सुत्तनिपात 213
पाली भाषेत :-
१०७१ सब्बेसु कामेसु यो वीतरागो (इच्चायस्मा उपसीवो)। आकिञ्चञ्ञं निस्सितो हित्वमञ्ञं१ (१ सी., म.- हित्वा अञ्ञं. )।
सञ्ञाविमोक्खे२(२ म.-विमुखे, विमोक्खे. ) परमेविमुत्तो३(३म., नि.-ऽधिमुत्तो )। तिट्ठे४ (४-४ म.-तिट्ठेय्य सो. ) नु ४सोतत्थ अनानुयायी५(५म.-धायि, वायि, तयि. )।।३।।
१०७२ सब्बेसु कामेसु यो वीतरागो (उपसीवा ति भगवा)। आकिञ्चञ्ञं निस्सितो हित्वमञ्ञं१(१ सी., म.- हित्वा अञ्ञं. )।
सञ्ञाविमोक्खे परमे विमुत्तो। तिट्ठेय्य सो तत्थ अनानुयायी।।४।।
१०७३ तिट्ठे६ चे६ (६-६ सी.-तिट्ठेय्य )सो तत्थ अनानुयायी। पूगंऽपि७(७म.-पूगं.) वस्सानं८(८म.-वस्सति, अ.-पूगानि वस्सानं. ) समन्तचक्खु।
तत्थेव सो सीति सिया विमुत्तो। चवेथ९(९रो., सी.- भवेथ.) विञ्ञाणं तथाविधस्स।।५।।
मराठीत अनुवाद :-
१०७१ जो सर्व कामोपभोगांत वीतराग - असें आयुष्मान् उपसीव म्हणाला — अन्य पदार्थ सोडून आकिंचन्याचा आश्रय करणारा, आणि त्या परम संज्ञाविमुक्तीनें विमुक्त झालेला, तो
त्या भवांत स्थिर१( १ मूळ ‘अनानुयायी’ ह्या शब्दाचा अर्थ ‘कंप न पावणारा’ ‘न चळणारा’ असा ‘निद्देस’ ह्या जुन्या ग्रंथांत दिला आहे. ) राहूं शकेल काय? (३)
१०७२ जो सर्व कामोपभोगांत वीतराग — हे उपसीवा, असें भगवान् म्हणाला — अन्य पदार्थ सोडून आकिंचन्याचा आश्रय करणारा व त्या परम संज्ञाविमुक्तीनें विमुक्त झालेला, तो त्या भवांत स्थिर१ राहूं शकेल. (४)
१०७३ हे समन्तचक्षु, जर तो तेथें असंख्य वर्षे स्थिर राहिला, तर तो तेथेंच (निर्वाण-शान्ति) पावेल कीं त्याचें विज्ञान पुनर्जन्म घेईल? (५)
पाली भाषेत :-
१०७४ १(१ म.-अच्चि.)अच्ची यथा वातवेगेन खित्तो२(२म., नि.-खित्ता.) (उपसीवा ति भगवा)। अत्थं ३(३सी.- फलेति.)पलेति न उपेति संखं।
एवं मुनि नामकाया विमुत्तो४(४म.- धिमुत्तो.)। अत्थं पलेति न उपेति संखं।।६।।
१०७५ अत्थं गतो सो उद वा सो नत्थि। उदाहु वे सस्सतिया अरोगो।
तं मे मुनि साधु वियाकरोहि। तथा हि ते विदितो एस धम्मो।।७।।
१०७६ अत्थं - गतस्स न पमाणमथि५(५सी.- मेति.) (उपसीवा ति भगवा) येन नं वज्जु६ (६म.- वज्जुं.) तं तस्स नत्थि।
सब्बेसु धम्मेसु समूहतेसु। समूहता वादपथा७ (७म.- मधा, बत्था.)पि सब्बे ति।।८।।
उपसीवमाणवपुच्छा निट्ठिता।
मराठीत अनुवाद :-
१०७४ दिव्याची ज्योत वार्याच्या वेगानें झपाटली गेली असतांना - हे उपसीवा, असें भगवान् म्हणाला - अस्ताला जाते आणि कोणतेंही नामाभिधान पावत नाहीं, त्याप्रमाणें नामकायापासून विमुक्त झालेला मुनि अस्ताला जातो आणि कोणतेंही नामाभिधान पावत नाहीं. (६)
१०७५ (उपसीव-) हे मुने, तो अस्ताला जातो, कीं नाश पावतो? किंवा तो सदासर्वदा अरोग होतो? हें मला नीट समजावून सांग. कारण हा धर्म तुला चांगला समजतो.(७)
१०७६ जो अस्तास जातो त्याला मोजमाप नाहीं - हे उपसीवा, असें भगवान् म्हणाला —ज्याच्यायोगें त्याला कांहीं नांव देतां येईल तें त्याला नाहीं. सर्वच पदार्थ लय पावले म्हणजे त्यांजविषयीं सर्व वाक्प्रचारही लय पावतात. (८)
उपसीवमाणवपुच्छा समाप्त
१०७१ सब्बेसु कामेसु यो वीतरागो (इच्चायस्मा उपसीवो)। आकिञ्चञ्ञं निस्सितो हित्वमञ्ञं१ (१ सी., म.- हित्वा अञ्ञं. )।
सञ्ञाविमोक्खे२(२ म.-विमुखे, विमोक्खे. ) परमेविमुत्तो३(३म., नि.-ऽधिमुत्तो )। तिट्ठे४ (४-४ म.-तिट्ठेय्य सो. ) नु ४सोतत्थ अनानुयायी५(५म.-धायि, वायि, तयि. )।।३।।
१०७२ सब्बेसु कामेसु यो वीतरागो (उपसीवा ति भगवा)। आकिञ्चञ्ञं निस्सितो हित्वमञ्ञं१(१ सी., म.- हित्वा अञ्ञं. )।
सञ्ञाविमोक्खे परमे विमुत्तो। तिट्ठेय्य सो तत्थ अनानुयायी।।४।।
१०७३ तिट्ठे६ चे६ (६-६ सी.-तिट्ठेय्य )सो तत्थ अनानुयायी। पूगंऽपि७(७म.-पूगं.) वस्सानं८(८म.-वस्सति, अ.-पूगानि वस्सानं. ) समन्तचक्खु।
तत्थेव सो सीति सिया विमुत्तो। चवेथ९(९रो., सी.- भवेथ.) विञ्ञाणं तथाविधस्स।।५।।
मराठीत अनुवाद :-
१०७१ जो सर्व कामोपभोगांत वीतराग - असें आयुष्मान् उपसीव म्हणाला — अन्य पदार्थ सोडून आकिंचन्याचा आश्रय करणारा, आणि त्या परम संज्ञाविमुक्तीनें विमुक्त झालेला, तो
त्या भवांत स्थिर१( १ मूळ ‘अनानुयायी’ ह्या शब्दाचा अर्थ ‘कंप न पावणारा’ ‘न चळणारा’ असा ‘निद्देस’ ह्या जुन्या ग्रंथांत दिला आहे. ) राहूं शकेल काय? (३)
१०७२ जो सर्व कामोपभोगांत वीतराग — हे उपसीवा, असें भगवान् म्हणाला — अन्य पदार्थ सोडून आकिंचन्याचा आश्रय करणारा व त्या परम संज्ञाविमुक्तीनें विमुक्त झालेला, तो त्या भवांत स्थिर१ राहूं शकेल. (४)
१०७३ हे समन्तचक्षु, जर तो तेथें असंख्य वर्षे स्थिर राहिला, तर तो तेथेंच (निर्वाण-शान्ति) पावेल कीं त्याचें विज्ञान पुनर्जन्म घेईल? (५)
पाली भाषेत :-
१०७४ १(१ म.-अच्चि.)अच्ची यथा वातवेगेन खित्तो२(२म., नि.-खित्ता.) (उपसीवा ति भगवा)। अत्थं ३(३सी.- फलेति.)पलेति न उपेति संखं।
एवं मुनि नामकाया विमुत्तो४(४म.- धिमुत्तो.)। अत्थं पलेति न उपेति संखं।।६।।
१०७५ अत्थं गतो सो उद वा सो नत्थि। उदाहु वे सस्सतिया अरोगो।
तं मे मुनि साधु वियाकरोहि। तथा हि ते विदितो एस धम्मो।।७।।
१०७६ अत्थं - गतस्स न पमाणमथि५(५सी.- मेति.) (उपसीवा ति भगवा) येन नं वज्जु६ (६म.- वज्जुं.) तं तस्स नत्थि।
सब्बेसु धम्मेसु समूहतेसु। समूहता वादपथा७ (७म.- मधा, बत्था.)पि सब्बे ति।।८।।
उपसीवमाणवपुच्छा निट्ठिता।
मराठीत अनुवाद :-
१०७४ दिव्याची ज्योत वार्याच्या वेगानें झपाटली गेली असतांना - हे उपसीवा, असें भगवान् म्हणाला - अस्ताला जाते आणि कोणतेंही नामाभिधान पावत नाहीं, त्याप्रमाणें नामकायापासून विमुक्त झालेला मुनि अस्ताला जातो आणि कोणतेंही नामाभिधान पावत नाहीं. (६)
१०७५ (उपसीव-) हे मुने, तो अस्ताला जातो, कीं नाश पावतो? किंवा तो सदासर्वदा अरोग होतो? हें मला नीट समजावून सांग. कारण हा धर्म तुला चांगला समजतो.(७)
१०७६ जो अस्तास जातो त्याला मोजमाप नाहीं - हे उपसीवा, असें भगवान् म्हणाला —ज्याच्यायोगें त्याला कांहीं नांव देतां येईल तें त्याला नाहीं. सर्वच पदार्थ लय पावले म्हणजे त्यांजविषयीं सर्व वाक्प्रचारही लय पावतात. (८)
उपसीवमाणवपुच्छा समाप्त