Get it on Google Play
Download on the App Store

क्रांती 103

''दवाखाना रामपूरला निघणार. रामपूरला वाडा आहे. मोहन धनगावला काम करणार.'' रामदास म्हणाला.

''समजा, येथे रामपूरला शांता न आली तरी धनगावला ती काम करील. सुइणीचं काम शिकून आली तर पोटापुरतं मिळवील. मोहनची काळजी घेईल.'' दयाराम म्हणाला.

''मी शांतेला पत्र लिहितो.'' रामदास म्हणाला.

मित्रांचे असे बेत चालले होते. सोनखेडीला रामदासाची झोपडी तयार होऊ लागली. लहानशीच परंतु टुमदार अशी होती. दयाराम ती बांधवून घेत होता. हिरालाल सूचना देत होता. रामदास मुकुंदरावांबरोबर अनेक  ठिकाणी हिंडू लागला. त्याचे ठिकठिकाणी राजाप्रमाणे स्वागत झाले. त्यागाचे तेज काही अपूर्व असते. शिवतर तर त्याचे मूळचे गाव. तेथे त्याचे आई-बाप होते. रामदास आपल्या घरीच उतरला होता. बायामाणसे सारखी तेथे येत व त्याचे कौतुक करून जात.

''रामदास, श्रीमंतांच्या मांडीवर बसलास व पुन्हा भिकारी झालास !''आई म्हणाली.

''आई, असं वैभव श्रीमंताला मिळतं का? गरिबांची पिळवणूक करणारा रामदास येथे आला असता तर अशी माणसांची रीघ येथे लागली असती का? मी काही कपटे जाळले. काही कागद जाळले आणि हे वैभव जोडलं. ही अमोल हृदयं जोडली.'' रामदास म्हणाला.

''तूही शांतेसारखा एकटा राहणार का?''आईने विचारले.

''शांता एकटी नाही राहणार ! शांतेचं लग्न मी ठरवून टाकलं आहे.'' तो म्हणाला.

''बंगालमध्ये पाठवणार की काय तिला?'' तिने विचारले.

''आई, मोहनजवळ शांताचं लग्न ठरलं आहे.'' तो म्हणाला.

''मोहन ! तो माकड? तो भिकारडा?'' आई म्हणाली.

''आई, मोहनर म्हणजे मोलाचा मोती आहे. त्याच्यासमोर आम्ही लोटांगण घालावं. मोहनचा महान आत्मा आहे. तुम्हाला त्याची पारख नाही.'' तो म्हणाला.

''एका मजुराशी का शांतेचं लग्न?'' ती म्हणाली.

''आई, श्रमानं जगणारा मजूर हा ऐतखाऊ कुबेराहून अधिक अब्रूदार आहे. श्रीकृष्ण भगवान तर गाई चारी. परंतु राजेमहाराजे त्यांच्या पायावर डोके ठेवीत. मोहनच्या चरणांवर सर्वांनी डोकं ठेवावं अशा योग्यतेचा तो आहे.'' रामदास म्हणाला.

''काय म्हणाल ते खरं आणि तू करणार की नाही लग्न? संपलं की तिकडचं शिक्षण?''आईनं विचारले.

''आई, एका बंगाली मुलीजवळ मी लग्न लावलं तर चालेल की नाही? बंगाली विद्या मिळवली, बंगाली मुलगी पण मिळवतो.'' रामदास हसून म्हणाला.

''काही करा, नीट संसार करा म्हणजे झालं. वेडेवाकडे वागू नको एवढंच सांगणं.'' आई त्याच्या पाठीवर हात फिरवीत म्हणाली.

क्रांती

पांडुरंग सदाशिव साने
Chapters
क्रांती 1 क्रांती 2 क्रांती 3 क्रांती 4 क्रांती 5 क्रांती 6 क्रांती 7 क्रांती 8 क्रांती 9 क्रांती 10 क्रांती 11 क्रांती 12 क्रांती 13 क्रांती 14 क्रांती 15 क्रांती 16 क्रांती 17 क्रांती 18 क्रांती 19 क्रांती 20 क्रांती 21 क्रांती 22 क्रांती 23 क्रांती 24 क्रांती 25 क्रांती 26 क्रांती 27 क्रांती 28 क्रांती 29 क्रांती 30 क्रांती 31 क्रांती 32 क्रांती 33 क्रांती 34 क्रांती 35 क्रांती 36 क्रांती 37 क्रांती 38 क्रांती 39 क्रांती 40 क्रांती 41 क्रांती 42 क्रांती 43 क्रांती 44 क्रांती 45 क्रांती 46 क्रांती 47 क्रांती 48 क्रांती 49 क्रांती 50 क्रांती 51 क्रांती 52 क्रांती 53 क्रांती 54 क्रांती 55 क्रांती 56 क्रांती 57 क्रांती 58 क्रांती 59 क्रांती 60 क्रांती 61 क्रांती 62 क्रांती 63 क्रांती 64 क्रांती 65 क्रांती 66 क्रांती 67 क्रांती 68 क्रांती 69 क्रांती 70 क्रांती 71 क्रांती 72 क्रांती 73 क्रांती 74 क्रांती 75 क्रांती 76 क्रांती 77 क्रांती 78 क्रांती 79 क्रांती 80 क्रांती 81 क्रांती 82 क्रांती 83 क्रांती 84 क्रांती 85 क्रांती 86 क्रांती 87 क्रांती 88 क्रांती 89 क्रांती 90 क्रांती 91 क्रांती 92 क्रांती 93 क्रांती 94 क्रांती 95 क्रांती 96 क्रांती 97 क्रांती 98 क्रांती 99 क्रांती 100 क्रांती 101 क्रांती 102 क्रांती 103 क्रांती 104 क्रांती 105 क्रांती 106 क्रांती 107 क्रांती 108 क्रांती 109 क्रांती 110 क्रांती 111 क्रांती 112 क्रांती 113 क्रांती 114 क्रांती 115 क्रांती 116 क्रांती 117 क्रांती 118 क्रांती 119 क्रांती 120 क्रांती 121 क्रांती 122 क्रांती 123 क्रांती 124 क्रांती 125 क्रांती 126 क्रांती 127 क्रांती 128 क्रांती 129 क्रांती 130 क्रांती 131 क्रांती 132 क्रांती 133 क्रांती 134 क्रांती 135 क्रांती 136 क्रांती 137 क्रांती 138 क्रांती 139 क्रांती 140 क्रांती 141 क्रांती 142 क्रांती 143 क्रांती 144 क्रांती 145 क्रांती 146 क्रांती 147 क्रांती 148 क्रांती 149 क्रांती 150 क्रांती 151 क्रांती 152 क्रांती 153 क्रांती 154 क्रांती 155 क्रांती 156 क्रांती 157 क्रांती 158 क्रांती 159 क्रांती 160 क्रांती 161 क्रांती 162 क्रांती 163 क्रांती 164 क्रांती 165 क्रांती 166 क्रांती 167 क्रांती 168 क्रांती 169 क्रांती 170 क्रांती 171 क्रांती 172 क्रांती 173