Get it on Google Play
Download on the App Store

दुर्योधन मयसभेत

राजसूय यज्ञ करुन युधिष्ठिराने सम्राट म्हणून मान्यता मिळविली. त्या यज्ञाची सर्व व्यवस्था करताना त्याने अर्जुनादी भावांना, दुर्योधनाला वेगवेगळ्या कामांवर नेमले होते. त्यात दुर्योधनाला राजाला इतरांकडून मिळणारे रथ, अश्व, रत्‍न, सुवर्ण इतर नजराणे हे स्वीकारण्यासाठी नेमले होते. ही संपत्ती धर्माला इतक्या मोठया प्रमाणावर मिळाली की तिचा जणू डोंगर तयार झाला व त्याच्या आड राजा युधिष्ठिरही त्याला दिसेनासा झाला. त्यानंतर दुर्योधनाने अवर्णनीय अशी मयसभा पाहिली. ती स्फटिकांनी व विविध रत्‍नांनी बनविली होती. ती पाहताना जमिनीच्या जागी पाणी व जलाच्या ठिकाणी जमीन भासायची. त्यामुळे तिथे चालताना दुर्योधनाची फजिती झाली. सर्व पांडव त्याला हसले. हा अपमान त्याच्या वर्मी बसला.

दुर्योधन मयसभेत

सोन्याच्या राशि बघुन थक्क जाहला ।

धार्तराष्ट्र मय-निर्मित पाहि सभेला ॥धृ॥

झाला मख तो अपूर्व

नृप होती स्तिमित सर्व

सात्वतवर त्वरे निघे द्वारवतीला ॥१॥

अद्‌भुत ती सभा असे

कौरवनृप पाहतसे

रत्‍नांच्या तेजाने दिपवि दृष्टिला ॥२॥

स्फटिक असे त्या स्थानी

जल भासे त्यास मनी

वस्त्र उंच करुन जाई-भीम हासला ॥३॥

स्फटिकांचा डोह असे

नृपा परी भूमि दिसे

वस्त्रानिशि पडुन जळी चिंब जाहला ॥४॥

माद्रिपुत्र भीमार्जुन

हसले त्या, ते पाहुन

नववस्त्रे आणुन देत, हसुन तयाला ॥५॥

अन्य स्थळी फसति नयन

मोकळेच दिसे स्थान

दार तिथे त्यावरती देह आपटला ॥६॥

सेवकजन हे पाहुन

हसले त्या खदखदून

दुःख नृपा झाले त्या, खजिल जाहला ॥७॥

जळजळ ही हृदयातिल

येई उसळून प्रखर

प्रवासात एकांती वदे शकुनिला ॥८॥

धर्माचा तो गौरव

ती सत्ता, ते वैभव

सहवेना क्षणभरही मला, मातुला ॥९॥

वधिले त्या शिशुपाला

गुन्हा तयाचा कुठला ?

क्रूरकृत्य करणारा कुणि न निंदिला ॥१०॥

उदय नित्य शत्रूचा

सतत र्‍हास परी अमुचा

दैव श्रेष्ठ व्यर्थ गमे पौरुष मजला ॥११॥

घ्यावि उडी रे अग्नित

द्यावा जिव वा जळात

विटलो मी,सुबलसुता,अशा जिण्याला ॥१२॥

गीत महाभारत

महर्षी व्यास
Chapters
प्रस्तावना व्यासांची संहिता कुरुकुळातील देवव्रत भीष्मप्रतिज्ञा सत्यवतीची चिंता भीष्माचे प्रत्युत्तर व्यासजन्मकथन व्यासांना विनंती गांधारी-विवाह कुंतीचा कर्णासाठी शोक पांडव-जन्मकथन पांडू राजाचे निधन द्रोणांची शिष्यपरीक्षा प्रेक्षणगृह-प्रसंग भीम-विषप्रयोग लाक्षागृहदाह विदुर-संदेश हिडिम्बेचे निवेदन ब्राह्मणाचा निश्चय बकासुरवध द्रौपदीस्वयंवर दुर्योधनाचे बेत कृष्णाची अग्रपूजा दुर्योधन मयसभेत द्यूतप्रसंग द्रौपदी-वस्त्रहरण अनुद्यूत आणि वनवास कुंतीचा शोक द्रौपदीचा संताप द्रौपदी-सत्यभामा-संवाद द्रौपदीचे अपहरण सूर्याचे आवाहन कर्णाचे सूर्यास उत्तर यक्षप्रश्न कीचकवध कृष्ण्साहाय्य संजय-भाषण युधिष्ठिराचा निरोप युधिष्ठिराची चिंता कृष्णाचे उत्तर कृष्णशिष्टाई धृतराष्ट्राचा उपदेश गांधारीचा उपदेश दुर्योधनाचे उत्तर कुंतीचे मनोगत कर्णाचे कृष्णास उत्तर कुंती-कर्ण-संवाद कर्णाचे कुंतीला उत्तर शिखण्डीचे वृत्त भगवंताची अमरवाणी अनन्यभक्‍तीचा मार्ग धर्माला आशीर्वाद भीष्मपतन भीष्म-कर्ण-भेट भीष्मांचा दुर्योधनाला उपदेश अभिमन्यु प्रताप द्रोणनिधन कर्णार्जुनयुद्ध दुर्योधन-कृप-संवाद युद्धाचा अंतिम दिन दुर्योधनाचे पलायन भीम-दुर्योधन-गदायुद्ध दुर्योधनाचे अंतिम शब्द कृष्णाचे सडेतोड उत्तर अश्वत्थाम्याचा कट द्रौपदीचा विलाप गांधारीचा शोक धर्माचा शोक युधिष्ठिराचे मनोगत अर्जुनाचे आवाहन विदुराचा अंत धृतराष्ट्र निधन यादवांचा नाश स्वर्गाकडे प्रयाण स्वर्ग प्रवेश अंतिम गती परिक्षिताचा अंत कृष्णाला अभिवादन आदर्श पुरुष थोर स्त्रिया