क्लिनिकल फार्मासिस्ट

या आधी आपण कम्युनिटी फार्मासिस्ट व हॉस्पिटल फार्मासिस्ट बद्दल माहिती घेतली आहे.कम्युनिटी व हॉस्पिटल फार्मासिस्ट दोघांची भूमिका ही औषध वितरण,रुग्ण समुपदेशन,रुग्ण इतिहासाची नोंद ठेवणे आहे.हॉस्पिटल फार्मासिस्टची भूमिका ही थोडी व्यापक आहे जसे की हॉस्पिटलमध्ये औषध साठा नियंत्रण करणे,परिचारिका केंद्रावरील औषधांचे नियोजन करणे.तथापि क्लिनिल फार्मासिस्टची भूमिका ही अत्यंत व्यापला स्वरूपाची आहे.क्लिनिकल फार्मासिस्टचे काम हे आरोग्य यंत्रणेनेतील डॉक्टर, परिचारिका(नर्स) यांच्याबरोबरीने चालते.केवळ औषध वितरण न करता आरोग्य यंत्रणेतील एक महत्वपूर्ण भाग आशा स्वरूपाची त्याची भूमिका दिसून येते.क्लिनिकल फार्मासिस्ट हा देखील नोंदणीकृत फार्मासिस्ट असतात तथापि त्यांची शैक्षणिक पात्रता व प्रशिक्षण हे विशेष दर्जाचे असते जेणेकरून ते आरोग्य यंत्रणेतील इतर घटकांबरोबर मिळून व्यापक स्वरूपाची आरोग्य सेवा पुरवू शकतील.

क्लिनिकल फार्मासिस्टची आरोग्य यंत्रणेतील भूमिका

क्लिनिकल फार्मासिस्ट हा डॉक्टर व आरोग्य यंत्रणेतील इतर घटकांबरो सहयोगी भूमिका बजावत उच्च दर्जाची आरोग्य सेवा पुरवण्यासाठी कार्यरत असतो.

१)रुग्णांचे मूल्यांकन करणे-

यामध्ये क्लिनिकल फार्मासिस्ट रुग्ण वैद्यकीय नोंद(पेशंट मेडिकल रेकॉर्ड) याचा सखोल अभ्यास करून रुग्णाची वैद्यकीय स्थिती जाणून घेणे.याचबरोबर रुग्णाला भेटून संपूर्ण रुग्ण इतिहास जाणून घेणे.

मिळालेल्या माहितीचा अभ्यास करणे.

रुग्णाच्या समस्या व वैद्यकीय गरज याला प्राधान्य देणे.

२)औषधोपचाराचे मूल्यमापन करणे-

डॉक्टर व इतर आरोग्यविषयक सहकाऱ्यांच्या सहयोगाने सुरू असलेल्या औषध उपचाराचे मूल्यांकन करणे.

यामध्ये औषधोपचार पध्दतीचे ध्येय,औषध उपचार पद्धती संबंधित समस्या शोधणे.

३)औषध उपचार पद्धतीचा पाठपुरावा करणे-

रुग्णांना भेटून औषध उपचार पद्धती कितपत परिणामकारक आहे हे पाहणे.

४)वैद्यकीय नोंदी बनवणे-

रुग्णाच्या आरोग्याशी संबंधित वैद्यकीय नोंदी ठेवणे,ज्याचा भविष्यात रुग्णांना योग्य प्रकारे आरोग्यविषयक सेवा पुरवण्यासाठी उपयोग होऊ शकतो.त्याच्याशिवाय या नोंदी शिकाऊ विद्यार्थ्यांना अभ्यासासाठी संदर्भ,तसेच केस स्टडी म्हणून वापरता येतात.

भारतामध्ये क्लिनिकल फार्मासिस्ट सराव हा नवोदित स्वरूपाचा आहे असे म्हणायला हवे.काही ठराविक व मोठमोठ्या रुग्णालयात आशा स्वरूपाचा सराव चालतो.

फार्मासिस्ट तुमच्या आरोग्यासाठी...

WE ARE PHARMACIST ALWAYS READY FOR YIUR HEALTH BETTER DRUGS FOR BETTER WORLD!

आशिष अरुण कर्ले.

गेहलोत इन्स्टिट्यूट ऑफ फार्मसी कोपरखैराने (नवी मुंबई)

ashishkarle101@gmail.com

९७६५२६२९२६

फार्मासिस्ट तुमच्या आरोग्यासाठी...

आशिष अरुण कर्ले

Chapters

आरोग्यम धनसंपदा कम्युनिटी फार्मसिस्ट हॉस्पिटल फार्मसी प्रिस्क्रिप्शन औषधयोजनेची हाताळणी (हँडलिंग ऑफ प्रिस्क्रिप्शन) औषधे वापरताना घ्यावयाची काळजी औषध वितरण (Dispensing of Medicine) फार्मासिस्टची नैतिक तत्वे (Ethics of Pharmacist) औषधनिर्माणशास्त्र विषयक कायदे आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालय (Ministry of Health and Family Welfare) अन्न व औषध प्रशासन महाराष्ट्र राज्य (Food and Drug Administration, Maharashtra State) औषधयोजनेशिवाय (प्रिस्क्रिप्शनशिवाय) घेता येणारी औषधे Over The Counter Drugs (OTC Drugs)* औषध समाप्ती तिथी/तारीख (Expiry Date) डॉक्टरांनी थोडं समजून घ्याव *औषधनिर्माणशास्त्र (फार्मसी) करिअरसाठी एक उत्तम पर्याय...* रुग्णांचे अधिकार फॅमिली फार्मसिस्ट सेल्प मेडिकेशन नार्को चाचणी औषधांचे पॅकिंग रुग्णांची व त्यांच्या नातेवाईकांची कर्तव्ये जेनेरिक औषधे (मेडिसिन) भारतातील आरोग्ययंत्रणा औषधीशास्त्र (फार्माकोलॉजी) अँटिबायोटिक (प्रतिजैविके) फार्मसी अभ्यासक्रमातील विविध विषय बहुऔषधी उपचार पद्धती (Polypharmacy) कट प्रॅक्टिस वैद्यकीय क्षेत्राला लागलेला कलंक... औषधांच्या दुष्परिणामासंदर्भातील तक्रार... जलसंजीवनी जागतिक लोकसंख्या दिन विशेष लेख: का फोल ठरत आहे कुटुंबनियोजन.....? सौंदर्य प्रसाधने (Cosmetics) घरामध्ये औषधांची हाताळणी... भारतात का वाढत आहे सेल्फ मेडिकेशनच प्रमाण...? औषधकोश Pharmacopoeia मधुमेह बरा करण्यासाठी भगवद्गीता लाभदायक... ऑनलाइन फार्मसी: समज गौरसजम रुग्णवाहिका २५ सप्टेंबर जागतिक २५ सप्टेंबर जागतिक फार्मसिस्ट दिन तुमच्या औषधांविषयी अधिक जाणून घ्या तुमच्या फार्मसिस्टना विचारा... औषधनिर्माणशास्त्र (फार्मसी) क्षेत्रातील भारत आणि भविष्यातील माझं योगदान सूज (Inflammation) क्षयरोग (टीबी) वरील औषधउपचार... एड्स: समज गैरसमज कर्करोग (कॅन्सर) घरी औषधे वापरताना... परिशिष्ट: शब्दावली वैज्ञानिक वैद्यकीय/आरोग्यविषयक इंग्रजीशब्दांना पर्यायी मराठी शब्द चित्र दालन मन की बात रक्तपेढी (ब्लड बँक) २५ सप्टेंबर जागतिक फार्मसिस्ट दिन फार्मसिस्ट तुमच्या आरोग्यासाठी जागतिक कर्करोग दिनानिमित्त निम प्रमाण व त्याचे दुष्परिणाम या विषयी जनजागृती करणारा व्हिडिओ पावडर फॉर रिकंस्ट्युट्यूशन (पुनर्रचना औषध पूड/चूर्ण) लग्न जुळवण्यापूर्वी रक्तगट का पहिला जातो....? आय ड्रॉप वापरताना घ्यायची काळजी... गर्भावस्थेत महिलांनी औषधे वापरू नये... जेनेरिक औषधे ब्रँडेड औषधांच्या तुलनेत इतकी स्वस्त का असतात व ती ब्रँडेड औषधांप्रमाणेच परिणामकारक असतात का? फार्मसी हे प्रोफेशन आहे,बिझनेस नव्हे! क्लिनिकल फार्मासिस्ट देश जिंकणार,कोरोना हारणार!