नामपाठ - अभंग १६३१ ते १६५०
१६३१
विचारावेंविवेक दृष्टी । संतचरणीं द्यावीं मिठी ॥१॥
तेणें चुके जन्मजरा । चुकवी चौर्‍यांशींचा फेरा ॥२॥
संतचरण अनुदिन । द्रुढ राखावें तेथें मन ॥३॥
एका जनार्दनीं शरण । सहज निवारे जन्ममरण ॥४॥
१६३२
बहु मार्ग बहु प्रकार । तेथें निर्धार न बैसे ॥१॥
उलट सुलट कासया करणें । जप तप अव्हान दैवतें ॥२॥
योग याग तप तीर्थे । साधन कष्ट ते पसारा ॥३॥
शरण एका जनार्दनीं । घडे निशिदिनीं संतसेवा ॥४॥
१६३३
धर्म अर्थ काम मोक्ष । संतचरणीं ठेवी लक्ष ॥१॥
परा पश्यंती मध्यमा वैखरी । चरणीं निर्धारीं संतांच्या ॥२॥
योगयागादि साधनें संतचरणीं असो ध्यानें ॥३॥
आणिक नको त्या उपाधी । तोडा देहीं आधिव्याधी ॥४॥
एका जनार्दनीं मन । एकपणें जनार्दन ॥५॥
१६३४
गोल्हाट उल्हाट कासया आटाआटी । घेतां संतभेटीं पुरे हेंची ॥१॥
गुद ते पीडन नागिणी दमन । संतदरुशन घडतां जोडे ॥२॥
ओहं सोहं यातायाती कोहं जाण । टाकुनि संतचरण धरां आधीं ॥३॥
एका जनार्दनीं मानावा विश्वास । होय देवदास आपोआप ॥४॥
१६३५
बकाचिये परि ध्यान नको धरुं । जीवेभावें धरुं संतचरण ॥१॥
मग ते तात्काळ करिती पावन । ऐसें अनुमोदन आहे शास्त्रीं ॥२॥
ध्यानाचें ध्यान संतांचे चरण । काया वाचा मन दृढ ठेवी ॥३॥
वाच्य ते वाचक संत ते व्यापक । एका जनार्दनीं देख अंतर्बाही ॥४॥
१६३६
समसृष्टीं । म्हणो नये थोर सान । ऐसें उपदेशी ज्ञान । आपण ही गोष्टीं ॥१॥
काया वाचा मनें भावें । संतांशीं शरण जावें । संगती ते जीवेंभावें । अंतरीची गोष्टी ॥२॥
पूर्ण बुद्धिचाची रावो । पापपुण्य नाहीं ठावो । साधु संतांसी भजावो । मुख्य ही गोष्टी ॥३॥
ऐसिया संतांसी जाण । शरण एका जनार्दन । घालीतसे लोटांगण । मुख्य ही गोष्टी ॥४॥
१६३७
जयांचें चित्त संताच्या चरणा । तेणें नारायणा जिंकियलें ॥१॥
भावें देव मिळे भावें देव मिळे । संतचरणीं लोळे सर्व काळ ॥२॥
संतांची आवडी म्हणोनि अवतार धरी । योगक्षेम भारी चालवी त्यांचा ॥३॥
संतचरणी सेवा आदर उपचार । एका जनार्दनीं साचार करीतसे ॥४॥
१६३८
संतांची आवडे तो देवाचाही देव । कळिकाळांचे भेव पायातळीं ॥१॥
आणिकाची चड नसेची वासना । संताचियां चरणा वाचूंनिया ॥२॥
ऐसें ज्यांचे प्रेम ऐशी ज्याची भक्ति । एका जनार्दनीं मुक्ति तेथें राबें ॥३॥
१६३९
संतांचे सुख जिहीं अनुबहविलें । ते जीवनमुक्त जहले जन्मोजन्मीं ॥१॥
संतांचा संग जयासी हो जाहला । प्रत्यक्ष घडला सत्यलोक ॥२॥
एका जनार्दनीं संतांचा अनुभव । धाला माझा जीव परमानंदें ॥३॥
१६४०
संतचरणीं सावधान । ज्याचें जडलेसें मन ॥१॥
तया नाहीं जन्ममरण । मुक्तीअ उभ्या कर जोडोन ॥२॥
ब्रह्माज्ञान हात जोडी । संताघरी घाली उडी ॥३॥
शरण एक जनार्दनीं । वंदितसे अनुदिनी ॥४॥
१६४१
सांडोनिया संतसेवा । कोण हेवा मग जोडी ॥१॥
नानापरीचे साधन । अष्टांगयोग धूर्मपान ॥२॥
यज्ञ योग तीर्थकोटी । संताचिया चरणागुष्ठीं ॥३॥
एका जनार्दनीं मग । संतचरणीं समाधान ॥४॥
१६४२
संतसेवा केल्यापाठीं । कैंची संसाराची गोष्टी ॥१॥
तेथें कैंचें कर्माकर्म । अवघा देव परब्रह्मा ॥२॥
कैंचे ध्येय ध्याता ध्यान । एक संतचरणी मन ॥३॥
कैंचा भेद कैंचे भान । एक जनार्दनीं ध्यान ॥४॥
१६४३
भय नाही हरीच्या दासा । शुभ काळ सर्व दिशा ॥१॥
नाहीं तयां गोंवागुंतीं । न लगे पुराण व्युत्पत्ती ॥२॥
नाहीं शास्त्रांचे कारण । वेदाभ्यासाचें नको मनन ॥३॥
एका जनार्दनीं शरण । परंपरा हेचि पूर्ण ॥४॥
१६४४
पायांवरी ठेवितां भाळ । कर्म सकळ सुफळ ॥१॥
ऐसा छंद जया मनीं । धन्य जननी तयाची ॥२॥
लोटांगण संतापुढा । घाली उघडा होउनी ॥३॥
एका जनार्दनीजं भेंटीं । जन्ममरणा होय तुटीं ॥४॥
१६४५
देवाचे ते आप्त जाणावे ते संत । त्यांचे चरणीं रत व्हावें सर्वदा ॥१॥
श्रीहरीची भेटी सहजची होय । श्रमलीया जाय क्षणमात्रें ॥२॥
पापाचे पर्वत भस्म नामाग्रीतं । अभक्ता न कळें हित नाम न घेती ॥३॥
एका जनार्दनीं संताचिया कृपें । नाम होय सोपें त्याच्या ॥४॥
१६४६
संतावाचोनियां नाम नये हातां । साधनें सांधितां कोटी जाणा ॥१॥
जैसें कातेंविण कारणें संसार । साधन विचार व्यर्थ ठेला ॥२॥
संतसमागम धरलिया वांचुनी । संसार सांडणी नोहे बापा ॥३॥
एका जनार्दनीं संतांसी शरण । रिघलिया जाण देव जोडे ॥४॥
१६४७
संतचरणी सेवा घडे । भाग्य पहा हो केव्हढें ॥१॥
व्यर्थ शिणती बापुडे । योग याग करुनी गाडे ॥२॥
संतचरणी जे विन्मुख । स्वप्नी न देखती सुख ॥३॥
संतचरणी नाही थारा । भरले तपांच्या डोंगरा ॥४॥
नाम न म्हणती कोंडें । धूम्रपान करिती तोंडे ॥५॥
एका जनार्दनीं साचें । मन नाहीं सुख कैचें ॥६॥
१६४८
ज्ञान ध्यान जप तप तें साधन । तें हे संतनिधान सखे माझे ॥१॥
संतापायीं आधीं जावें वो शरण । संसार बोळवण होय तणें ॥२॥
तयाचे हें मुळ संतांचे पाय । आणीक उपाय नाही नाहीं ॥३॥
द्वैत अद्वैताचा न सरेचि कोंभ । तो हाचि स्वयंभ संतसंग ॥४॥
एका जनार्दनीं परब्रह्मा जाम । द्वैत क्रियाकर्म तेथे नाहीं ॥५॥
१६४९
तापलीया तापत्रयें संतां शरण जावें । जीवेंभावें धरावें चरण त्यांचे ॥१॥
करुनि विनवणी वंदु पायवाणी । घालुं लोटांगणी मस्तक हें ॥२॥
उपासनामार्ग सांगती ते खुण । देती मंत्र निर्वाण विठ्ठल हरि ॥३॥
एका जनार्दनीं संतासी शरण । रात्र आणि दिन चिंतूं त्यासीं ॥४॥
१६५०
मनुष्यखेपे हित होय । शरण तूं जाय श्रीसंतां ॥१॥
काय महिमा कीर्ति जगीं । नाहीं सामर्थ्य दुजिया अंगीं ॥२॥
एका जनार्दनीं संत । उदार पतीत तारिती ॥३॥