बाळ ! या नारळाला धक्का लावूं नकोस बरें !
'' .... बाळ वेणुबाई ! असें काय बरें वेड्यासारखें करावें ? हें बघ, हा नारळ किं नाहीं, फोडण्याकरितां देव्हार्‍यांत ठेवलेला नाहीं ! याला रोज सकाळी गंध, अक्षता, फुलें वाहून याची पूजा करायची ! - पूजा कशाला करायची ? वेडी पोर ! ऐक, मी काय सांगतो तें. एके दिवशी रात्रीं काय झालें, - आपल्या बागेंत बंगल्याशेजारी नारळाचें झाड आहे तें ? - त्या झाडाखाली, श्रीरामचंद्र, लक्ष्मण - सीतामाईबरोबर गोष्टी सांगत बसलेले तुझ्या पणजोबांना स्वप्नांत दिसले ? सकाळीं ते जे उठून पाहतात, तों आपला एक नारळ त्या झाडाखालीं पडलेला ! झालें ! देवाचा प्रसाद म्हणून पणजोबांनीं तो घरीं आणला, त्याची सालपटें काढलीं, मग देव्हार्‍यांत ठेवून त्याची पूजा केली ! रोज या नारळाची पूजा करावयाची असा त्यांनीं आपला नेम चालविला. पुढें देवाच्या दयेनें त्यांना पुष्कळ पैसा मिळाल्यावर, त्यांनीं याला चांगला सोन्यानें मढविला ! बघ, कशी खर्‍या नारळाच्या शेंडीसारखी जरीची शेंडी आहे ती ! झालेंच तर ही मखमलीची पिशवी, त्याला बसायला रेशमी कापडाची मऊ मऊ गादी - पाहिलीस ना कशी छानदार आहे ती ? - काय ? काय म्हटलेंस ? या नारळांत - या जरीनें, सोन्यानें मढविलेल्या नारळांत - गोड गोड पाणी ! - चांगलें खोबरें असेल ? हः हः वेडी रे वेडी ! बेटा वेणुबाई ! या नारळांत आतां कोठून खोबरें व पाणी असायला ? पणजोबांना ज्या वेळेस तो झाडाखाली सांपडला त्या वेळेस त्याच्यांत खोबरें आणि पाणी असेल ! त्या गोष्टीला जवळजवळ आतां दोनशें वर्षे व्हायला आलीं ! आतां या नारळांतलें पाणीही नाहींसें झालें आहे, व खोबरेंही नाहींसें झालें आहे ! - मग यांत आहे काय ? बेटा, कवटी सोन्याची, शेंडी जरीची, पण आंत किं नाहीं, सडलेली, कुचकी, अशी निवळ घाण आहे ! आतां कांहीं तो खाण्याच्या उपयोगाचा नाहीं ! समजलें आतां ? तो देण्याबद्दल आतां पुनः नाहींना कधीं हट्ट धरायची ?.... ''
२४ नोव्हेंबर १९११