रावण मंदोदरी संवाद
१.
मंदोदरी सांगे रावणाप्रती । स्वप्न देखिलें म्यां मध्यरातीं । नेणों वान्नर मिळाले किती । शिळा सागरू बांधिला ॥१॥
दोघे धनुर्धर वीर वान्नर । उतरोनी आले पैलसागर । एकापरीस एकगा वीर । ते बडीवार बोलताती ॥२॥
नेणों त्याचा वळीया आला । लंकेमोवता वेढा घातला । सभामंडप उडोनि नेला । जो केला त्रिकुटेसी ॥३॥
लंकेभोंवता रुधिराचा पूर । रणीं पडिला कुंभकर्ण वीर । तो तुमचा सखा सहोदर । निद्रा करी सामास ॥४॥
सत्य तुझीं छेदील दश शिरें । येणें रामें रणरंगधीरें । लंका जाळोनी केली जोहरें । अंबरीं तुरे गर्जताती ॥५॥
हें स्वप्न सत्य होईल जाणा । लंका दान बिभीषणा । शरण जाईं रघुनंदना । नामयाच्या स्वामीसी ॥६॥
२.
विनंति करी मंदोदरी । परिसा स्वामी दशकंधरि ॥१॥
वांयां आणिली जानकी घरीं । लाज झाली तिहीं लोकीं ॥२॥
मज पाहातां हे विवसी । क्षय आणिला कुळासी ॥३॥
आभिलाषितां पर सती । हे तों नव्हे राजनीती ॥४॥
कोण आमुचा हितकरू । सांगे निर्मळ विचारू ॥५॥
नामया स्वामीसी शरण जावें । स्वहित आपुलें करावें ॥६॥
३.
ज्यातें ध्यानीं ध्याती योगी । तो मज येतो भेटीलागीं ॥१॥
तया रामासी विन्मुख होणें । जळो जिणें लाजिरवाणें ॥२॥
व्रतें तपें ज्या साधिती । तो मज नित्य ध्यातो चित्तीं ॥३॥
जो अगम्य वेद पुराणां । तो मज येतो समरंगणा ॥४॥
नामया स्वामीच्या दर्शनें । मग कैंचि भवबंधनें ॥५॥
४.
मंदोदरी करी विनंती । परिसा स्वामी लंकापती ॥१॥
सोडा रामाची अंतुरी । जंव तो राम आहे दुरी ॥२॥
उदकीं तारिले पाषाण । हा तो प्रताप नव्हे सान ॥३॥
झाला बिभीषण शाहाणा । देखोनी तुमच्या दुश्चिंतपणा ॥४॥
जाउनी रामासी भेटला । मृत्युपासूनि सुटला ॥५॥
नामयास्वामी रघुनंदन । वेगीं करावा प्रसन्न ॥६॥
५.
म्हणसी बिभीषण शाहाणा । परि तो महा नूर्ख जाणा ॥१॥
काय तो रामासी भेटला । अवघा रामचि नाहीं झाला ॥२॥
कोण हित केलें तेणें । राम नाकळीचि मनें ॥३॥
राम द्दष्टी देखतांची । पदवी न घेववे त्याची ॥४॥
म्हणशी झाला लंकापती । नाश पावेल कल्पांतीं ॥५॥
नामया स्वामीतें जिंकोन । आवघा रामचि मी होईन ॥६॥
मंदोदरी सांगे रावणाप्रती । स्वप्न देखिलें म्यां मध्यरातीं । नेणों वान्नर मिळाले किती । शिळा सागरू बांधिला ॥१॥
दोघे धनुर्धर वीर वान्नर । उतरोनी आले पैलसागर । एकापरीस एकगा वीर । ते बडीवार बोलताती ॥२॥
नेणों त्याचा वळीया आला । लंकेमोवता वेढा घातला । सभामंडप उडोनि नेला । जो केला त्रिकुटेसी ॥३॥
लंकेभोंवता रुधिराचा पूर । रणीं पडिला कुंभकर्ण वीर । तो तुमचा सखा सहोदर । निद्रा करी सामास ॥४॥
सत्य तुझीं छेदील दश शिरें । येणें रामें रणरंगधीरें । लंका जाळोनी केली जोहरें । अंबरीं तुरे गर्जताती ॥५॥
हें स्वप्न सत्य होईल जाणा । लंका दान बिभीषणा । शरण जाईं रघुनंदना । नामयाच्या स्वामीसी ॥६॥
२.
विनंति करी मंदोदरी । परिसा स्वामी दशकंधरि ॥१॥
वांयां आणिली जानकी घरीं । लाज झाली तिहीं लोकीं ॥२॥
मज पाहातां हे विवसी । क्षय आणिला कुळासी ॥३॥
आभिलाषितां पर सती । हे तों नव्हे राजनीती ॥४॥
कोण आमुचा हितकरू । सांगे निर्मळ विचारू ॥५॥
नामया स्वामीसी शरण जावें । स्वहित आपुलें करावें ॥६॥
३.
ज्यातें ध्यानीं ध्याती योगी । तो मज येतो भेटीलागीं ॥१॥
तया रामासी विन्मुख होणें । जळो जिणें लाजिरवाणें ॥२॥
व्रतें तपें ज्या साधिती । तो मज नित्य ध्यातो चित्तीं ॥३॥
जो अगम्य वेद पुराणां । तो मज येतो समरंगणा ॥४॥
नामया स्वामीच्या दर्शनें । मग कैंचि भवबंधनें ॥५॥
४.
मंदोदरी करी विनंती । परिसा स्वामी लंकापती ॥१॥
सोडा रामाची अंतुरी । जंव तो राम आहे दुरी ॥२॥
उदकीं तारिले पाषाण । हा तो प्रताप नव्हे सान ॥३॥
झाला बिभीषण शाहाणा । देखोनी तुमच्या दुश्चिंतपणा ॥४॥
जाउनी रामासी भेटला । मृत्युपासूनि सुटला ॥५॥
नामयास्वामी रघुनंदन । वेगीं करावा प्रसन्न ॥६॥
५.
म्हणसी बिभीषण शाहाणा । परि तो महा नूर्ख जाणा ॥१॥
काय तो रामासी भेटला । अवघा रामचि नाहीं झाला ॥२॥
कोण हित केलें तेणें । राम नाकळीचि मनें ॥३॥
राम द्दष्टी देखतांची । पदवी न घेववे त्याची ॥४॥
म्हणशी झाला लंकापती । नाश पावेल कल्पांतीं ॥५॥
नामया स्वामीतें जिंकोन । आवघा रामचि मी होईन ॥६॥