पंढरी माहात्म्य - अभंग ३७१ ते ३८०
३७१
बहुता काळाचें हें क्षेत्र । सकळ देवांचें माहेर । सकळ संतांचे निजमंदिर । तें हें पंढरपुर जाणावें ॥१॥
धन्य पंढरीचा महिमा । नाहीं आणीक उपमा । जेथें वास पुरुषोत्तमा । रुक्मिणीसहित सर्वदा ॥२॥
धन्य भक्त पुंडलीक । सकळ संताचा नायक । एका जनार्दनीं देख । श्रीविठ्ठल आवडी ॥३॥
३७२
महाक्षेत्र पंढरपुर । नांदे विठ्ठ्ल सचार ॥१॥
तया ठायीं सुख आहे ।संत जाणती तो लाहें ॥२॥
विश्रांतीचें स्थान । भावाभाव समान ॥३॥
दुःख दरिद्र नाहीं । वाचे म्हणतां विठाबाई ॥४॥
नोहे बाधा काळाची । ऐसी मर्यादा संताची ॥५॥
जनार्दनाचा एक म्हणे । घ्यावें पेणें तेथींचें ॥६॥
३७३
ऐसें पंढरीचें स्थान । याहुनी आणिक आहे कोण ॥१॥
विष्णसहित कर्पूरगौर । जेथे उभे निरंतर ॥२॥
पुढें भीवरा शोभती । पुंडलिकांची वसती ॥३॥
ऐसें सांडोनी उत्तम स्थळ । कोठें वास करुं निर्मळ ॥४॥
म्हणे जनार्दनाचा एका । प्रेमळ संत नांदती देखा ॥५॥
३७४
ऐसे विश्रांतींचे स्थान । आणिके ठायीं नाहीं जाण ॥१॥
तें हें जाणा पंढरपुर । मुक्त मुमुक्षुचें माहेर ॥२॥
जगीं ऐसें स्थळ । नाहीं नाहीं हो निर्मळ ॥३॥
एका जनार्दनीं निकें । भूवैकुंठं नेटकें ॥४॥
३७५
वेदाभ्यासं श्रमलें । पुराण वक्ते ते भागले ॥१॥
तया विश्रांतीस स्थान । अधिष्ठान पंढरी ॥२॥
शास्त्राभ्यास नेहटीं । वादावाद दाटोदाटीं ॥३॥
एका जनार्दनीं शरण । पंढरी स्थान ऐशिया ॥४॥
३७६
ज्या सुखा कारणें योगाभ्यास । शरीर दंड काय क्लेश । तें उभें आहे अपैस । भीमातीरीं वाळुवंटीं ॥१॥
न लगे दंडन मुंडनी आटी । योगायागाची कसवटी । मोकळी राहाटी । कुंथाकुंठी नाहीं येथें ॥२॥
न लगे अष्टांग धूम्रपान । वायु आहार पांचग्र्नि साधन । नग्न मौन एकांत स्थान । आटाआटी न करणे ॥३॥
धरुनियां संतसंग । पाहें पाहे पांडुरंग देईन । सुख अव्यंग । एका जनार्दनीं निर्धारें ॥४॥
३७७
जप तपें तपता कोटीं । होती हिंपुटी भाग्यहीन ॥१॥
तया विश्रांतीसी स्थान । पंढरी जाण भुमंडली ॥२॥
योगयाग धूम्रपान करिती । नोहे प्राप्ति तयासी ॥३॥
तो उभा कटीं कर ठेवुनी । समचरणीं विटेवरी ॥४॥
एका जनार्दनीं पाहातां । दिठीं कंदर्प कोटी वोवाळिजे ॥५॥
३७८
दुस्तर मार्ग आटाआटी । पंढरी सृष्ती तारक ॥१॥
कोणा न लगे दंडन । कायापीडन कष्ट ते ॥२॥
नको उपवास विधीचा पडदा । शुद्ध अशुद्धा न पहावें ॥३॥
मुगुटमणीं पुंडलीक । दरुशनें पातक हरतसे ॥४॥
एका जनर्दनीं निर्मळ । पंढरी स्थळ सर्वांसी ॥५॥
३७९
जें देवा दुर्लभ स्थान । मनुष्यासी तें सोपें जाण ॥१॥
या ब्रह्माडांमाझारीं । सृष्टी जाणावी पंढरी ॥२॥
एक एक पाऊल तत्त्वतां । घडे अश्वमेध पुण्यता ॥३॥
एका जनार्दनीं ठसा । विठ्ठल उभाची सरसा ॥४॥
३८०
उभा देव उभा देव । निरसी भेव भविकांचे ॥१॥
न लगे कांही खटाटेप । पेठ सोपी पंढरी ॥२॥
नको नको वेदपाठ । सोपी वाट पंढरी ॥३॥
शास्त्रांची तो भरोवरी । सांडी दुरी पंढरीचे ॥४॥
योगयाग तीर्थ तप । उघडती अमुप पंढरीये ॥५॥
एका जनार्दनीं स्वयं ब्रह्मा । नांदे निष्काम पंढरीये ॥६॥