Get it on Google Play
Download on the App Store

अध्याय ४० वा

॥ श्रीगणेशाय नम: ॥ श्रीसरस्वत्यै नम: ॥ श्रीगुरुभ्यो नम: ॥ श्रीकुलदेवतायै नम: ॥ श्रीसीतारामचंद्राभ्यां नम: ॥ श्रीसद्नुरुसाईनाथाय नम: ॥
धन्य धन्य श्रीसाईसमर्थ । ग्रंथरूपें स्वार्थ परमार्थ । बोधूनि भक्तां करी कृतार्थ । जो कृतकार्यार्थ संपादी ॥१॥
माथां पडतां जयाचा हात । करी जो तात्काळ शक्तिपात । अप्राप्यवस्तु करी प्राप्त । भेदाचा नि:पात करूनि ॥२॥
विरवूनि मी - तूंभाव भिन्न । जया करिताम साष्टांग नमन । ह्रययीं धरी आलिंगून । अनन्य शरण रिघतांचि ॥३॥
नामें भिन्न सागर - सरिता । परी रूपें एकरूपता । वर्षाकाळीं मिळणी मिळतां । उरे न भिन्नता ताद्दश ॥४॥
तेवींच भावें सद्नुरुनाथा । भक्तीं अनन्य शरण जातां । तोही भक्तांस देई निजगुरुता । पाहोनि सद्भक्तता भक्तांची ॥५॥
जयजयाची दीनदयाळा । भक्तोद्धारा परमप्रेमळा । व्यापूनि अखिल ब्रम्हांदमाळा । वससी निराळा शिर्डींत ॥६॥
जातें मांडूनि पाय पसरितां । संत असतां दळण दळीतां । खुंटा ठोकूनि वैरा रिचवितां । विस्मय चित्ता माझिया ॥७॥
तेंच कीं या ग्रंथा मूळ । मनीं इच्छा उद्भवली प्रबळ । कीं हीं ऐसीझं कर्में सकळ । वर्णितां कश्मल हरेल ॥८॥
हरि स्वयें होईल प्रसन्न । तया आवडे तयाहून । कोणीं केलिया निजभक्तकीर्तन । अथवा गुणवर्नन भक्तांचें ॥९॥
आशंकतील श्रोते सज्जन । जयां निराधार वाटेल हें विधान । तिंहीं पहावें भविष्योत्तर - पुराण । त्रिपुरारी कथन करी हें ॥१०॥
हीही सकळ साईंची प्रेरणा । परी लौकिक रीति निदर्शना । तेणेंच अनुमोदिली ही रचना । भक्तकल्याणाकारणें ॥११॥
तैपासाव मासोमासीं । साइसमर्थकथानकासी । या श्रीसाईलीलावलीसी । श्रोते बहु प्रेमेंसी परिसती ॥१२॥
तोचि कीं सई अनुमोदिता । तोच तो माझा बुद्धिदाता । तोच मूळ चेतना चेतविता । तयाची कथा तोच करी ॥१३॥
कीं हा हेमाड निजमतीं । रचितो हा विकल्प न धरा चित्तीं । म्हणोनि श्रोतयां करितों । विनंती । गुणदोष माथीं मारूं नका ॥१४॥
गुण तरी ते साईचे । दोष दिसलिया तरी ते त्याचे । मी तों बाहुलें साईखडयाचें । आधारें नाचें सूत्राच्या ॥१५॥
सूत्रधाराहातीं सूत्र । त्याला वाटेल तें तें चित्र । रंगीबेरंगी अथवा विचित्र । नाचवील चरित्रसमन्वित ॥१६॥
असो आतां हा प्रस्ताव । काय नूतन कथानवलाव । उत्कंठाप्रचुर श्रोतृस्वभाव । गुरुभक्तगौरव त्यां गाऊं ॥१७॥
गताध्याय पूर्ण करितां । पुढील अध्याय सूतोवाचता । ठेविली होती स्मरणाचे माथां । स्फुरे ती आतां परिसावी ॥१८॥
आतां हें गोड आख्यान । श्रोतां परिसिजे सावधान । भक्त प्रेमें घालितां भोजन । परम समाधान साईंन ॥१९॥
निज तान्हिया कनावाळू माई । तैसा निजभक्तां प्रत्यक्ष साई । वसो कुठेंही धांवत येई । कवण त्या होईल उतराई ॥२०॥
देहें वावरत शिर्डींत । परी संचार त्रैलोक्यांत । ये अर्थींचा गोड वृत्तांत । परिसा निजशांत मानसें ॥२१॥
एकदां साईपदसंनिष्ठ । बाळासाहेव भक्तश्रेष्ठा । माता जयांची व्रतवैकल्यनिष्ठ । सर्वांचें अभीष्ठ संपादी ॥२२॥
परोपरीचीं अनेक व्रतें । होतीं घडलीं तियेचे हातें । तयांचें उद्यापन राहिलें होतें । सांग तीं समस्तें व्हावया ॥२३॥
व्रतसंक्या होतां पूर्ण । करावें लागे उद्यापन । ना तों पदरीं न पदे पुण्य । व्रत तें अपूर्ण त्यावीण ॥२४॥
व्रतें पंचवीस अथवा तीस । इतुक्यांचिया उद्यापनास । देव शें - दोनशें ब्राम्हाणांस । जेवावयास आमंत्रित ॥२५॥
म्हणून एक नेमिली तिथी । हें उद्यापन करावयाप्रती । देव जोगांस पत्र लिहिती । कराया विनंती बाबांस ॥२६॥
पहा आपण आलियाविना । नाहीं सांगता या उद्यापना । तरी मान्य करूनि ही प्रार्थना । करावें या दीना आभारी ॥२७॥
मी तों सरकारचा सेवेकरी । पोटालागीं करितों चाकरी । त्यांतचि साधल्या परमार्थही करीं । जाणतसां अंतरीं आपणही ॥२८॥
डहाणूहूनि इतुका दूर । स्वयें यावया मी लाचार । तरी या आमंत्रणाचा स्वीकार । कराल ही फार मज आशा ॥२९॥
ऐसें बापूसाहेब जोग । पत्र बाबांस ऐकविती साङ्ग । म्हणती संपादा हा कार्यभाग । यथासांग देवांचा ॥३०॥
शुद्धभावाचें आमंत्रण । बाबांनीं ऐकूनि घेतलें संपूर्ण । म्हणती ''जया माझें स्मरण । निरंतर आठवण मज त्याची ॥३१॥
मज न लागे गाडीघोडी । विमान अथवा आगिनगाडी । हांक मारी जो मज आवडी । प्रकटें मी ते घडी अविलंबें ॥३२॥
तूं मी आणि तिसरा एक । तिघे मिळुनि जाऊं देख । पाठवूनि दे ऐसा लेक । पावेल हरिख लिहिणारा'' ॥३३॥
असो बाबा जें जें बोलले । तें तें जोगांनीं देवां कळविलें । देव मनीं आनंदित जाहले । अमोघ बोलें बाबांच्या ॥३४॥
देवांचाही पूर्ण विश्वास । बाबा आतां येतील खास । परी हें जेव्हां अनुभवास । येईल तो दिवस सोनियाचा ॥३५॥
परी देवांस हेंही ठावें । शिरडीखेरीज तीनच गांवें । तेथेंही व्कचितचि बाबांनीं जावें । शिरडींत असावें निरंतर ॥३६॥
मना आलिया सटी - सामासीं । कधीं बाबा जात राहत्यासी । कधीं रुई वा निमगांवासी । वस्ती शिरडीसी अखंड ॥३७॥
या तीन गांवांपलीकडे । जात न केव्हांही कोणीकडे । ते मग इतके लांब इकडे । डहाणूस मजकडे यावे कसे ॥३८॥
परि ते पूर्ण ते पूर्ण लीलावतारी । इच्छामात्रें स्वच्छंचारी । येणें जाणें हें लोकाचारीं । सबाह्याभ्य़ंतरीं परिपूर्ण ॥३९॥
तेथूनि येथें होईल येणें । अथवा येथूनि तेथें जाणें । हीं दोनीही आकाश नेणे । परिपूर्ण पूर्णपणें सबाह्य ॥४०॥
तैसीच बाबांची  दुर्गमगती । स्थिरचरीं ते भरले असती । तयां कैंची आगती निर्गती । प्रकट होती  स्वच्छंदें ॥४१॥
असो याआधीं एक संन्यासी । एका मासाचिया अजमासीं । आला स्टेशनमास्तरापाशीं । डहाणू - स्टेशानासी निजकार्या ॥४२॥
तो गोशाळाप्रचारक । गोसंस्थेचा स्वयंसेवक । आला वर्गणी मागावया देख । स्थिति सांपत्तिक सुधारावया ॥४३॥
वेष पाहतां दिसे बंगाली । मास्तरानें युक्ति कथिली । गांवांत जा तेथेंच आपुली । व्यवस्था चांगली लागेल ॥४४॥
तेथें आहेत मामलेदार । तयांपुढें मांडा हा विचार । मिळतील शेटसावकार । लावितील हातभार तुम्हांस ॥४५॥
एक मामलेदार वळतां । पट्टी होईल हां हां म्हणतां । या धर्माचिया कार्याकरितां । स्वस्थचित्ता जा तेथें ॥४६॥
हें जों आंत मास्तर बोले । बाहेर घोडयाचे टाप वाजले । स्वयें मामलेदारचि तेथें आले । उतरले गेले स्टेशनांत ॥४७॥
मास्तरातें भेटावयातें । खोलींत जेव्हां प्रवेशले ते । मास्तर संन्यासिया झाले वदते । आले कीं येथेंच मामलेदार ॥४८॥
घ्या आतां बोला काय तें । दैवें हे भेटले तुम्हां आयते । संन्यासी निजमनोगतातें । जाहले निवेदिते त्यांपाशीं ॥४९॥
मग ते दोघे बाहेर आले । तेथेंच एका पेटीवर बैसले । देवांस संन्यासी विनविते झाले । कार्य हें संपादिलें पाहिजें ॥५०॥
गोरक्षणाचें धर्मकार्य । आपण हातीं धरिल्याशिवाय । मज परकिया हातून हें कार्य । होईल का तिळप्राय तरी ॥५१॥
आपण  तालुक्याचे अधिकारि । मीतो हा सिसा भिकारी । फिरें लोकाम्चिया दारोदारीं । टाळाया उपासमारी गाईंची ॥५२॥
टाकाल जरी एक शब्द । होईल माझें कार्य जलद । मिळवाल गोमातांचे आशीर्वाद । यश निर्विवाद लाधला ॥५३॥
परिसूनि संन्यासियाची विनंती । देव काय प्रत्युत्तर करिती । गांवांत दुजिया कार्या संप्रती । वर्गणी हातीं घेतलीसे ॥५४॥
रावसाहीब नरोत्तम शेटी । जयां दीनांची दया पोटीं । नगरशेट जे मोठे खटपटी । ते एक पट्टी उगरावती ॥५५॥
त्यांतचि तुमचिया पट्टीस जागा । होईल कैसी तरी सांगा । समय हा नाहीं तुमचिया उपेगा । असो मग मागाहून पाहूं ॥५६॥
तरी आपण दों चार मासीं । थांबूनि या कीं या गांवासी पुढें मग पाहूं त्या समयासी । आज न यासी अनुकूलता ॥५७॥
असो मग तो तेथूनि गेला । झाला असेल महिना याला । तों तो तंग्यांत बैसूनि आला । पुनश्च डहाणूला माधारा ॥५८॥
देवांचिया दारासमोर । वकीर परांजपे यांचें घर । तेथेंच तांगा तांगा थांबल्यानंतर । संन्यासी उतरतां देखिला ॥५९॥
तोचि कीं हा पूर्वील निश्चित । आला कीं आधींच वर्गणीनिमित्त । ऐसें देव मुलातें वदत । अंतरीं शंकित होऊनि ॥६०॥
नाहीं पुरा महिना झाला । तोंच हा येथें किमर्थ आला । विसरला कां पूर्वील बोला । साशंकतेला हें मूळ ॥६१॥
तेणें तेथेंच तांगा सोडिला । तेथेंच कांहीं काळ क्रमिला । आला मग देवांचिया घराला । काय मग लागला वदावया ॥६२॥
दहा वाजावयाचा वेळ । ब्राम्हाणभोजनारंभकाळ । पाहूनि देवांची घालमेल । वदे न मज उतावेळ पैशाची ॥६३॥
‘आया हूं न पैसेके लिये । आज तो हमकू भोजन चाहिये’ । देव म्हणाले ‘आवो आनंद हें । घर ये समझिये आपका’ ॥६४॥
तंव संन्यासी वदे इतुक्यांत । ‘हमारे दोन बच्चे हैं साथ’ । ‘बहोत अच्छी है ए बात’ । देव मग म्हणतात तयातें ॥६५॥
होता जेवावया अवकाश । म्हणोनि देव पुसती तयांस । ‘कहां आपका उतारा है खास । जहां मैं तपासकूं भेंजूं’ ॥६६॥
‘क्या जरूर कब मैं आवूं । किस घंटे मैं हाजर रहूं । जब बोलोगे तब आता हूं’ । संन्यासी बोलूं लागला ॥६७॥
‘अच्छा बच्चे लेके साथ । बारा घंटे होनेके बखत । आवो भोजन पावो संत’ । ऐसें तंव वदत देव तया ॥६८॥
असो मग ते संन्यासी गेले । बरोबर बारा होतां परतले । जेवावया तिघेही बैसले । भोजनीं  धाले यथेष्ट ॥६९॥
होऊनियां पाकनिष्पत्ती । ब्राम्हाणांच्या बैलल्या पंक्ती । सपरिवार संन्यासियाप्रती । तृप्त करिती यजमान ॥७०॥
सवें घेऊनि दोघेजण । आला संन्यासी आपण होऊन । तरी तयाचें पूर्व प्रयोजन । पसरी आवरण मायेचें ॥७१॥
तेणें हा कोणीतरी अतिथी । पावावया भोजनप्राप्ति । आला, इतुकेंच देवांचे चित्तीं । द्दढावली वृत्ति मोहाची ॥७२॥
एणेपरी झालीं भोजनें । उत्तरापोशनें शुद्धाचमनें । सुंगधशीतल पदकप्राशनें । मुखशुद्धिदानें संपादिलीं ॥७३॥
शिष्टाचार गंधसुमनें । तांबूल अत्तर गुलाबदानें । दिधलीं सर्वत्रांप्रति बहुमानें । आनंदानें देवांनीं ॥७४॥
असो मग ऐसिया उपरी । मंडळी गेली घरोघरीं । संन्यासीही निजपरिवारीं । गेले माधारीं निजस्थळीं ॥७५॥
जरी आगंतुक अनिमंत्रित । तरी ते वेळीं येऊनि जेवत । परी देवां न बाबासे वाटत । संशय राहत मनांत ॥७६॥
ऐसें जरी घडलें प्रत्यक्ष । तिघे अयाचित वाढिले समक्ष । तरीही देव मनीं साकांक्ष । जोगांची साक्ष घेतातचि ॥७७॥
असो होतां उद्यापनपूर्ती । देव तंव जोगां पत्र लिहिती । ऐसें कैसें तरी साक्ष पटेल । कैसें न वाटेल हें मजला ॥७९॥
तरी ही ऐसी गत कां झाली । माझीच कां ही निराशा केली । बहुसाक्षेपें वात पाहिली । कांहीं न आली प्रचीती ॥८०॥
प्रेमें बाबांस इमंत्रितां । येतों वदले मज शारणागता । परी तें सर्व झालें अन्यथा । कैसें हें सर्वथा न कळे मज ॥८१॥
माझी य्ण्याची परतंत्रता । अति काकुळती पत्रीं लिहितां । तरीही आपण येणार हें परिसतां । मज बहु धन्यता वाटली ॥८२॥
आतां आपण कवण्याही मिषें । येणार वाटलें कवण्याही वेषें । परी तें कांहीं न घडलें कैसें । आश्चर्य विशेषें वाटतें ॥८३॥
जोगांनीं तें सकल वृत्त । साईचरणीं केलें निवेदित । बाबा होऊनि आश्चर्यचकित । काय तयांप्रत बोलत ॥८४॥
''पत्र उकलतां मजपुढती । पत्रांतर्गत मनोवृत्ती । वाचावयाचे आधींच निश्चिती । उभ्याच ठाकती मूर्तिमंत ॥८५॥''
तो वदे मी माझिया बोलें । विश्वास देऊनि तया फसविलें । सांग तया त्वां मज नोळखिलें । कां मग बोलविलें होतेंस ॥८६॥
लौकिकीं ना येथूनि हाललों । परी मी उद्यापनीं जेवूनि आलों । दोघांसमवेत येईन बोललों । तैसाचि गेलों दोघांसवें ॥८७॥
होत जिवावया अवकाश । तेव्हांच आधीं एकटा सावकाशा । तुज नाठवे का संन्यासवेष । प्रथम प्रवेश ये रीती ॥८८॥
पाहूनि आलों अकल्पित वृत्ति । पैसे मागेन तुज ही भीती । वाटली नव्हती का तव चित्तीं । संशयनिवृत्ती म्यां केली ॥८९॥
येईन केवळ जेवावयास । सवें घेऊनियां दोघांस । ऐसें सांगूनियां वेळेस । नाहीं का दोघांसह जेवलों ॥९०॥
पहा मी माझिया वचनाकारणें । मरोनि जाईन जीवें प्राणें । परी माझिया मुखींचीं वचनें । अन्यथा होणें नाहीं कदा'' ॥९१॥
ऐसें वदतां साईनाथा । आनंद नावरे जोगांच्या चित्ता । दिधलें वचन व्हावें न अन्यथा । अनुभव हा सर्वथा सर्वांचा ॥९२॥
पुढें मग हें वृत्त । जोग कळविती देवांप्रत । पत्र एक सविस्तर धाडीत । अतिमुदित मानसें ॥९३॥
देवांनीं जैं पत्र वाचिलें । प्रेमोद्रेकें नेत्र ओथंबले । धिक् धिक् । व्यर्थ साईंस दुषिलें । बहु हिरमुसले मनांत ॥९४॥
धन्य बाबांचें महिमान । धिक् माझ्या जाणिवेचा अभिमान । परी बाबाच संन्यासी हें अनुमान । व्हावें तें कैसें न मज कळे ॥९५॥
कारण बाबांस केलें निमंत्रण । त्या आधींच त्या प्रथमाभिगमन । तेंही तयाच्या कार्यालागून । भेटीस प्रयोजन पट्टीचें ॥९६॥
तया दिधली होती मुदत । दों चार मासां यावें परत । तोच तो जरी भोजन । माझियासंगें येतील दोन । विसरलों मी भान तयाचें ॥९८॥
बाबांचिया आमंत्रणापाठीं । पदती जरी यासी प्रथम गांठी । तीही केवळ जेवणासाठीं । तरीन हे दिठी चाकाटति ॥९९॥
परी तो आला गोरक्षणा निमित्त । मिळवावया गोग्रासवित्त । तयानंतर तें साईंप्रत । आमंत्रण जात उद्यापना ॥१००॥
म्हणोनि ऐसा मोह पडला । तेणें हा ऐसा प्रकार घडला । जरी दोघांसह येऊनि जेवला । तरी तो भासला अन्नार्थी ॥१०१॥
नसतां कोणी पूर्वपरैचित । भॊजनसमयीं येतां अकल्पित । घेऊनि कोणीही दोघे समवेत । साईच ते निश्चित वाटते ॥१०२॥
परी या संतांची ऐसीच रीती अघटित लीला अद्भुत कृती । भक्तांघरींची कार्यस्थिती । स्वयेंचि योजिती त्या आधीं ॥१०३॥
भक्त विनटतां निजचरणीं । तयाचिया शुभकार्याची संपादणी । ऐसीच होते अकल्पितपणीं । अतर्क्य करणी संतांची ॥१०४॥
चिंतिलेंचि दे चिंतामाणी । कल्पवृक्ष दे कल्पिलें मनीं । कामधेनु ते कामप्रसविणी । अचिंत्यदानीं गुरुमाय ॥१०५॥
असो ये ठायीं बाबा निमंत्रित । संन्यासियाच्या रूपें प्रकटत । परी तयांची लीला अघटित । अयाचितही येत कधीं ॥१०६॥
कधीं छायाचित्ररूपें । कधीं पार्थिव मूर्तिस्वरूपें । पार नाहीं तयांच्या कृपे । प्रकटती आपेआप कधीं ॥१०७॥
ये अर्थींचा माझा अनुभव । परिसतां श्रोतयां वाटले नवलाव । कळेल साईलीलाप्रभाव । कथा ही अभिनव अपूर्व ॥१०८॥
ही काकथा कीं ही कहाणी । ऐसेंही ईस वदेल कोणी । म्हणावें तें खुशाल त्यांणीं । परी ये श्रवणीं सादर व्हा ॥१०९॥
आळस निद्रा तंद्रा टाकून । होऊनियां साबधान । कथा ही परिसा द्या हें दान । होईल समाधान मग माझें ॥११०॥
व्यग्रता क्षण झुगारून । स्वस्थचित्त अव्यग्र मन । झालिया काम येईल श्रवण । पुढें मग मनन निजध्यास ॥१११॥
तेथूनि पुढें साक्षात्कार । परी या सर्वां श्रवण आधार । तेंच कीं या सर्वांचें सार । निश्चयें भवपार त्याचेनी ॥११२॥
सन एकोणीसशें सतरा इसवीसी । फाल्गुन शुद्ध पौर्णिमेसी । शेजे निद्रिस्त असतां पहाटेसी । स्वप्न एक मजसी जाहलें ॥११३॥
पहा साईंचें विचेष्टित । सुंदरवेष संन्यासी होत । देऊनि दर्शन मज जागवीत । ‘भोजना मी येत आज’ वदे ॥११४॥
स्वप्नामाजील जागृतपण । तेंही केवळ स्वप्नचि पूर्ण । कारण जागृत होतां मी आपण । कराया आठवण लागलों ॥११५॥
डोळे उघडूनि पाहूं लागें । नाहीं साई न कोणी ते जागे । स्वप्नचि तें जें क्षणामागें । यक्तिंचित्त जागेपण नव्हतें ॥११६॥
ऐसी होतां मनाची निश्चिती । आठवूं लागलों स्पप्नस्थिति । अक्षरें अक्षर आठवलें चित्तीं । लवमात्र विस्मृतिविरहित ॥११७॥
‘योतों मी आज भोजनास’ । या साईंच्या स्पष्टोक्तीस । ऐकूनि आनंदलों जीवास । कळविलें कलत्रास हें वृत्त ॥११८॥
ध्यानीं मनीं मनीं साईंचा ध्यास । हा तों निरंतरचा अभ्यास । सात वर्षांचा जरी सहवास । आस न भास भोजनाचा ॥११९॥
असो तिजला ठेविलें सांगून । आहे आज होळीचा सण । एक टिपरी अधिक आधण । घालाया आठवण ठेवावी ॥१२०॥
हें इतुकेंचि कळवितां तीस । लागली कारण पुसावयास । मी म्हणें आज जेवावयास । पाहुणा या सणास येणार ॥१२१॥
तंव ती म्हणे सांगा कोण । जिज्ञासा तीस जाहली दारूण । परी मीं सांगतां खरें कारण । उपहासा भाजन होणार ॥१२२॥
हेंही मज ठावें पूर्ण । तरीही न व्हावें । सत्यप्रतारण । म्हणोनि श्रद्धापूर्वक जाण । केलें मीं निवेदन सत्यत्वें ॥१२३॥
तरी हें आहे श्रद्धेवरी । जैसी जया जाणीव अंतरीं । वार्ता खोटी अथवा खरी । हें तो मनावरी सर्वथैव ॥१२४॥
कितीही तिची करितां खातरी । वार्ता पटेना तियेचे अंतरीं । ती म्हणे बाबा शिरडीहूनि दुरी । कशासही तरी येतील ॥१२५॥
आपुले येथील काय भोजन । कशाचा आपुला होळीचा सण । टाकूनिया शिरडीचें मिष्टान्न । सेवितील कदन्न का येथें ॥१२६॥
येणेंपरी तिचें भाषण । मी म्हणें एक टिपरीचें आधण । ठेवितां आपणा सायास कोण । टिपरीची वाण नाहीं तुज ॥१२७॥
प्रत्यक्ष येतील साईच पाहुणे । ऐसें तुजला मीही न म्हणें । परी घडेल कोणाचें तरी येणें । हें नि:शंकपणें मज वाटे ॥१२८॥
मग तूं मनीं कैसेंही मान । मी त्या मानीन साईंसमान । किंबहुना प्रत्यक्ष साई न आन । अन्वर्थ स्वप्न होईल मज ॥१२९॥
असो ऐसें जाहलें भाषण । पुढें पातला समय माध्यान्ह । होतां यथाविधि होलिकापूजन । मांडिली भोजनपत्रावली ॥१३०॥
आदिकरूनि पुत्र - पौत्र । दुहिता जामात इष्टमित्र । पंक्ती मांडिल्या सपीठपात्र । घातल्या विचित्र रांगोळ्या ॥१३१॥
त्यांतचि एका मुख्यपंक्ती । पाट मांडिला मध्यवर्ती । पात्र एक साईंप्रती । इतरांसमवेती वाढलें ॥१३२॥
पात्राभोंवती रांगोळी । घातली रंगीबेरंगी निळी । प्रत्येका तांब्या पंचपात्री पळी । सर्वासमेळी समसगट ॥१३३॥
पापड सांडगे कोशिंबिरी । वाढिलीं लोणचीं रायतीं साजिरीं । परोपरीच्या भाज्या खिरी । जाहली तयारी बहुतेक ॥१३४॥
पाहूनियां बारा झाले ॥ जेवणारे सोंवळीं नेसले । येऊनि एकेक पाटीं बैसले । तोंही न आलें कोणी दुजें ॥१३५॥
सर्व पात्रें गेलीं भरोन । वाढिलें भात पोळी वरान्न । रित्या मध्यवर्ती पात्रावांचून । कांहीं न न्य़ून ते जागीं ॥१३६॥
कोणी पाहूणा अथवा अतिथी । येईल म्हणूनि मार्ग लक्षिती । जाहलों मी साशंक चित्तीं । वाट ती किती पहावी ॥१३७॥
म्हणोनि दिधली दारास कडी । अन्नशुद्धि वाढिली तांतडी । वैश्वदेव नैवद्य परवडी । अन्नार्पणघडी पातली ॥१३८॥
आतां घेणार प्राणाहुती । इतुक्यांत जिन्यावर पाउलें वाजती । ‘रावसाहेब कोठें’ कीं वदती । बैसले बैसती निवांत ॥१३९॥
तंव मी तैसाच गेलों दारीं । वाटलें कोणी आलें अंतरीं । हळून दाराची कडी जों सारीं । दिसले जिन्यावरी दोघेजण ॥१४०॥
त्यांतील एक अल्लीमहमद । दुजे संत मौलाना - शाग्रीद । इस्मू मुजावर नामाभिध । आनंदप्रद दोघेही ॥१४१॥
पानें वाढूनि मंडळी बैसली । भोजनाची तयारी देखिली । पाहोनि अल्लीनें विनंती केली । तसदी मी दिधली क्षमा करा ॥१४२॥
वाटतें आपण जेवणावरून । आलां मजकरितां धांवून । आपणालागीं हात धरून । पंक्तीही खोळंबून राहिली ॥१४३॥
तरी घ्या ही आपुली वस्त । मग मी भेटेन होतां फुरसत । सांगेन नवलाव इत्थंभूत । अत्यद्भुत येविषयींचा ॥१४४॥
ऐसें वदूनि खाकेंतून । अल्ली एक पुडकें काढून । टेबलावर सन्मुख ठेवून । सोडवूं गांठवण लागला ॥१४५॥
काढितां वृत्तपत्राचें वेष्टण । दिसली साईंची मूर्ति तत्क्षण । म्हणे ही ठेवा वस्तु आपण । करा ही विनवण मान्य माझी ॥१४६॥
पाहतां साईंची तसबीर । रोमांच उठले शरीरावर । चरणांवरी ठेविलें शिर । जाहलें अंतर सद्नदित ॥१४७॥
वाटला मोठा चमत्कार । ही साईंची लीला विचित्र । वाटलें मज केलें पवित्र । दावूनि चरित्र हें ऐसें ॥१४८॥
उठली प्रबळ उत्कंठा मनीं  । आणिली ही तसबीर कोठुनी । तो म्हणे मीं एका दुकानीं । विकत घेउनी आणिलीसे ॥१४९॥
पुढें मग ते दोघेजण । उभे न राहती एकही क्षण । म्हणाले आतां जातों आपण । करावें भोजन स्वस्थपणें ॥१५०॥
आतांच या गोष्टीचें कारण । कथूं जातां केवळ निष्कारण । खोळंबेल मंडळीचें जेवण । तें मी मग कथीन सावकाश ॥१५१॥
मलाही तें वाटलें समर्पक । तसबीर वेळीं आली हा हरिख । तयांतचि मी जाहलों गर्क । आभारप्रदर्शक उद्नारलों ॥१५२॥
बरें आतां यावें आपण । आम्हीही पुढें करूम निवेदन । तसबीर येथें येण्याचें कारण । आजचि प्रयोजन काय तिंचें ॥१५३॥
असो पुढें ते गेलियापाठीं । यथानिश्चित साईंसाठीं । मध्यवर्ती । मधवर्ती स्थापिल्या पीठीं । नेऊनि ती पाटीं प्रस्थापिली ॥१५४॥
सुखावलें अवघ्यांचें मन । अतर्क्य साईंचें विंदान । एणें मिषें करूनि आगमन । स्वप्नींचें वचन सत्य केलें ॥१५५॥
आलाच तर कोणी अतिथी । येऊनि तेथें बैसेल पंक्तीं । हीच अपेक्षा ज्यांचिये चित्तीं । आश्चर्य किती हें तयां ॥१५६॥
पाहोनि चित्रींची सुंदर मूर्ती । परम आल्हाद सकळांप्रती । कैसें हे घडलें अकल्पित रीतीं । आश्चर्य करिती समस्त ॥१५७॥
ऐसें होतां प्रतिष्ठापन । केलें अर्ध्यपाद्यादि पूजन । भक्तिप्रेमें नैवेद्य समर्पण । अवघीं मग भोजन आरंभिलें ॥१५८॥
तैंपासाव हा काळवर । प्रत्येक होळीस ही तसबीर । करवूनि घेई हे शिष्टाचार । अष्टोपचार पूजेसह ॥१५९॥
इतर पूजेंतील देवांसहित । हीही देव्हारीं पूजिली जात । ऐसें हें साई अपूर्व चरित । भक्तांसी दावीत पदोपदीं ॥१६०॥
असो पुढें हे दोघेजण । आज उद्यां भेटूं म्हणून । वर्षें नऊ गेलीं निघून । तरीही न दर्शन तयांचें ॥१६१॥
कर्मधर्मसंयोगें शेवट । अल्ली महमद याची गांठ । पडली यंदा याहली भेट । सहज मी वाट चालतां ॥१६२॥
भेट होतांचि जाहलों उत्सुक । तसबिरीचें पुसावया कौतुक । का हो इतुकीं वर्षें मूक - । वृत्तीचे सेवक बनलां तुम्ही ॥१६३॥
जैसी पूर्वीं तैसी आज । पडली अवचित गांठी मज । योग आला आहे सहज । सांगा ती मौज समग्र ॥१६४॥
तुम्हीही श्रीसाईंच भक्त । आहे ठावें हें मज समस्त । परी ते दिवसींच कैसे अवचित । यावें हें उचित वाटालें ? ॥१६५॥
मग तो अल्ली वदे वृत्तांत । परिसा म्हणे कथितों साद्यंत । पहा साईंची लीला अत्यद्भुत । आश्चर्यभरित ती सर्व ॥१६६॥
या लीलेचा काय अर्थ । काय यांतील निजकार्यार्थ । यांत भक्तांचें काय इगित । साईच सुसंगत जाणता ॥१६७॥
आपण केवळ एकमेकांनीं । परिसाव्या या लीला कानीं । किंवा त्या गाव्या निजमुखांनीं । नि:श्रेयसदानी म्हणवोनि ॥१६८॥
असो आतां पुढील भाग । पुढील अध्यायीं कथूं सांग । आनंद पावेल श्रोतृसंघ । चरित्र अमोघ साईंचें ॥१६९॥
साई निर्द्वेष आनंदघन । सदा भजावा अनवच्छिन्न । पावाल निजसुख - समाधान । मन निर्वासन होईल ॥१७०॥
चातक निजस्वार्था विनवी । मेघ सकळ सृष्टीतें निववी । बाळासाहेब बाबांस बोलवी । बाबा तंव पालवीत भक्तांसवें ॥१७१॥
भक्तपंक्ती श्रोतेही बैसती । प्रेमें उद्यापनकथा परिसती । साईसमागम - आनंद भोगती । ढेंकरही देती तृप्तीचे ॥१७२॥
अनाहुतही कैसे येती । कैसे पार्थिवस्वरूपें प्रकटती । कैसे निजदासां आभारी करिती । कैसे ते जागविती पदोपदीं ॥१७३॥
असो हेमाड साईंसी शरण । पुढील कथेची हीचि मांडण । मांडील घेईल करूनि निरूपण । आपुली आपण यथेष्ट ॥१७४॥
शरणागता घालितो पाठीं । याच त्याचिया ब्रीदासाठीं । हेमाड घाली पायीं मिठी । परता न लोटी तो तया ॥१७५॥
स्वस्ति श्रीसंतसज्जनप्रेरिते । भक्तहेमाडपंतविरचिते । श्रीसाईसमर्थसच्चरिते । उद्यापनकथाकथनं नाम चत्वारिंशत्तमोऽध्याय: संपूर्ण: ॥


॥ श्रीसद्गुरुसाईनाथार्पणमस्तु ॥ शुभं भवतु ॥

श्रीसाईसच्चरित

साईबाबा मराठी
Chapters
उपोद्धात प्रस्तावना दोन शब्द आरंभ अध्याय १ ला अध्याय २ रा अध्याय ३ रा अध्याय ४ था अध्याय ५ वा अध्याय ६ वा अध्याय ७ वा अध्याय ८ वा अध्याय ९ वा अध्याय १० वा अध्याय ११ वा अध्याय १२ वा अध्याय १३ वा अध्याय १४ वा अध्याय १५ वा अध्याय १६ वा अध्याय १७ वा अध्याय १८ वा अध्याय १९ वा अध्याय २० वा अध्याय २१ वा अध्याय २२ वा अध्याय २३ वा अध्याय २४ वा अध्याय २५ वा अध्याय २६ वा अध्याय २७ वा अध्याय २८ वा अध्याय २९ वा अध्याय ३० वा अध्याय ३१ वा अध्याय ३२ वा अध्याय ३३ वा अध्याय ३४ वा अध्याय ३५ वा अध्याय ३६ वा अध्याय ३७ वा अध्याय ३८ वा अध्याय ३९ वा अध्याय ४० वा अध्याय ४१ वा अध्याय ४२ वा अध्याय ४३ वा अध्याय ४४ वा अध्याय ४५ वा अध्याय ४६ वा अध्याय ४७ वा अध्याय ४८ वा अध्याय ४९ वा अध्याय ५० वा अध्याय ५१ वा अध्याय ५२ वा अध्याय ५३ वा श्री साईबाबांचीं वचनें