोट लोकांचा आवाज कोण दडपील? जे सरकार कोट्यावधी लोकाच्या हृद्यांतील स्वात्रंत्र्याची ज्वाला दडपू पाहील, ते सरकार धुळीला मिळेल धडपड करीत मर्दासारखें उठले पाहिजे,” रघुनाथ सांगे.

“अरे सरकारापेक्षा सावकार छळतो. आपल्या गावचा शेतसारा चार हजार आहे, परंतु सावकाराचे व्याज त्यापेक्षा जास्त आहे. सावकार कसा दूर होणार ?” दुस-या एकाने विचारले.

“पोटापुरते खायला ठेवून मग सावकार व सरकार तृप्त करावे. आधी नीट जगले पाहिजे. आपण सरकार व सावकार यांना सांगितले पाहिजे, ‘महाराज ! तुमचे देणे आहे खरे. ते मी नाकबूल करीत नाही. परंतु ते देण्यासाठी मी जिवंत तर राहिले पाहिजे? मला आधी जगू दे. माझी पोरे बाळें जगू दे. उरले तर तुला दिल्याशिवाय राहणार नाही,’” रघुनाथ म्हणाला.

“जप्ती आणील, लिलाव करील,” पाटील म्हणाले.

“आपम एकजूट करून उठले पाहिजे. प्रयत्न हवा. हातपाय गाळून जी भाऊ कसे होईल?” रघुनाथ म्हणाला.

त्या दिवशी रघुनाथची आई त्याला म्हणाली, “रघुनाथ ! वेणूचे लग्न नको का करायला ? कोण बर पाहाणार, कोण काळजी करणार? ते इकडे ढूकूंनहि पाहात नाहीत. एकदा मध्ये आले होते. या घरांतून आम्हाला हाकलीत होते. परंतू पंचांनी समजूत घालून त्यांना लावून दिले.”

धडपडणारी मुले

पांडुरंग सदाशिव साने
Chapters
धडपडणारी मुले 1 धडपडणारी मुले 2 धडपडणारी मुले 3 धडपडणारी मुले 4 धडपडणारी मुले 5 धडपडणारी मुले 6 धडपडणारी मुले 7 धडपडणारी मुले 8 धडपडणारी मुले 9 धडपडणारी मुले 10 धडपडणारी मुले 11 धडपडणारी मुले 12 धडपडणारी मुले 13 धडपडणारी मुले 14 धडपडणारी मुले 15 धडपडणारी मुले 16 धडपडणारी मुले 17 धडपडणारी मुले 18 धडपडणारी मुले 19 धडपडणारी मुले 20 धडपडणारी मुले 21 धडपडणारी मुले 22 धडपडणारी मुले 23 धडपडणारी मुले 24 धडपडणारी मुले 25 धडपडणारी मुले 27 धडपडणारी मुले 28 धडपडणारी मुले 29 धडपडणारी मुले 30 धडपडणारी मुले 31 धडपडणारी मुले 32 धडपडणारी मुले 33 धडपडणारी मुले 34 धडपडणारी मुले 35 धडपडणारी मुले 36 धडपडणारी मुले 37 धडपडणारी मुले 38 धडपडणारी मुले 39 धडपडणारी मुले 40 धडपडणारी मुले 41 धडपडणारी मुले 42 धडपडणारी मुले 43 धडपडणारी मुले 44 धडपडणारी मुले 45 धडपडणारी मुले 46 धडपडणारी मुले 47 धडपडणारी मुले 48 धडपडणारी मुले 49 धडपडणारी मुले 50 धडपडणारी मुले 51 धडपडणारी मुले 52 धडपडणारी मुले 53 धडपडणारी मुले 54 धडपडणारी मुले 55 धडपडणारी मुले 56 धडपडणारी मुले 57 धडपडणारी मुले 58 धडपडणारी मुले 59 धडपडणारी मुले 60 धडपडणारी मुले 61 धडपडणारी मुले 62 धडपडणारी मुले 63 धडपडणारी मुले 64 धडपडणारी मुले 65 धडपडणारी मुले 66 धडपडणारी मुले 67 धडपडणारी मुले 68 धडपडणारी मुले 69 धडपडणारी मुले 70 धडपडणारी मुले 71 धडपडणारी मुले 72 धडपडणारी मुले 73 धडपडणारी मुले 74 धडपडणारी मुले 75 धडपडणारी मुले 76 धडपडणारी मुले 77 धडपडणारी मुले 78 धडपडणारी मुले 79 धडपडणारी मुले 80 धडपडणारी मुले 81 धडपडणारी मुले 82 धडपडणारी मुले 83 धडपडणारी मुले 84 धडपडणारी मुले 85 धडपडणारी मुले 86 धडपडणारी मुले 87 धडपडणारी मुले 88 धडपडणारी मुले 89 धडपडणारी मुले 90 धडपडणारी मुले 91 धडपडणारी मुले 92 धडपडणारी मुले 93 धडपडणारी मुले 94 धडपडणारी मुले 95 धडपडणारी मुले 96 धडपडणारी मुले 97 धडपडणारी मुले 98 धडपडणारी मुले 99 धडपडणारी मुले 100 धडपडणारी मुले 101 धडपडणारी मुले 102 धडपडणारी मुले 103 धडपडणारी मुले 104 धडपडणारी मुले 105 धडपडणारी मुले 106 धडपडणारी मुले 107 धडपडणारी मुले 108 धडपडणारी मुले 109 धडपडणारी मुले 110 धडपडणारी मुले 111 धडपडणारी मुले 112 धडपडणारी मुले 113 धडपडणारी मुले 114 धडपडणारी मुले 115 धडपडणारी मुले 116 धडपडणारी मुले 117 धडपडणारी मुले 118 धडपडणारी मुले 119 धडपडणारी मुले 120 धडपडणारी मुले 121 धडपडणारी मुले 122 धडपडणारी मुले 123 धडपडणारी मुले 124 धडपडणारी मुले 125 धडपडणारी मुले 126 धडपडणारी मुले 127 धडपडणारी मुले 128 धडपडणारी मुले 129 धडपडणारी मुले 130 धडपडणारी मुले 131 धडपडणारी मुले 132 धडपडणारी मुले 133 धडपडणारी मुले 134 धडपडणारी मुले 135 धडपडणारी मुले 136 धडपडणारी मुले 137 धडपडणारी मुले 138 धडपडणारी मुले 139 धडपडणारी मुले 140 धडपडणारी मुले 141 धडपडणारी मुले 142 धडपडणारी मुले 143 धडपडणारी मुले 144 धडपडणारी मुले 145 धडपडणारी मुले 146 धडपडणारी मुले 147 धडपडणारी मुले 148 धडपडणारी मुले 149 धडपडणारी मुले 150 धडपडणारी मुले 151 धडपडणारी मुले 152 धडपडणारी मुले 153 धडपडणारी मुले 154 धडपडणारी मुले 155 धडपडणारी मुले 156 धडपडणारी मुले 157 धडपडणारी मुले 158 धडपडणारी मुले 159 धडपडणारी मुले 160 धडपडणारी मुले 161 धडपडणारी मुले 162 धडपडणारी मुले 163 धडपडणारी मुले 164 धडपडणारी मुले 165 धडपडणारी मुले 166 धडपडणारी मुले 167 धडपडणारी मुले 26 शेतकरी जगाचा पोशिंदा