Get it on Google Play
Download on the App Store

शिवाजी महाराजांच्या किल्ल्यांची यादी

शिवाजी महाराज यांच्या किल्ल्यांची यादी खाली दिल्याप्रमाणे आहे. यामध्ये डोंगरी किल्ले, भुईकोट व सागरी किल्ल्यांचा समावेश आहे, तसेच महाराष्ट्र, कर्नाटक तामिळनाडू व गोवा या सध्याच्या राज्यातील किल्ल्यांचाही समावेश आहे.

यापैकी सुमारे १११ किल्ले शिवाजी महाराजांनी बांधल्याची नोंद एका बखरीत आहे. तसेच त्यांनी ४९ किल्ले डागडुजी करून त्यात आवश्यक ते बदल केले व ते अभेद्य बनविले.

या किल्ल्यांच्या यादीत शिवाजी महाराजांच्या अखत्यारीत(स्वराज्याच्या मालकीच्या) त्यावेळी असलेल्या, (शिवाजी महाराजांनी जिंकलेल्या/शिवाजी महाराजांनी बांधलेल्या) किल्ल्यांचा समावेश आहे. या यादीचा उद्देश शिवाजी महाराजांचे माहिती व त्यांंचे काम दाखविण्याचा आहे. त्यांची मजल कोठपर्यंत होती हे दाखविणे हा ही एक उद्देश आहे.

शिवाजी महाराजांनी स्वराज्याची सुरुवात बारा मावळ या प्रदेशातुन केली. हा प्रदेश जरी लहान होता तरी तो जंगल झाडी,डोंगर व नद्या यांनी युक्त होता. तेथे आठ किल्ले होते.हा प्रदेश लष्करी दृष्टीतून अजिंक्य असाच होता.शिवाजी महाराजांचा कल अजिंक्य भूभागावर किल्ले बांधण्याचा होता.त्यांनी घाट तेथे किल्ला हे धोरण अंगिकारले.हे किल्ले एक प्रकारच्या तपासणी चौक्याच होत्या.तेथून कोणीही आत प्रवेश करू शकत नव्हते.प्रवेश केलाच तर वापस जाण्याची हमी नव्हती.

शिवाजी महाराजांच्या किल्ल्यांची यादी

Vātsyāyana
Chapters
शिवाजी महाराजांच्या किल्ल्यांची यादी घाट व तेथे बांधलेले किल्ले शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात असलेले मावळ प्रांतातील किल्ले शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात असलेले सातारा व वाई प्रांतांतील किल्ले शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात असलेले कऱ्हाड प्रांतातील किल्ले शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात असलेले पन्हाळा प्रांतातील किल्ले शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात असलेले कोकण, बंधारी व नळदुर्ग प्रांतांतील किल्ले शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात असलेले त्र्यंबक प्रांतातील किल्ले शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात असलेले बागलाण प्रांतातील किल्ले शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात असलेले बनगड प्रांतातील किल्ले शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात असलेले फोंडे बिदनूर प्रांतातील किल्ले शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात असलेले कोल्हापूर, बाळापूर प्रांतांतील किल्ले शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात असलेले श्रीरंगपट्टण प्रांतातील किल्ले शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात असलेले कर्नाटक प्रांतातील किल्ले छ.शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात असलेले वेलूर प्रांतातील किल्ले शिवाजी महारांजाच्या ताब्यात असलेले चंदी प्रांतातील किल्ले