जून २० - परमार्थ

मातापिता यांचे न पाहावे दोष । हे सत्पुत्राचे लक्षण सत्य ॥ माता - पितरांचे समाधान । हेच सुपुत्राचे खरे लक्षण जाण ॥ त्यांचे राखून समाधान । जे करणे असेल ते करावे जाण ॥ आईचे अंत : करण अत्यंत कोवळे असते । आपले दु : खीपणाने ते दु : खी होते । आपली आनंदी वृत्ति आईला आनंदी बनविते । म्हणून मुलांनी असावे नेहमी आनंदात । काहूर न माजू द्यावे चित्तात ॥ शब्दाने करावे त्यांचे समाधान । उत्तरी अपशब्दाचे न मानावे दु : ख जाण ॥ नोकरी चाकरी उद्योग धंदा । पोटाकरिता करणे आहे सदा ॥ आपण पैका मिळवावा पुष्कळ । पण ते सुखाचे साधन न मानावे सकळ ॥ प्रपंचात नुकसान होईल असे काम करु नये । तसे शब्द बोलू नये ॥ आल्या अतिथा अन्न द्यावे । कोणास विन्मुख न पाठवावे ॥ निरुत्साही बनू नये । निराश वाटू देऊ नये ॥ अगदी व्यवहाराच्या मार्गाने जावे । त्यात रामाचे अधिष्ठान राखावे ॥ ज्याला प्रपंच नाही करता आला । त्याचा परमार्थ ढिला पडला ॥

प्रपंचाची काळजी । हीच परमार्थाला वाळवी ॥ परमात्म्याचा आधार ज्याला । ठाव नसे काळजीला ॥ शेजार असता रामाचा । दु : खाची , काळजीची , काय वार्ता ? ॥ मी कोण हे जाणले ज्याने चित्ती । त्याला काळजी न राहे अशी होईल वृत्ति ॥ राम त्राता हा भाव ठेवावा चित्ती । निर्भयता होईल याच रीती ॥ ज्याने देह केला रामाला अर्पण । त्याला नाही काळजीचे कारण ॥ कर्ता राम हे आणता चित्ती । पापपुण्याची नाही त्याला भीति ॥ ज्याचा परमात्मा झाला सखा । त्याला नाही कोठे धोका ॥ ‘ कर्ता मी ’ म्हणे आपण । हे सर्व दु : ख - काळजीचे कारण ॥ झाले ते होऊन गेले । होणार ते चुकेना कोणाला भले ॥ म्हणून नाही करु काळजीला । राम साक्षी आहे त्याला ॥ जे जे काही माझे । ते ते जाणावे रामाचे ॥ राम त्यास सांभाळता । काळजीस कारण न उरले आता ॥ मुलाबाळांची न करावी काळजी । रामराय करावा राजी ॥ आपला प्रपंच हा रामाचा जाणून चित्तीं । काळजी चिंता करणे ही योग्य नाही रीति ॥ शक्य तो करावे नामस्मरण । आपली काळजी न करावी आपण ॥ रामाचा म्हणून प्रपंच केला । काळजीचे कारण उरत नाही आपल्याला ॥ भगवंत असता पाठीराखा । काळजीची काय कथा ॥ म्हणून , मुखाने नाम , चित्तांत राम ,त्याचे मनाला होईल आराम ॥ सतत ठेवावे एक चित्तीं । न सोडावा रघुपति ॥ सर्व सारांचे सार । एक भजावा रघुवीर ॥ नेमात नेम उत्तम जाण । रामावाचून न राहावे आपण ॥