Get it on Google Play
Download on the App Store

अध्याय ३८

श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीकृष्णाय नमः ॥    
ऐका श्रोते हो सावध चित्ती ॥ श्रद्धा हेचि पौर्णिमा तिथी ॥ तेह्तें भक्तविजय निशापती ॥ देखिला अवचितीं निजदृष्टीं ॥१॥
हृदयाकाशीं प्रकटतां सत्वरी ॥ अविद्यांतिमिर गेलें दूरी ॥ सज्ञान चातकांसी अंतरीं ॥ सौख्य निर्धारीं वाटलें ॥२॥
आवडी विश्वासें लक्षितां दृष्टीं ॥ प्रेमाची लाधली अमृतवृष्टी ॥ तेणें अपार सौख्यकोटी ॥ लाधल्या पोटीं तयांच्या ॥३॥
इतर जन जे का रसिक ॥ तयां प्रसाद लाधला कथानक ॥ तेणें संतोष पावूनि देख ॥ सायुज्यसुख पावती ॥४॥
अहो हा रोहिणीवर देखतां दृष्टीं ॥ विकल्पतस्कर जल्पती पोटीं ॥ तयांची न चाले दुरितरहाटी ॥ मग उठाउठी पळाले ॥५॥
केवळ अज्ञान ते तरुवर जाण ॥ त्यांसी निशापतीचे लागतां किरन ॥ प्राक्तन मधुमास येतां त्वरेन ॥ जाहले सघन फळपुष्पीं ॥६॥
यालागीं आतां स्वस्थ चित्तीं ॥ सादर असावें श्रवणार्थीं ॥ मागें रसिकमुरारआख्यान प्रीतीं ॥ परिसिलें श्रोतीं निजप्रेमें ॥७॥
हिंदुस्थान देशांत थोर ॥ उदेपूर नांव पुण्यनगर ॥ तेथील राणा नृपवर ॥ असे सादर विष्णुभक्तीं ॥८॥
आल्या अतीताकारण ॥ राजा पुरवी वस्त्र अन्न ॥ अकस्मात येतां वैष्णवजन ॥ त्यांचें पूजन करीतसे ॥९॥
त्याचें घरें गोपाळमूर्ती ॥ षोडशोपचारें पूजी नृपती ॥ वस्त्रें भूषणें लेववूनि प्रीतीं ॥ मंगळआरती करीतसे ॥१०॥
हरिप्रसाद घेऊन जाण ॥ यावरी राजा करी भोजन ॥ तंव त्याचें पोटीं कन्यारत्न ॥ निजभक्तिनिधान अवतरली ॥११॥
द्वादश दिवस लोटतां पाहीं ॥ नांव ठेविलें मिराबाई ॥ मायेनें उचलोनि लवलाहीं ॥ श्रीकृष्णापायीं धातली ॥१२॥
रूपलावण्य अति सुंदर ॥ देखोनि संतोषे नृपवर ॥ दिवसेंदिवस होतां थोर ॥ मायबाप चित्तीं संतोषती ॥१३॥
सवें घेऊनि निजात्मजा ॥ ठाकुरद्वारासी जाय राजा ॥ षोडशोपचारें गरुडध्वजा ॥ पूजीतसे सद्भक्तीं ॥१४॥
श्रीकृष्णमूर्ती अति सुंदर ॥ त्यावरी भूषणें अलंकार ॥ अमूल्यरत्न मुक्ताहार ॥ लेववी नृपवर निजप्रीतीं ॥१५॥
दिव्य मुकुट सुंदर मेखळा ॥ कांसें पीतांबर शोभे पिंवळा ॥ गळां वैजयंती माळा ॥ घनसांवळा शोभत ॥१६॥
जडित कुंडलें मकराकार ॥ कंठीं कौस्तुभ अति सुंदर ॥ श्रीमुख साजिरें सुकुमार ॥ दिसे उदार हास्यवदन ॥१७॥
ऐसें रूप नित्य देखोन ॥ मिराबाईचें वेधलें मन ॥ म्हणे भ्रतार देवावांचून ॥ नाहीं करणें मजलागीं ॥१८॥
ऐसा निश्चय करूनि चित्तीं ॥ राजकन्येनें धरिली प्रीती ॥ तंव कोणे एके दिवशी येऊन नृपती ॥ कांटेप्रति बोलत ॥१९॥
राणीसी म्हणे नृपवर ॥ मिराबाई दिसती थोर ॥ आतां पाहूनि उत्तम वर ॥ लग्न सत्वर करावें ॥२०॥
पित्याचें वचन ऐकोनि कानीं ॥ उत्तर देत मंजुळवचनीं ॥ म्हणे म्यां भ्रतार आपणांलागूनी ॥ ठेविला पाहोनि निजताता ॥२१॥
तो म्हणसील जरी कोण ॥ तरी तेही तुजला सांगतें खूण ॥ तुम्ही नित्य करितां ज्याचें पूजन ॥ तो श्रीकृष्ण मज आवडे ॥२२॥
तुम्ही वडील मातापिता ॥ विचार करूनि उभयतां ॥ मज अर्पावें श्रीकृष्णनाथा ॥ अनुमान चित्ता न करितां ॥२३॥
राजा म्हणे कन्येप्रती ॥ ते निर्जीव आहे पाषाणमूर्ती ॥ तुज लेंकूरपणें नेणवे चित्तीं ॥ म्हणोनि प्रीति जडलीसे ॥२४॥
कलियुगीं बौद्धरूप धरूनी ॥ निवांत राहिला चक्रपाणी ॥ आतां साक्षात रूप नयनीं ॥ मनुष्यांलागोनि दिसेना ॥२५॥
हें तुज नेणवे बाळमती ॥ आणि वरूं पाहतेसी गोपाळमूर्ती ॥ हा छंद टाकूनि निश्चितीं ॥ वरीं भूपति नामांकित ॥२६॥
मिराबाई देत उत्तर ॥ हा देवाधिदेवा रुक्मिणीवर ॥ यावरिष्ठ आणिक सुरवर ॥ धुंडितां साचार असेना ॥२७॥
हा विधीचा निजजनिता ॥ सर्व करूनियां अकर्ता ॥ शिव निवाला नाम जपतां ॥ तुजलागीं ताता नेणवे ॥२८॥
सुर नर अथवा भूपती ॥ यावरिष्ठ नसे त्रिजगतीं ॥ म्हणोनि अत्यंत माझी प्रीती ॥ जडली निश्चितीं त्यापासी ॥२९॥
म्हणतोसी निर्जीव पाषाण आहे ॥ तरी ऐसें कदा बोलूं नये ॥ प्रल्हादें विश्वास धरितां पाहें ॥ काष्ठींच देव प्रकटला ॥३०॥
म्हणसील या पुरातन गोष्टी ॥ म्हणोनि विकल्प येईल पोटीं ॥ तरी कलियुगीं द्वारकेहूनि जगजेठी ॥ डाकुरीं चालत आले कीं ॥३१॥
मथुरेची पुरातन मूर्ती ॥ हरिद्वारासी गेली एके रात्रीं ॥ नामयाची विशेष देखोनि भक्ती ॥ जेविला श्रीपती त्यासवें ॥३२॥
निजभक्तांचा शुद्ध भाव ॥ तोचि साक्षात जाणिजे देव ॥ कीर्तनीं सप्रेम गातां नांव ॥ वसे माधव त्या ठाया ॥३३॥
जैसी कमलिनीची लागतां प्रीती ॥ मिलिंद भोंवते गुंजारव देती ॥ तेवीं कीर्तनापासीं रुक्मिणीपती ॥ सत्वरगती येतसे ॥३४॥
कलियुगामाजी जगज्जीवन ॥ अभक्तांसींच धरी मौन ॥ निजभक्त प्रेमळ भाविकजन ॥ तयांप्रती वचन बोलतसे ॥३५॥
म्हणोनि विकल्प न धरोनि चित्तीं ॥ वचन ऐकावें भूपती ॥ मजल अर्पूनि गोपाळमूर्तीप्रती ॥ भजनीं प्रीति लागों दे ॥३६॥
ऐकोनि कन्येचें उत्तर ॥ आश्चर्य करी नृपवर ॥ म्हणे हिचें जन्मांतर ॥ कळलें साचार मजलागीं ॥३७॥
बाळक लेंकरूं अज्ञानपण ॥ केलें नसतां पुराणश्रवण ॥ कोठूनि अद्भुत जाहलें ज्ञान ॥ आम्हांलागून कळेना ॥३८॥
मग कन्येसी म्हणे नृपनाथ ॥ गोपाळमूर्ति दिधली तूतें ॥ आपुलें मंदिरीं नेऊनि त्वरित ॥ पूजीं कृष्णनाथ निजप्रीतीं ॥३९॥
पितयाचें वचन ऐकोनि पाहीं ॥ चित्तीं हर्षली मिराबाइ ॥ गोपाळमूर्ति लवलाहीं ॥ घेऊनि गेली निजमंदिरा ॥४०॥
तेथें स्थापूनि गरुडध्वजा ॥ षोडशोपचारें करी पूजा ॥ सकळ साहित्य पुरवी राजा ॥ सज्ञान आत्मजा म्हणोनि ॥४१॥
प्रातःकाळीं करूनि स्नान ॥ नित्यनेम नामस्मरण ॥ मग हातीं वीणा घेऊन ॥ करी गायन निजप्रीतीं ॥४२॥
त्यावरी पय दधि आणि घृत ॥ मधु शर्करा गुडसंयुत ॥ ऐसें घालोनि पंचामृत ॥ क्षालन करीत शुद्ध उदकें ॥४४॥
अंगवस्त्रें पुसोनि सत्वर ॥ प्रावरण नेसवी पीतांबर ॥ मुकुट घालोनि मस्तकावर ॥ दिव्य अलंकार लेववी ॥४५॥
ऊर्ध्वत्रिपुंड्र द्वादश टिळे ॥ तेणें शोभायमान दिसे घननीळ ॥ दिव्य कुंडलें अति सोज्ज्वळ ॥ शोभे माळ वैजयंती ॥४६॥
कौस्तुभ लेववी वेल्हाळी ॥ त्यावरी शोभे एकावळी ॥ कटिसूत्र आणि राधावळी ॥ तेणें वनमाळी शोभत ॥४७॥
हातीं पोहोंच्या वीरकंकण ॥ जडित मुद्रिका शोभायमान ॥ पायीं नेपुरें वाळे भूषण ॥ अति प्रीतीनें लेववीतसे ॥४८॥
गळां कोमळ तुळसीमाळा ॥ त्यावरी सुगंध बुका उधळिला ॥ तेणें शोभे घनसांवळा ॥ सगुण साकार दिसतसे ॥४९॥
दशांगधूप एकारती ॥ पक्वान्न नैवेद्य दाखवूनि प्रीतीं ॥ मग उजळूनि मंगळारती ॥ दंडवत प्रीतीं घालितसे ॥५०॥
म्हणे पतितपावना गरुडध्वजा ॥ भक्तभूषणा अघोक्षजा ॥ आर्षभावार्थ असे माझा ॥ राजाधिराजा श्रीकृष्णा ॥५१॥
ऐशा रीतीं करूनि नमन ॥ मग वैष्णवभक्त बोलावून ॥ त्यांचें सद्भवें करूनि पूजन ॥ करीत नमन निजप्रीतीं ॥५२॥
हरिप्रसाद उरलें अन्न ॥ तें अ अपण करीतसे भोजन ॥ त्यावरी भागवतपुराणश्रवण ॥ तृतीय प्रहरीं करीतसे ॥५३॥
ऐकावया श्रीहरिचरित्रासी ॥ विष्णुभक्त येती मंदिरासी ॥ जे अध्यात्मज्ञानी सद्गुणराशी ॥ वैराग्य मानसीं सर्वदा ॥५४॥
जे निराश संतुष्ट सर्व काळ ॥ सगुण भक्ति अति प्रेमळ ॥ ज्यांचे स्पर्शें तीर्थ निर्मळ ॥ ते दिनदयाळ कृपाळु मानसीं सर्वदा ॥५५॥
जे रायासमान मानिती रंक ॥ शेण सोनें ज्यांसी सारिखें ॥ उर्वशी आणि अस्वली देख ॥ भाव सारिखा तयांवरी ॥५६॥
ऐसे जे कां वैराग्यभरित ॥ ते श्रवणासी येती साधुसंत ॥ रात्रीं कीर्तन प्रेमयुक्त ॥ गुण वर्णित हरीचे ॥५७॥
नानापरींचे प्रबंध कवित ॥ मिराबाई रचूनि त्वरित ॥ श्रीकृष्णभजनीं लावूनि प्रीत ॥ गुण वर्णित सप्रेम ॥५८॥
नगरांत कुटिल होते दुर्जन ॥ ते निंदा करिती रात्रंदिन ॥ म्हणती राजयाचें नामाभिधान ॥ निजकन्येनें बुडविलें ॥५९॥
बैरागी भोंवते मिळवूनी ॥ कीर्तनीं नाचे निर्लज्ज होउनी ॥ स्वरूप सुंदर लावण्यखाणी ॥ कलंक सद्गुणीं लाविला ॥६०॥
आडमार्गें चालतां आणिकासी ॥ राजा दंड करी निश्चयेंसी ॥ परी घरचें अकर्म नेणवे त्यासी ॥ मदांध मानसीं सर्वदा ॥६२॥
हांसोनि निंदक टाळ्या पिटी ॥ केरसुणी उपजली मोळापोटीं ॥ अंतरीं धरूनि पापदृष्टी ॥ बोलती गोष्टी परस्परें ॥६३॥
तरूवरी बैसोनि काग पक्षी ॥ ढोरें चरतां क्षतचि लक्षी ॥ तेवीं निंदकासी न येतां साक्षी ॥ अवगुण भक्षी स्वभावें ॥६४॥
ऐसें परस्परें बोलतां जन ॥ रायासी कळलें वर्तमान ॥ मग निजकांतेसी क्रोधायमान ॥ एकांतीं नेऊन बोलत ॥६५॥
म्हणे अजून तुज वृत्तांत न कळे ॥ आपुल्या कुळासी लागला बोल ॥ मिराबाई भक्त प्रेमळ ॥ निंदिती खळ तिजलागीं ॥६६॥
म्हणती मिळवूनी वैष्णवजन ॥ निर्लज्ज होऊनि करी गायन ॥ ऐसें परस्परें बोलती जन ॥ हें कुलक्षण कुलवंते ॥६७॥
आतां तूं जाऊनि सत्वरीं ॥ कन्येसी सांगावें झडकरी ॥ कीं बालपण होतें आजवरी ॥ तुज निर्धारीं कळेना ॥६८॥
आतां तुजला पाहूनि वर ॥ लग्न करिताहे नृपवर ॥ ऐसें पुसोनि सत्वर ॥ येईं झडकर सांगावया ॥६९॥
ऐकोनि पतीचें वचनासी ॥ जाऊनि बोधी निजकन्येसी ॥ जन अनिवार निंदिती तुजसी ॥ लग्न न करिसी म्हणूनि ॥७०॥
बाळपण होतें आजवर ॥ आतां विवाह करितो नृपवर ॥ तुजला पुसावया साचार ॥ मजला सत्वर पाठविलें ॥७१॥
ऐकोनि म्हणे निजात्मजा ॥ पित्यासी निरोप सांगावा माझा ॥ श्रीकृष्णाविण पुरुष दुजा ॥ नृप राजा तुजसमान ॥७२॥
ऐसा माझा निश्चय असतां ॥ वारंवार कां पुसतां वृथा ॥ जननिंदेचा अभिशाप माथां ॥ परी माझिया चित्ता भय नाहीं ॥७३॥
किराणा तोलूनि न पाहतां पाहें ॥ महाग सर्वथा म्हणूं नये ॥ तेवीं माझें अंतर नेणतां माये ॥ शब्द कायसा ठेवितां ॥७४॥
टाळ मृदंग लावूनि जाण ॥ वैष्णवमेळीं करितें कीर्तन ॥ ग्रामवासी ऐकूनि जन ॥ निंदिती जाण यासाठीं ॥७५॥
कोणी सज्ञान जे भाविक ॥ ते म्हणती कुळीं लाविला दीपक ॥ कोणी अभक्त जे निंदक ॥ ते जोडिला नरक म्हणताती ॥७६॥
एक म्हणती भजनीं लागली गोडी ॥ एक म्हणती मिराबाई जाहली वेडी ॥ परी माझी आत्मबुद्धि चोखडी ॥ नेणती बापुडीं अज्ञानी ॥७७॥
ज्ञानशस्त्र घेऊनि हातीं ॥ बळेंचि निघालें भक्तिपंथीं ॥ यासी शब्द ठेवूनि कुमती ॥ धुवट करिती मोलेंविण ॥७८॥
मी रामनामीं जाहलें रत ॥ पित्यासी निरोप सांगें त्वरित ॥ ऐसी कन्येची ऐकूनि मात ॥ माता त्वरित चालिली ॥७९॥
एकांतीं येतां नृपवरासी ॥ सकळ वृत्तांत सांगितला त्यासी ॥ म्हणे उदंड नीति बोलिलें तयेसी ॥ परी आत्मजेसी न मानेची ॥८०॥
मग सक्रोध होऊनि नृपवर ॥ कांतेप्रती बोले उत्तर ॥  आतां विष दारुण देतों सत्वर ॥ तें कन्येसी निजकरें पाजीं कं ॥८१॥
मेली अथवा नांदती सदनीं ॥ कन्या ऐसीचि ऐकिजे कानीं ॥ ऐसा आहाणा प्रसिद्ध जनीं ॥ विचार मनीं करावा ॥८२॥
ऐसें बोलूनि कांतेप्रती ॥ तत्काळ विष आणवी नृपती ॥ प्याल्यांत घालोनि सत्वरगती ॥ कांतेहातीं पाठविलें ॥८३॥
भ्रतारवचन न ये मोडितां ॥ परी परम दुःख वाटालें चित्ता ॥ रुदन करीत चालिली माता ॥ पोटीं ममता अनिवार ॥८४॥
ठाकुरद्वारासी मग येऊन ॥ मिराबाईसी बोलिली वचन ॥ रायें विष तुजकारण ॥ अति दारुण पाठविलें ॥८५॥
ऐसें बोलतां ते वेळे ॥ अश्रुपातें भरले डोळे ॥ म्हणे सुंदर सुकुमार माझे बाळे ॥ सन्निध काळ तुज आला ॥८६॥
मातेचा मोह देखूनि फार ॥ मिराबाई देत उत्तर ॥ मानवदेह अति नश्वर ॥ अंतीं जाणार निश्चयें ॥८७॥
हें कृष्णभजनानिमित्त जातां ॥ माते कां शोक करिसी वृथा ॥ मृगजळाचा पूर आटतां ॥ कासया चिंता करावी ॥८८॥
वंध्यासुताचें मोडितां लग्न ॥ तेथें शोकासी काय कारण ॥ अमावस्येचें रात्रीं लोपलें चांदण ॥ हा शब्द जाण लटिकाचि ॥८९॥
आकाशसुमनें गेलीं गळोनी ॥ म्हणोनि भ्रमर उद्विग्न मनीं ॥ तेवीं आजि तूं वृथा जननी ॥ शोक निजमनीं करितेसी ॥९०॥
देंठापासून फळ निजजलें पाहीं ॥ तें सुटोन पडिलें आणिके ठायीं ॥ तेवीं मी जडलें श्रीकृष्णपायीं ॥ आतां संबंध कांहीं असेना ॥९१॥
कीं मुक्ताफळ निपजलें जळांत ॥ त्याचें भूषण करिती श्रीमंत ॥ तेवीं मी तुमचे पोटी उपजोनि त्वरित ॥ श्रीकृष्णीं रत झाले कीं ॥९२॥
नातरी अलंकार करावया चोख ॥ रत्न कोंदणीं बैसविती लोक ॥ तेवीं माझा अंगीकार देख ॥ यदुनायकें केला कीं ॥९३॥
आतां लटिकी प्रपंचमाया ॥ टाकोनि शोक न करीं वायां ॥ ऐसें मातेसी सांगोनियां ॥ श्रीकृष्णपायां लागली ॥९४॥
मस्तक ठेवूनि चरणकमळीं ॥ देवासी बोले तये वेंई ॥ पित्यानें विष ये काळीं ॥ मज वनमाळी पाठविलें ॥९५॥
आतां तुझे कृपेंकरूनि जाण ॥ मी पावेन वैकुंठभुवन ॥ पुढें तुझें कोण करील अर्चन ॥ चिंता दारुण मज वाटे ॥९६॥
निंदक लोक ऐसें बोलती ॥ मिराबाईनें केली भक्ती ॥ तिजला विषप्रलय अंतीं ॥ केला निश्चितीं नृपनाथें ॥९७॥
आतां ऐसें बोलती अभक्तजन ॥ मग ते न करितील तुझें पूजन ॥ हे देवाधिदेवा मजकारण ॥ चिंता दारुण वाटतसे ॥९८॥
वस्त्रें भूषणें अलंकार ॥ नानापुष्पांचे गुंफोनि हार ॥ तुज कोण लेववील सत्वर ॥ चिंता अपार मज वाटे ॥९९॥
राजा करीत होता अर्चन ॥ तोही झाला क्रोधायमान ॥ मजवरी तेणें निमित्त ठेवून ॥ तुझें सेवन वर्जिलें ॥१००॥
तूं सुकुमार सांवळा राजीवनयन ॥ भलताच दुर्जन ठेवितील दूषण ॥ म्हणतील मिराबाईचा प्राण ॥ याजनिमित्त पैं गेला ॥१॥
बरें आतां रुक्मिणीकांता ॥ मीं कासया वृथा करावी चिंता ॥ भूतभविष्याचा कर्ता ॥ तुजविण सर्वथा असेना ॥२॥
लाक्षागृहीं पंडुसुत ॥ जळतां राखिले त्वां त्वरित ॥ तूं कृपासागर अनाथनाथ ॥ न कळे अंट श्रुतिशास्त्रां ॥३॥
विष पाजितां प्रल्हादासी ॥ तयासी रक्षिलें त्वां हृषीकेशी ॥ तुझें नाम असतां वाचेसी ॥ कळिकाळ तयासी बाधेना ॥४॥
शिवें घेतलें जें हालाहल ॥ तें तुझिया नामें झालें शीतळ ॥ आणि मी वृथा कासया करूं तळमळ ॥ तूं दीनदयाळ असतां पैं ॥५॥
मग विषप्याला सत्वर घेऊन ॥ नैवेद्य दाखवी देवाकारण ॥ भोक्ता श्रीहरि म्हणून ॥ केलें प्राशन तेधवां ॥६॥
तों अद्भुत नवल वर्तलें जाण ॥ तें परिसा श्रोते भाविक जन ॥ मिराबाईस विषप्राशन ॥ अमृतासमान तें जाहलें ॥७॥
परी गंडकीशिळेची मूर्ति अभंग ॥ तिचा तत्काळ पालटला रंग ॥ हिरवें झाले सर्वांग ॥ पाहती सकळ दृष्टीसी ॥८॥
कांतेचा विश्वास नव्हता पोटीं ॥ म्हणोनि राजा पातला उठाउठीं ॥ त्याणें देखतां प्रत्यक्ष दृष्टीं ॥ झाला कंठीं सद्गदित ॥९॥
म्हणे मी पतित अति दुर्जन ॥ देवासी करविलें विषप्राशन ॥ ऐसा अनुताप चित्तीं आणून ॥ धरिले चरण कन्येचे ॥११०॥
येरी मस्तक उचलोन ॥ पित्यासी करी साष्टांग नमन ॥ म्हणे बा तुझ्या योगेंकरून ॥ मजला श्रीकृष्ण जोडला ॥११॥
मिराबाईस म्हणे पिता ॥ तुजला विषप्राशन करवितां ॥ मूर्तीचा रंग पालटला आतां ॥ म्हणूनि चिंता मज वाटे ॥१२॥
तरी आतां प्रार्थूनि रुक्मिणीपती ॥ पहिल्याऐसी करावी मूर्ती ॥ तेणें संतोष होईल चित्तीं ॥ जनीं कीर्ति होईल ॥१३॥
मिराबाई जोडोनि हात ॥ श्रीकृष्णमूर्तीस काय बोलत ॥ विष प्राशन करितां किंचित ॥ तुझें रूप त्वरित पालटलै ॥१४॥
कृष्णावतारीं यमुनाजीवनीं ॥ निजांगें टाकिला कालिया मर्दूनी ॥ आणि किंचित विष आजिचे दिनीं ॥ चढलें कैसें तुजलागीं ॥१५॥
तुझें नाम निजभक्त जपत ॥ त्यांसी विषाचें होय अमृत ॥ ऐसी पुराणी बोलिली मात ॥ आली प्रचीत मज आतां ॥१६॥
तुझें नाम जपतां धूर्जटी ॥ तो तत्काळ जाहला शीतळ पोटीं ॥ आणि निजांगें घेतांचि जगजेठी ॥ जाहलासी कष्टी दिसताहे ॥१७॥
समुद्राच्या भयेंकरून ॥ अगस्त्य टाकील अनुष्ठान ॥ तरीचि देवा तुजकारण ॥ विषबाधन होईल ॥१८॥
धडाडीत पेटला वैश्वानर ॥ जरी तृणासी कांपेल थरथर ॥ तरीचि विष रुक्मिणीवर ॥ तुजकारणें बाधेल ॥१९॥
कीं रामनाम जपतां अहर्निशीं ॥ दुरितें बाधती निजभक्तांसी ॥ तरीचि विषाची बाधा तुजसी ॥ निश्चयेंसी होईल ॥१२०॥
नातरी सुधारस प्राशितां गोविंदा ॥ प्राणियांसी होईल रोगबाधा ॥ तरीचि तुजला स्वानंदकंदा ॥ अपाय मुकुंदा होईल ॥२१॥
कौतुक दाखवावया जनासी ॥ नानाचरित्रें तूं करितोसी ॥ आतां पहिल्यासारिखा त्वरेंसीं ॥ हृषीकेशी होईं कां ॥२२॥
मिराबाईचें ऐसें उत्तर ॥ ऐकोनि आनंदले शारंगधर ॥ पहिल्यासारिखे रुक्मिणीवर ॥ झाले सत्वर तेधवां ॥२३॥
पुढें साक्ष पाहे जग ॥ म्हणोनि ठेविला कंठींचा रंग ॥ निजदासाची कीर्ति अभंग ॥ करी भवभंग कृपाळु ॥२४॥
राजा उठोनि सत्वर ॥ देवासी घाली नमस्कार ॥ मग मिराबाईसी बोले उत्तर ॥ त्वां केला उद्धार वंशाचा ॥२५॥
ऐकूनि नृपवराची बोली ॥ सकळ निंदक पाहाती खालीं ॥ म्हणती निजभक्ताची छळणा ॥ केली ॥ तेणें अपकीर्ति झाली जनांत ॥२६॥
जयजयकारें पिटोनि टाळी ॥ आनंदली भक्तमंडळी ॥ म्हणती मिराबाईसी ये काळीं ॥ प्रसन्न वनमाळी जाहला कीं ॥२७॥
मिराबाई संतुष्टमन ॥ करिती झाली श्रीकृष्णभजन ॥ भक्तमहिमा प्रकट करून ॥ आत्मज्ञान पावली ॥२८॥
ते देशांत अद्यापवरी ॥ राणेराजियांचे घरीं ॥ श्रीकृष्णमूर्ति अतिसाजिरी ॥ तयांचें मंदिरीं राहिली ॥२९॥
पुढिलें अध्यायीं कथा सुंदर ॥ कान्होपात्रा भक्त थोर ॥ तें रसाळ चरित्र अति प्रियकर ॥ परिसा सादर भाविक हो ॥१३०॥
जो आदिमायेचा नियंता ॥ तो विधीचाही निजजनिता ॥ तो हृदयीं वसोनि स्वभावता ॥ वदवी कथा निरुपम ॥३१॥
ऐसा निश्चय धरी मन ॥ वक्ता वदविता रुक्मिणीरमण ॥ महीपति तयाचें कृपादान ॥ प्रसादवचन बोलत ॥३२॥
स्वस्ति श्रीभक्तविजय ग्रंथ ॥ ऐकतां तुष्टेल जगन्नाथ ॥ प्रेमळ ऐका भाविक भक्त ॥ अष्टत्रिंशाध्याय रसाळ हा ॥१३३॥
॥ श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥    ॥ श्रीरुक्मिणीपांडुरंगार्पणमस्तु ॥    ॥ शुभं भवतु ॥    ॥ श्रीरस्तु ॥

श्री भक्तविजय

Shivam
Chapters
॥ मंगलाचरणम् ॥ आरती श्रीविठ्ठलाची, प्रार्थना - आरती श्रीविठ्ठलाची युगें ... अध्याय १ अध्याय २ अध्याय ३ अध्याय ४ अध्याय ५ अध्याय ६ अध्याय ७ अध्याय ८ अध्याय ९ अध्याय १० अध्याय ११ अध्याय १२ अध्याय १३ अध्याय १४ अध्याय १५ अध्याय १६ अध्याय १७ अध्याय १८ अध्याय १९ अध्याय २० अध्याय २१ अध्याय २२ अध्याय २३ अध्याय २४ अध्याय २५ अध्याय २६ अध्याय २७ अध्याय २८ अध्याय २९ अध्याय ३० अध्याय ३१ अध्याय ३२ अध्याय ३३ अध्याय ३४ अध्याय ३५ अध्याय ३६ अध्याय ३७ अध्याय ३८ अध्याय ३९ अध्याय ४० अध्याय ४१ अध्याय ४२ अध्याय ४३ अध्याय ४४ अध्याय ४५ अध्याय ४६ अध्याय ४७ अध्याय ४८ अध्याय ४९ अध्याय ५० अध्याय ५१ अध्याय ५२ अध्याय ५३ अध्याय ५४ अध्याय ५५ अध्याय ५६ अध्याय ५७