सोराब नि रुस्तुम 9
‘मी येऊन आता काय उपयोग? मी आता वृद्ध झालो. मला मुलगा असता तर इराणसाठी आज उभा राहाता. देशाचे नाव राखता. मी येऊन काय करू? केस पाहा पिंगट झाले. पांढरे झाले. दंड पाहा बारीक झाले. मी कमावलेले नाव गमवू? अजिंक्य रुस्तुमची कीर्ती का कलंकित करू? नाही. मी येणार नाही. जा.’
‘रुस्तुम, असे करू नका. तुम्ही वृद्ध असलेत म्हणून काय झाले? सिंह वृद्ध झाला तरी हत्तींना मारील, त्यांची गंडस्थळे फोडील. तुमचे दंड म्हणजे लोखंडी आहेत. निघा. इराणची अब्रू धोक्यात आहे. राजाने आग्रहपूर्वक तुम्हाला बोलावले आहे.’
‘राजाला आज माझी आठवण झाली. गेल्या वीस वर्षांत हा रुस्तुम जिवंत आहे की मेला याची चौकशीही राजाने केली नाही. कृतघ्न आहे हा राजा. आज कामाच्या वेळी तुला पाठवले. स्वत: का नाही आला? इराणचे नाव तू राख म्हणावे. जा, मी नाही येत. रुस्तुम मेला म्हणावे.’
‘रुस्तुम, तुम्हा थोर आहात. तुम्हाला मी सांगावे असे नाही. राजाची चूक झाली; परंतु राजाच्या चुकीमुळे तुम्ही देशाची मान खाली करणार का? आणि राजाला तुम्हीच नव्हते का सांगितले की फक्त संकटाच्या वेळेस मला हाक मारा असे? रुस्तुम, ही रागावण्याची वेळ नाही. निघा. शत्रूने आव्हान दिले आहे, ते स्वीकारलेच पाहिजे. ते पाहा तुमच्या डोळ्यांत पुन्हा तेज येत आहे. ते पाहा तुमचे दंड प्रस्फुरू लागले. ती पाहा तुमची छाती रुंदावली. उठा. रुस्तुम, उठा. वीर पुरुष तुम्ही. वीराला पाहून वीराला स्फुरण चढते. शत्रूकडे सोराब म्हणून एक धिप्पाड नवयुवक आहे. सिंहाहून तो शूर आहे. तोच बहुधा तुमच्याबरोबर लढायला येईल. चला, अशी जोड सा-या जन्मात तुम्हाला मिळाली नसेल. ह्या नववीराबरोबर लढा. इराणी वृद्ध झाला तरीही अजिंक्य असतो असे दाखवा. चला. निघा. सारे वाट पाहात आहेत. सर्वांची तोंडे उतरली आहेत. राजा सचिंत आहे. तुम्ही आलेत तर सर्वांमध्ये चैतन्य येईल. सर्वांना हुशारी वाटेल. स्वदेशाची तुम्हाला दया नाही येत? मातृभुमीचा अभिमान नाही तुम्हाला वाटत? रानावनात राहून तुमचे हृदय का दगडासारखे झाले? भावनांचे झरे का सारे सुकले? सारी उदात्तता का गेली? रुस्तुम उठा, स्वदेश हाक मारीत आहे.’