देह - अभंग २९५१ ते २९७०
२९५१
काळ आला रे जवळी । वाचे जपें नामावळी ॥१॥
अंतकाळीं जाण । तुज होईल बंधन ॥२॥
नको गुंतूं संसारा । चुकवी जन्ममरण फेरा ॥३॥
कोनी कोणाचे न सांगाती । अवघे सुखाचेच होती ॥४॥
एका जनार्दनीं शरण । कायावचामनें जाण ॥५॥
२९५२
संसार पसर करिसी तळमळ । कां रे घननीळ नाठवीसी ॥१॥
पुत्रदाराधन कवण हे कवणाचे । आहे तोंवरी माझें माझें म्हणती ॥२॥
लटिका प्रपंच सर्व नाशिवंत । एक हे शाश्वत हरिनाम ॥३॥
म्हणे जनार्दन एकनाथ घेईं । प्रमसुख पाहीं पावशील ॥४॥
२९५३
अवघे सुखाचे सांगाती । दुःख देखतां पळती ॥१॥
सुख देखोनि म्हणती माझें । दुःख देखतां पळती वोजें ॥२॥
यापरि अवघे लटिकें देख । एका जनार्दन पाहे सुख ॥३॥
२९५४
नरदेहा येऊनि गमावी आयुष्य । धरीना विश्वास रामनामीं ॥१॥
अंतकाळीं तया कोणी न ये कामा । वाउगाचि श्रमा पडतो डोहीं ॥२॥
माझें माझें म्हणोनियां कवटाळीती बाहीं । प्रपंचप्रवाहीं धांव घाली ॥३॥
एका जनार्दनीं करितां कल्पना गेलासे पतना यमलोंकी ॥४॥
२९५५
कां रे नाठवीसी दिवसाचे चोरी । प्रपंच भोंवरीं पडसी रया ॥१॥
वाचे नाम गाय वाचे नाम गाय । नाम न गातां होय दुःख रया ॥२॥
सुख दुःखें दोन्ही भातुकी असती । प्रपंचाचे अंतीं भोगिसी रया ॥३॥
रामनाम वाचे वाचे सदा गात जाय । न धरीं तूं हाय वाउगी रया ॥४॥
एका जनार्दनीं किती सांगुं मूढा । वायां तूं दगडा भूमीभार ॥५॥
२९५६
कां रें हावभरी जाहालसी पामरा । भार वाहसी खरा प्रपंचाचा ॥१॥
नाम श्रीरामांचे नित्य घेई वाचे । तुटलें जन्माचें दुःख जाण ॥२॥
यातना यमाची दुःखाची परवडी । नामें धरी गोडी आवडीनें ॥३॥
एका जनार्दनीं नायकसीं मूढा । अहा रे दगड धर्मलंडा ॥४॥
२९५७
भक्ति नाहीं नामीं तो चांडाळ पतीत । तोचि जाणावा कुश्चित नष्ट येथें ॥१॥
प्रपंचकर्दमीं बुडोनियां ठेले । संताविण उगले फजीत होती ॥२॥
पुत्र मित्र कांता मानुनी भरंवसा । याचा मोह खासा जन्मवरी ॥३॥
एका जनार्दनीं अंतीं आहे कोण । न कळे संताविण निश्चयेंसी ॥४॥
२९५८
नवल देखिलें संसाराचेंक बंड । त्याचे कोणी तोंड न ठेचिती ॥१॥
गुंतलेचि बळें चिखलें माखलें । कर्मा जन्मफळें भोगिताती ॥२॥
नाथिला पसारा मानिती वो साचा । वेध तो तयाचा वागविती ॥३॥
एका जनार्दनीं नाडलेसे मोहें । संदेह संदेह गोवियलें ॥४॥
२९५९
वाउगाची पसारा । कां रे वाढविला गव्हारा ॥१॥
म्हणसी माझें माझें । अंती कोण आहे तुझें ॥२॥
भुललासी वायां । गमाविसी व्यर्थ काया ॥३॥
कोण हें कोणाचें । एका जनार्दनीं साचें ॥४॥
२९६०
वाउगाचि शीण करिसी सर्वथा । चुकसी परमार्था मूढा जाण ॥१॥
किती करिसी सोस माझें माझें म्हणोनि । शेवटीं बंधनीं पडसी मूढा ॥२॥
अंतकाळीं कोणी नाही रे सांगाती । होईल फजिती तुझी तुला ॥३॥
एका जनार्दनीं वाउगाचि धंदा । त्यजुनी गोविंदा सेवी बापा ॥४॥
२९६१
उपजोनि प्राणी गुंतला संसारीं । आपुला आपण वैरी होय रया ॥१॥
न कळे पामरा नरकाचें तूं मूळ । विषय सुख अमंगळ भोगी रया ॥२॥
नाथिलिया प्रपंचा गुंतला बराडी । सैर वोढावोढी होईल रया ॥३॥
न कळे तयासी जाहला बुद्धिहीन । माझें माझें कवळोन रडे रया ॥४॥
एका जनार्दनीं अभागी पामर । भोगितीक अघोर नरक रया ॥५॥
२९६२
दुःखाच्या खडकीं आदळती प्राणी । परि संसाराचा मनीं वीट नये ॥१॥
कामाचिया लाटे कर्दमाचे पुरीं । बुडे तरी हाव धरी अधिकाराची ॥२॥
वारितां नायके भ्रमलासे कीर । सांपडे सत्वर पारधीया ॥३॥
एका जनार्दनीं यामाचीया फांसां । पडेल तो सहसा न कळे मुढा ॥४॥
२९६३
सर्पे धावोनि धरिल्या तोंडीं । सर्वांगा घालितसे बेडी ॥१॥
सर्पबाधेची सांकडीं । निवारी मंत्रवादी गारुडी ॥२॥
रिघतां सदगुरुसी शरण । तैसें निरसे जन्ममरण ॥३॥
संसार सर्प मिथ्या देहीं । एका जनार्दनीं सदा ध्याई ॥४॥
२९६४
अशाश्वत देह जाईल जाईल । वायांचि गमावील अभागी तो ॥१॥
न ये मुखीं कदा श्रीरामचरित्र । वायांचि पैं वक्त्र जल्पे सदा ॥२॥
दिननिशीं कारी संसाराचा धंदा । नाठवी गोविंदा मूढ कांहीं ॥३॥
एका जनार्दनीं अभागी तो खरा । तपाच्या डोंगरा हांव धरी ॥४॥
२९६५
भजन करितां लाजतो पामर । संसारीं चित्त स्थिर सदा वाहे ॥१॥
तीर्थयात्रे जाये संसार चिंता वाहे । पुराण कीर्तनीये निद्रा बळें ॥२॥
ऐसा तो पापिष्ठ कर्म तें सबळ । एका जनार्दनीं म्हणें दोषी अमंगळ ॥३॥
२९६६
मधाचिया बोटा गुंतले लिगाडीं । तैशी परवडी संसाराची ॥१॥
वाउगाची सोस रचिलिया कंद । झाडुनि नेतां वेध मक्षिकेसी ॥२॥
एका जनार्दनीं विचारी मानसीं । वायां भवपाशीं गुंतुं नको ॥३॥
२९६७
पाहतो देखतो कानीं जें ऐकतो । परी सदाचि पाहतो संसार मनीं ॥१॥
मीनाचिये परी गुंतलासे जळीं । परी संसारा कवळी अधम तो ॥२॥
दानधर्म कांहीं न वेंचे आडका । रुक्यासाठीं थडका घेत असे ॥३॥
एका जनार्दनीं संसारावेगळा । कैं मी गोपाळा होईल साचा ॥४॥
२९६८
भरला तो हावे म्हणे माझें माझें । वाहतसें ओझें संसाराचें ॥१॥
कुंथत कुंथत वेरझारा करी । खराचीये परी पृष्ठीं वाहे ॥२॥
न मिळेचि अन्न बहुत आपदा । परी त्या गोविंदा स्मरेचिना ॥३॥
ऐसे जन्मोनियां दास संसाराचे । एका जनार्दनीं त्याचें तोंड काळें ॥४॥
२९६९
न कळे पामरा कांहीं हा विचार । भोगावे अघोर किती जन्म ॥१॥
मरूनी जन्मावें मरूनी जन्मावें । पुनरापि मरावें वेरझारी ॥२॥
एका जनार्दनीं न मानी विश्वास । दृढ धरी पाश संसाराचा ॥३॥
२९७०
पाहतां पाहतां नेत्र गेले । परी भुललेसे मेळे संसाराच्या ॥१॥
जाऊनि धरितो माझें म्हणोनियां । परी तें वायां जाती सर्व ॥२॥
विषय भोगितो गर्दभाचे रितीं । लाभ तो निश्चिती लत्ताप्रहर ॥३॥
एका जनार्दनीं मंडुकाचे परी । वटवट खरी संसारीं ते ॥४॥