सुत्तनिपात 154
पाली भाषेतः-
७६० सदंवकस्स लोकस्स एते वो सुखसम्मता।
यत्थ चेते निरुज्झन्ति तं नेसं दुक्खसम्मतं।।३७।।
७६१ सुखं ति दिट्ठमरियेहि सक्कायस्सुपरोधनं।
पच्चनीकं इदं होति सब्बलोकेन पस्सतं।।३८।।
७६२ यं परे सुखतो आहु तदरिया आहु दुक्खतो।
यं परे दुक्खतो आहु तदरिया सुखतो विदू।
पस्स धम्मं दुराजानं सम्पमूळ्हेत्थ अविद्दसू।।३९।।
७६३ निवुतानं तमो होति अन्धकारो अपस्सतं।
सतं च विवटं होति आलोको पस्सतं इव।
सन्तिके न विजानन्ति मगा धम्मस्सऽकोविदा।।४०।।
मराठी अनुवादः-
७६० सदेवक लोकांना हे सुखकारक वाटतात, आणि ते जेथ निरोध पावतात तें (स्थान) त्यांना दु:खकारक वाटतें. (३७)
७६१ सत्कायबुद्धीचा१ (१ ‘पंचस्कन्धाचा’ असा अर्थ टीकाकार घेतो. पण गाथा २३१ मध्यें हा ‘सक्काय’ शब्द आलेला आहे, तेथें ह्या शब्दाचा अर्थ ‘देहांत आत्मा आहे असा समज’-असा आहे.) निरोध सुखकारक आहे असें आर्य जाणतात; पण त्या ज्ञात्यांच्या उलट लोकांची समजूत असते.(३८)
७६२ इतर ज्याला सुख समजतात तें दु:ख आहे असें आर्य जाणतात; व जें इतरांना दु:ख वाटतें तें सुख आहे असें आर्य जाणतात. ज्यांत मूर्ख लोक मोहित होतात, तो हा दुर्ज्ञेय लोकस्वभाव पहा!(३९)
७६३ (अविद्येंने) आच्छादिलेल्यांना तम व अज्ञानांना हा अन्धकार वाटतो. पण डोळसांना जसा प्रकाश तसा हा प्रकार सन्तांना स्पष्ट दिसतो. धर्मज्ञानविहीन मूढ आपणांपाशींच असलेला (अमूल्य ठेवाही) जाणत नाहींत.(४०)
७६० सदंवकस्स लोकस्स एते वो सुखसम्मता।
यत्थ चेते निरुज्झन्ति तं नेसं दुक्खसम्मतं।।३७।।
७६१ सुखं ति दिट्ठमरियेहि सक्कायस्सुपरोधनं।
पच्चनीकं इदं होति सब्बलोकेन पस्सतं।।३८।।
७६२ यं परे सुखतो आहु तदरिया आहु दुक्खतो।
यं परे दुक्खतो आहु तदरिया सुखतो विदू।
पस्स धम्मं दुराजानं सम्पमूळ्हेत्थ अविद्दसू।।३९।।
७६३ निवुतानं तमो होति अन्धकारो अपस्सतं।
सतं च विवटं होति आलोको पस्सतं इव।
सन्तिके न विजानन्ति मगा धम्मस्सऽकोविदा।।४०।।
मराठी अनुवादः-
७६० सदेवक लोकांना हे सुखकारक वाटतात, आणि ते जेथ निरोध पावतात तें (स्थान) त्यांना दु:खकारक वाटतें. (३७)
७६१ सत्कायबुद्धीचा१ (१ ‘पंचस्कन्धाचा’ असा अर्थ टीकाकार घेतो. पण गाथा २३१ मध्यें हा ‘सक्काय’ शब्द आलेला आहे, तेथें ह्या शब्दाचा अर्थ ‘देहांत आत्मा आहे असा समज’-असा आहे.) निरोध सुखकारक आहे असें आर्य जाणतात; पण त्या ज्ञात्यांच्या उलट लोकांची समजूत असते.(३८)
७६२ इतर ज्याला सुख समजतात तें दु:ख आहे असें आर्य जाणतात; व जें इतरांना दु:ख वाटतें तें सुख आहे असें आर्य जाणतात. ज्यांत मूर्ख लोक मोहित होतात, तो हा दुर्ज्ञेय लोकस्वभाव पहा!(३९)
७६३ (अविद्येंने) आच्छादिलेल्यांना तम व अज्ञानांना हा अन्धकार वाटतो. पण डोळसांना जसा प्रकाश तसा हा प्रकार सन्तांना स्पष्ट दिसतो. धर्मज्ञानविहीन मूढ आपणांपाशींच असलेला (अमूल्य ठेवाही) जाणत नाहींत.(४०)