Get it on Google Play
Download on the App Store

विरहिणी

१.
रूपें शाभसुंदर निलोल्पल गाभा । सखीये स्पप्नीं शोभा देखियेली ॥१॥
नेत्र विशाळ भाळ दंत हीरया ज्योती । बाइये मदनमूर्ती देखियेला ॥२॥
शंख चक्र गदा शोभती चहूं करीं । सखीये गरुडावरी देखियेला ॥३॥
शयन शेषापृष्ठीं नाभीं परमेष्ठी । गंगा वामांगुष्टीं देखियेला ॥४॥
पीतांबर कटीतटीं दिव्य चंदन उटी । सखीये जगजेठी देखियेला ॥५॥
विचारितां मानसीं नये जो व्यक्तीसी । नामा केशवेसी लुब्धोनी ठेला ॥६॥
२.
अव्यक्त परब्रह्मा कैसें आलें वो व्यक्तीं । अकळु न कळेचि तो हा अमुर्त मूर्ती । पुंडलिकाचे भक्ती य़ेऊनियां वाळवंटीं । उभा राहे विटेवरी कर ठेऊनि कटीं ॥१॥
जिवाचा जिवनु वो मज भेटवा हरी । लागलें प्रेम पिसें होऊनि दासी कामारी ॥ध्रु०॥
कसे कसिला पितांबर तयावरी मेखळा । अंगीं उटी चंदनाची शोभती वनमाळा ।
बाहू बाहुवटे तें रूप खुंतलें डोळां । मन माझें मोहिलें द्दष्टि देखतां घननिळा ॥२॥
अधर जें पोंवळियाचे दंत हिर्‍याची जोती । विशाल नयन वो भोंवया व्यंकटा अति ।
टिळक जो रेखिला मृगनाभीं लल्लाटीं । उपमा नये व्यक्ती चंद्रा पडियली तुटी ॥३॥
माथां मुगुट जो रत्नें जडियली वरी । त्याखालीं मयूपरत्रीं वेटी साजे मुरारी ।
माथां त्या विरगुंठी पुष्पें तुरंबिलीं वरी । तेणें मी भाळलियें भेटवावो झडकरी ॥४॥
इंद्ननीळ कीळ उभा घना श्यामु हा दिसे । पाहा तूं एक द्दष्टीं चकित केलें वो हांसे ।
तेचि ते कामबाण जिवा लागलें पिसें । नामया विष्णुदासा व्यापिलें ह्रषीकेशें ॥५॥
३.
संसार परजनीं । दूर दिधलें मज साजणी । द्वारकापुर पाटणीं । माझें माहियेर ॥१॥
थोर उत्कंठा मनीं । वाट पाहें प्रतिदिनीं । मज नेत कां न कोणी । तया माहियेरा ॥२॥
चित्तीं न लगती व्यापार । मनीं होंचे वारंवार । आड ठाकले गिरी डोंगर । तया माहियेरा ॥३॥
माझिये सासुये निष्ठुरें । दुरळ बोलिलीं उत्तरें । तंव तंव मी तूतें स्मरें । विठू बापु माहियेर ॥४॥
येथें कोणी नाहीं माझें एक । जें त्यासि बोलूं सुख दु:ख । हें मन उतावेळ देख । तया माहियेरासाठीं ॥५॥
कामक्रोध भावे दीर । बोलती अति निष्ठुर । तेवेळीं त्यजिजे संसार । ऐसें वाटतसे मना ॥६॥
या वो संसारीं नसिजे । संगु अवघाची सांडिजे । नि:संग होऊनि राहिजे । तया माहियेरा ॥७॥
या वो प्राणाचे संकटीं । आत्मा ठेवूनियां कंठीं । मग चालवीं घरराहटी । म्हणिजे काम रात्रंदिवस ॥८॥
याचे कूर बोल न होती । तेणें मी असें निर्बुज चित्तीं । निरोप धाडूं कवणा हातीं । तया माहियेरा ॥९॥
तंवचि वो शिणिजे । जंव यातें न वोळंगीजे । याचें बीज पाविजे । नामें एकें विठ्ठलें ॥१०॥
आतां बहु काय बोलिये । यासि सुवेळा न पुसिजे । पुण्यमार्में जाईजे । तया माहियेरा ॥११॥
माझी सखी जे कां भक्ति । मज तेचि संबोखितो । तिये लाविले शुद्धमती । साह्य ते मज चुकों नेदी ॥१२॥
सत्य भावो मज सांगाती । येर लटकिया व्युत्पत्ति । मी वो जाईन हरखें जतीं । तया माहियेरा ॥१३॥
कृष्ण माउली भेटेल । शीण अवघाचि हरेल । सुख आनंदुन मायेल । या या त्रिभुवनीं ॥१४॥
या बहु जन्माचा शीण वो जाईल । विठोदर्शनें दु:ख हरेल । नामा सुखिया होईल । केशव चरणीं ॥१५॥
४.
कृष्ण अनुसंगें रंगली कामिनी । कामधामें गेलीं गुणां विरोनी ॥१॥
होती बहुत जन्में वियोगें शिणली । आप नाठवे पर सुखें मिनली ॥२॥
मनें करूनियां ये विषयांचे संकल्प । तंव ते अवघे होय कृष्णरूप ॥३॥
द्दष्टीं देखणें जें जें आवडे । वेणू बाहे तेथें उभे देहुडे ॥४॥
सुखशयनीं स्वप्नीं देखे सांवळा । कंठीं कौस्तुभ रुळे वरी वनमाळा ॥५॥
जीवें धांवूनि आलिंगीं प्रीति । तंव ते आर्ती होय कृष्णमूर्ती ॥६॥
देह परतोनी मागुते सांभाळी । तंव स्वयें सिद्ध आपण वनमाळी ॥७॥
नामया स्वामी जीविंचा जिवलगू । कृष्णसुखाचा सुखबाध अंतरंगू ॥८॥
५.
भिन्न रात्रीं माध्यान्ही वो । सेजे सुदली नारी । आपआपणा विसरूनियां । सुशोभित अंधारीं ॥१॥
त्यामाजी चारी भुजा । शंख चक्र वो करीं । पद्म गदा हातीं शोभती । दिसे सर्व शृंगारीं ॥२॥
येऊनि हंस तुळीके । कैसें धरियलें करीं । देऊनि आलिंगन । वोरसलें वो दुरी ॥३॥
पालवीं धरितां धरितां । निघाला बाहेरी । त्यालागीं प्राण जातो । भेटवा झडकरी ॥४॥
कवण ते प्राण सखी । भेट करील विठोसी । सांडूनि वीरगुंठी । चरण झाडीन केशीं ॥५॥
कवण मी कैंचा नेणें । जाती कुळ तयाचें । कवणा पासाव झाला । तें मी नेणें वो साचें ॥६॥
इंद्र चंद्र नीळ कीळ । घन नभ रूप तयाचें । चरणीं तोडर रुळे । वरी नेपूरें साचे ॥७॥
नख चंद्रमंडीत वो । जन्मस्थान गंगेचें । जानु जघन नीट । पीतांबर वो कासे ॥८॥
त्यावरी नाग मुरडी । रत्न मेखळा साजे । माजू जो मुष्टी माय । त्या मन वेधलें माझें ॥९॥
नाभीं सरोवरीं वो । दिसे ब्रम्हकमळ । अनुपम्य उदर ज्याचें । विशाळ वक्षस्थळ ॥१०॥
कौस्तुभ वरी शोभे । करितो झळफळ । कुंडलांचेनि रत्नें । कैसेनि फांकताती कीळ ॥११॥
वदनीं मी काय वानूं । प्रसिद्ध निर्मळ । भाळीं तो अर्ध चन्द्र । मृगनाभींचा टिळ ॥१२॥
सरळ ज्या अंगोळिका । नवरत्नें जडीत । कंकणें मनगटीं । बाहुवटी सुशीभित ॥१३॥
त्यावरी कीर्ति मुखें । भुजादंड मिरवत । वैजयंती पदक हिरे । मुगुटीं झळकत ॥१४॥  
मयूरपत्रें शिरीं । शोभा दिसे अमित । चंद्र मंडळ लोपलीं वो । महातेज अद्‌भुत ॥१५॥
व्यापिलें वनमाळीय़े । लावण्य तेज अमित । तें रूप देखावया । माझा जीव उल्हासत ॥१६॥
ऐसी तापली विरहज्वरें । थोर होतो उवारा । चंदन पोळतसे । न घाला विंजण वारा ॥१७॥
चंद्रमा दाहतसे । उष्ण तो खडतरा । तंव येरी जाणितला । वेध नंदकुमरा ॥१८॥
होईल केशीराजा । पाहे द्वारकापुरा । भक्ति ही विरहा माता । तिणें आणिला घरा ॥१९॥
नामया विष्णुदासा । भेटी शारंगधरा । तनु मन जीवें त्याला । सुख झालें अंतरा ॥२०॥

संत नामदेवांचे अभंग

अभंग संग्राहक
Chapters
श्रीविठ्ठल व पुंडलिक यांचा संवाद शिवस्तुति तुळसीमाहात्म्य चोवीस नामांचा महिमा गंगामाहात्म्य कलि प्रभाव प्रारब्धगती समाधियोगनिषेध हरिश्चंद्रराजाचें चरित्र श्रीयाळ चरित्र उपमन्यूचें चरित्र भीष्मप्रतिज्ञा रावण मंदोदरी संवाद नक्र उद्धार चोखोबाचे स्त्रीचें बाळंतपण चोखामेळ्याच्या समाधीचे अभंग विरहिणी भूपाळ्या संत नामदेवांचे अभंग - भेट संत नामदेवांचे अभंग - मागणें संत नामदेवांचे अभंग - संतस्तुति संत नामदेवांचे अभंग - जनाबाईचा निश्चय संत नामदेवांचे अभंग - भाट संत नामदेवांचे अभंग - आऊबाईचे अभंग संत नामदेवांचे अभंग - लाडाईचा अभंग