मनास उपदेश - अभंग ३३११ ते ३३३०
३३११
सांडी मांडी नको करूं । वाउगा भरूं श्रमाचा ॥१॥
जेथें तेथें धावें मन । करा खंडन तयाचें ॥२॥
नका घालुं गोंवागुंती । तेणें फजिती मागें पुढें ॥३॥
एका जनार्दनीं भाव । अवघा दिसे देवाधिदेव ॥४॥
३३१२
देहीं शत्रु वसती दुर देशीं । येतां बहु दिवस लागती तयांसी ॥१॥
बाह्म शत्रुंचें अल्प दुःख । मनःशत्रुंचें वर्म अशेख ॥२॥
आसनीं शयनीं एकान्तीं । जपीं अथवा ध्यानस्थिती ॥३॥
ऐशिया पणाचे भुलले हावे । एका जनार्दनीं नेणती देवें ॥५॥
३३१३
मनें ब्रह्मादिकां केलीसे थोकडी । तेथें परवडी कोण मानवाची ॥१॥
इंद्रिय न चाले मनाविण देखा । मनाची मनरेखा नुल्लंघवे ॥२॥
शस्त्रें तें न सुटे जळ तें न बुडे । ऐसे ते पोवाडे मनें होतीं ॥३॥
एक जनार्दनीं मन तें स्वाधीन । करितां सर्व यज्ञ हातीं जोडे ॥४॥
३३१४
मना दुजीं बुद्धि नको बा ही । संतसमागमीं राही । यापरतें कांहीं । दुजें नको सर्वथा ॥१॥
मीपणाचा ठावो । टाकीं हा संदेहो । पडसी प्रवाहो । वाउगाची शिणसी ॥२॥
बहुत मतमतांतरे । कासया शिणसी रे आदरें । संतचरणीं झुरे । रात्रंदिवस मानसीं ॥३॥
कायिक वाचिक सर्वथा । भजे भजे पंढरीनाथा । एका जनार्दनीं तत्त्वतां । संतचरणीं लीन होय ॥४॥
३३१५
दुजियाची निंदा नको रे करूं मना । चिंती या चरण संताचिया ॥१॥
होउनी उदास गाई सदा नामक । बैसोनि निष्काम एकान्तासी ॥२॥
एकान्तीसी गोडी शंभु जाणे जोडी । आणिक परवडी न कळे कांहीं ॥३॥
एका जनार्दनीं रामनाम सार । करितां उच्चार आळस नको ॥४॥
३३१६
मना नको नको हिंडों दारोदारीं । कष्ट झाले भारी येतां जातां ॥१॥
कल्पना सोडोनि संतासंगें राहें । सर्व सुख आहे त्यांचे पायीं ॥२॥
ज्याचिया दरुशनें शोक मोह जळे । पाप ताप पळे काळभय ॥३॥
जवळीच दिसे भावितां भावितां । एका जनार्दनीं ध्यातां सुख मोठें ॥४॥
३३१७
मना सांडीं विषयखोडी । लावीं विठ्ठलेशीं गोडी ॥१॥
आणिक न लगे साधन । एकलें मन करी उन्मन ॥२॥
विठ्ठल विठ्ठल सांवळा । पाहें पाहे उघडा डोळां ॥३॥
एका जनार्दनीं शराण । मनाचि होय विठ्ठल पुर्ण ॥४॥
३३१८
अरे अरे मना । कांहीं करी विचारणा ॥१॥
शरण विठोबासी जाई । मन राही भलते ठायीं ॥२॥
वाउगा तुंचि सोस । मना न करी सायास ॥३॥
येतो काकुळती । एका जनार्दनीं प्रीति ॥४॥
३३१९
न करीं तळतळ मना । चिंती चरणां विठोबाचें ॥१॥
राहे क्षणभरी निवांत । न करीं मात दुजीं कांहीं ॥२॥
संतचरण वंदी माथां । तेणें सर्वथा सार्थक ॥३॥
एका जनार्दनीं मात । मना ऐकें तूं निवांत ॥४॥
३३२०
आणिक साधनीं नको गुंतुं मना । धरी या चरणीं । विठोबाच्या ॥१॥
वाउगा बोभाट कासया खटपट । पंढरीची वाट सोपी बहु ॥२॥
एका जनार्दनीं कायावाचामनें । सतत राहणें संतापायीं ॥३॥
३३२१
आणिकांची आस नको करूं मना । चिंती तूं चरणा विठोबाच्या ॥१॥
वाचे नाम गाये वाचे नाम गाये । वाचे नाम गाये विठोबाचे ॥२॥
करकटीं उभा चंद्रभागें तटीं । पुंडलिकापाठीं धरूनी ध्यान ॥३॥
ठेविले चरण दोन्हीं विटेवरी । वाट पाहे हरी भाविकाची ॥४॥
एका जनार्दनीं उभारुनी बाह्मा । आलंगीत आहे भोळे भोळे ॥५॥
३३२२
अंतरींचा भाव दृढ धरी मना । सेवीं तूं चरणा विठोबाच्या ॥१॥
आणिक नको कष्ट कांहीं । राममुखीं गायी सदा नेमें ॥२॥
आकार निराकार सर्वही व्यापक । तो उभा सम्यकक समपदीं ॥३॥
एका जनार्दनीं वाहूनियां आण । विठ्ठलाचे चरण ध्यावे आधीं ॥४॥
३३२३
वाउगी उपाधी न करी रे मना । चिंती या चरणा राघवाच्या ॥१॥
अंतकाळीं सखा कोणी नाहीं दुजा । पुत्र पत्‍नी वोजा न ये कामा ॥२॥
चालतांचि देह म्हणती माझा माझा । अंतकाळ पैजा यम बांधी ॥३॥
एका जनार्दनीं सर्व हें मायिक । शाश्वत तें एकक श्रीरामनाम ॥४॥
३३२४
मना तूं एक माझी मात । श्रीविठ्ठली न धरी कां रें हेत ॥१॥
कांहीं पडतां जड भारी । वाचे म्हणे विठठल हरी ॥२॥
तुज ही खूण निर्वाणीं । शरण एका जनार्दनीं ॥३॥
३३२५
मना ऐक हे विनंती । तूं न करी दुजी खंती । विठ्ठलावांचुनी प्रीती । दुजी नको आणिक ॥१॥
वाउगा तूं न करी सोस । दृढ घालीं तूं कास । धरीं पां विश्वास । विठ्ठलचरणीं ॥२॥
सांडीं माझें आणि तुझें । वाउगें नको वाहुं वौझें । निपजती बीजें । संतचरणी सकळ ॥३॥
हेंचि साधनांचें सार । विठ्ठलमंत्र उच्चार । एका जनार्दनीं वेरझार । येणें तुटें समूळ ॥४॥
३३२६
मना निश्चय तूं करी । म्हणे जाईन पंढरी ॥१॥
नेमधर्मक हाचि माझा । पंढरीवांचूनि नाहीं दुजा ॥२॥
सर्व तीर्थाचें माहेर । विटे उभा कटीं कर ॥३॥
आवडीनें धरा भाव । एका जनार्दनीं भेटे देव ॥४॥
३३२७
भक्त करुणाकर दीनाचा वत्सल । उभा श्रीविठ्ठल विटेवरी ॥१॥
मना जाय तेथें मना जाय तेथें । मना जाय तेथें पंढरीये ॥२॥
पुरतील काम निवारेल गुंती । आहे ती विश्रांति संतसंगें ॥३॥
आषाढी कार्तिकी सोहळा आनंद । मिळालासे वृंद वैष्णवांचा ॥४॥
एका जनार्दनीं आनंदी आनंद । तेणें परमानंद डुल्लतसे ॥५॥
३३२८
विठ्ठल पंढरपुर निवासी । विठ्ठल उभा भिवरेसी । विठ्ठल पुंडलिकापाशीं । भक्ति प्रेमेशीं तिष्ठत ॥१॥
जाई जाई मना तेथें । सुखें वैष्णव नाचती जेथें । ब्रह्मानंदपद दरुशनमात्रें । देत आहे भक्तांसी ॥२॥
सुलभ सुलभ मंत्रराज । शंभु जाणे निजबीज । एका जनार्दनीं गुज । सांगतसे भाविकां ॥३॥
३३२९
लाभें लाभ हातासी ये । हेचि गोय धरीं मना ॥१॥
वाउगा सोस नको वाहुं । सुखें गाऊं विठ्ठला ॥२॥
नको नको श्रम पसारा । सैरावैरा धांवुं नको ॥३॥
निवांत सेवों हरिकीर्तना । एका जनार्दनीं म्हणे मना ॥४॥
३३३०
निवांतपणें मना चित्तीं तूं चरण । आणिक कल्पना न करीं कांहीं ॥१॥
चिंतीं पां विठ्ठल कायावाचामनें । संसारबंधन तुटेल तेणें ॥२॥
संसाराची वार्ता नुरेचि पां कांही । आणिकक प्रवाहीं पडुं नको ॥३॥
एका जनार्दनीं विठ्ठलनामीं छंद । मना तूं गोविंद आठवीं कां रे ॥४॥