Get it on Google Play
Download on the App Store

महा-प्रस्थान

दैत्यशी छातिवर ठेली तुजपुढें रात्र अंधारी;

चल जिवा, चालणें आलें; कां उगा बघशि माघारी ?

मुरडोनि कुणाला बघशी ? ये कोण तुझ्या सांगाती ?

चल, उचल बोचकें अपुलें जोडिलें तूंच जें हातीं.

कडु, गोड, तिखट, खारट जी जोडिली शिदोरी अंगें

घे उचल, तीच कामीं ये. दे कोण आपुली संगें ?

ये हांक किती निकडीची ! लागला तगादा पाठी,

राहुं दे शाल, पागोटीं, राहुं दे वाहणा, काठी.

या घरीं दिवे लखलखती, तुजपुढें परी अंधार;

परि सराय ही, न मिराशी; हें काय खरें घरदार ? १०

येथले हार डोळ्यांचे, बाहूंचे सुंदर शेले

गुंतविती तुजला मोहीं जरि जिवा आडवे ठेले

तरि काय तुला थांबविती ? कधिं कुणा रोकिलें यांहीं ?

मग कासाविश कां होशी ? चल मार्ग आपुला पाहीं.

येथल्या सतारी, वीणा येथल्या लकेरी ताना

स्वरपंजरिं कोंडूं बघती, परि तयां तुला धरवेना.

चल पुढें मुकाट्यानें तूं, आठवीं कुलस्वामीला,

डोळ्यांस अमंगल पाणी आणीं न अशा शुभ वेळां.

ऐक ती क्रूर आरोळी ! दरडावुनि येतीं हांका-

वाढवेळ आधिंच झाला, मग उशीर आणिक हा कां ? २०

जरि वाट तुला नच ठावी तीं ऐक पाउलें प्राणा,

रे धीर धरीं तूं पोटीं, संगिं ये जगाचा राणा.

संग्रह २

भा. रा. तांबे
Chapters
मातृभूमीप्रत आलें तुझ्या रे दारीं नृपा रे चेटक्या ! प्रभु, तुज कवणेपरि ध्याऊं ? रे मानसहंसा ! सामाजिक पाश कोठे शांति, तुझा निवास ? शांतिनिवास चल जळो ज्ञानविज्ञान गड्या ! जीवसंयोग प्रणयप्रभा कुणी कोडें माझें उकलिल का ? जीवनसंगीत मग विसर हवा तर हा क्षण गे ! लोकमान्यांस घट भरे प्रवाहीं बुडबुडुनी बघुनि तया मज होय कसेंसें ! गौप्यमान भयचकित नमावें तुज रमणी ! प्रेमरत्‍नास तें दूध तुझ्या त्या घटांतलें नववधू प्रिया, मी पावलोपावलीं साउलि ही ! क्षण सुवर्णकण झाले रमणा ! घन तमीं शुक्र बघ राज्य करी ! सोन्याची घेउनि करिं झारी आह्रानशृंग मंदिरीं मना, तव गान भरे या प्रकाशशिखरीं रे अजात अज्ञात सखे जन ! गोंधळाचें घर या वेळीं माझ्या रे रमणा ! गे शपथ तुझी ! नटेश्वराची आरती घातली एकदा अतां उडी ! रुद्रास आवाहन उद्यांची गति पोशाख नवनवा मला दिला ! महा-प्रस्थान घाबरूं नको, बावरूं नको ! आलों, थांबव शिंग ! जन पळभर म्हणतिल, 'हाय हाय !' निरोप घेतांना मरणांत खरोखर जग जगतें ! उदार चंद्रा ! गाडी बदलली ! किति महामूर्ख तूं शहाजहां ! जीवितसाफल्य आज तो कुठे जिवाचा चोर ? स्वारी कशी येईल ? वैरिण झाली नदी ! निजल्या तान्ह्यावरी कळा ज्या लागल्या जीवा जन म्हणती सांवळी ! फेरीवाला पक्षि पिंजर्‍यांतुनी उडाला ! दृष्ट हिला लागली ! विरहांतील चित्तरंजन तुझे लोचन घट भरा शिगोशिग निष्ठुर किति पुरुषांची जात ! घट तिचा रिकामा पुनवेची शारद रात कवणे मुलखा जाशी ?