लावणी ३४ वी
हें चांगुलपण धन्य, जघन्यामधें लावण्याची खाणी ।
कधिं प्रीतिचा योग सांग, जिव झुरतो गे मोरावाणी ॥धृ०॥
कृष्णागर सावळें शरीर वयरून कांचनवर्णि जाणें ।
वदन आदर्शापरि दिसे जो लहान हिरकणीचें ठाणें ।
गालाभौतीं शाल दुहीरि, मुख दिसतें गोजिरवाणें ।
नथ नासाग्रीं सढळ, गुळधवि, मुक्ताफळ निर्मळ दाणे ।
न पडे नख दृष्टीस कुणाच्या, घरिं नाहीं येणें जाणें ।
शिरकमळें काढून स्वहस्तें पुरुष तुला देती वाणें ।
मृदुमंजुळ भाषणें ऐकता जन अवघे म्हणती शाणी ॥१॥
फार हळुच बोलणें मिजाजिंत, भिडमर्यादेची मोठी ।
कर्म तुझें हें नव्हें सखे, पण ऐकावें अमुचेसाठीं ।
तुझ्या आशेस्तव मोठया जिवावर दिस घालवितो नखबोटीं ।
वदन तझें एकदा चुंबुदे, जशि ग अमृताची वाटी ।
निर्मळ अंतरभाव मनामधें सत्यरीतिच्या वहिवाटी ।
तुला भोगिली अशा अक्षता कधिं लागति या लल्लाटीं ? ।
झोपाळ्यावर बसून ऐकतों तुझ्या मुखावाटें गाणीं ॥२॥
करूं जाणसी अवघ्याच विलासिक विषयांची मोठी लागी ।
रात्रीं तुज दहा वेळे वाटतें भोगावी लागोलागी ।
आम्ही किति वर्षे पहावि वाट तरी ? हा जीव जाहला वैतागी ।
जिथें बसावें तिथें होतसे स्मरण तुझें जागोजागीं ।
सावकाश पाहुंदे एकांतीं करून तुला उघडी नागी ।
मार्गामधें भेटतां येतसों आम्ही तुझ्या मागोमागीं ।
आबालवृद्धामुखिं तुला गडे वाइटशि न म्हणे कोणी ॥३॥
सगण युक्त बत्तीस लक्षणें दैवाची पाहुन धालों ।
घडणें सुखरूप घडो, पण तुझ्या समागमिं स्नेह चालो ।
नाहीं देहाची शुद्ध आपल्या, शहाणपणा तुज गडे गेलों ।
तुझ्यापाइ द्रव्यास मारली लाथ, आम्ही वेडें झालों ।
विरहविषयवेधांत विषाचा करि प्याला घेउन प्यालों ।
आशाभंग होतांच मनाचा, जित असतां केवळ मेलों ।
होनाजी बाळा म्हणे, प्रीत कर लयलेमज्नूच्या वाणी ।
तसें आपण स्त्रीपुरुष जन्मलों मृत्यूलोकींचे हे प्राणी ॥४॥
कधिं प्रीतिचा योग सांग, जिव झुरतो गे मोरावाणी ॥धृ०॥
कृष्णागर सावळें शरीर वयरून कांचनवर्णि जाणें ।
वदन आदर्शापरि दिसे जो लहान हिरकणीचें ठाणें ।
गालाभौतीं शाल दुहीरि, मुख दिसतें गोजिरवाणें ।
नथ नासाग्रीं सढळ, गुळधवि, मुक्ताफळ निर्मळ दाणे ।
न पडे नख दृष्टीस कुणाच्या, घरिं नाहीं येणें जाणें ।
शिरकमळें काढून स्वहस्तें पुरुष तुला देती वाणें ।
मृदुमंजुळ भाषणें ऐकता जन अवघे म्हणती शाणी ॥१॥
फार हळुच बोलणें मिजाजिंत, भिडमर्यादेची मोठी ।
कर्म तुझें हें नव्हें सखे, पण ऐकावें अमुचेसाठीं ।
तुझ्या आशेस्तव मोठया जिवावर दिस घालवितो नखबोटीं ।
वदन तझें एकदा चुंबुदे, जशि ग अमृताची वाटी ।
निर्मळ अंतरभाव मनामधें सत्यरीतिच्या वहिवाटी ।
तुला भोगिली अशा अक्षता कधिं लागति या लल्लाटीं ? ।
झोपाळ्यावर बसून ऐकतों तुझ्या मुखावाटें गाणीं ॥२॥
करूं जाणसी अवघ्याच विलासिक विषयांची मोठी लागी ।
रात्रीं तुज दहा वेळे वाटतें भोगावी लागोलागी ।
आम्ही किति वर्षे पहावि वाट तरी ? हा जीव जाहला वैतागी ।
जिथें बसावें तिथें होतसे स्मरण तुझें जागोजागीं ।
सावकाश पाहुंदे एकांतीं करून तुला उघडी नागी ।
मार्गामधें भेटतां येतसों आम्ही तुझ्या मागोमागीं ।
आबालवृद्धामुखिं तुला गडे वाइटशि न म्हणे कोणी ॥३॥
सगण युक्त बत्तीस लक्षणें दैवाची पाहुन धालों ।
घडणें सुखरूप घडो, पण तुझ्या समागमिं स्नेह चालो ।
नाहीं देहाची शुद्ध आपल्या, शहाणपणा तुज गडे गेलों ।
तुझ्यापाइ द्रव्यास मारली लाथ, आम्ही वेडें झालों ।
विरहविषयवेधांत विषाचा करि प्याला घेउन प्यालों ।
आशाभंग होतांच मनाचा, जित असतां केवळ मेलों ।
होनाजी बाळा म्हणे, प्रीत कर लयलेमज्नूच्या वाणी ।
तसें आपण स्त्रीपुरुष जन्मलों मृत्यूलोकींचे हे प्राणी ॥४॥