ध्रुवचरित्र - अभंग ३४३१ ते ३४४३
३४३१.
सूर्यवंशामाजीं उत्तानपाद राय । सत्यधर्मी होय पराक्रमी ॥१॥
भूतांचा मत्सर नाहीं तेथें द्वेष । चारी धर्म निर्दोष चालताती ॥२॥
प्रजेचें समाधान अपत्याचें परी । ऐसा राज्य करी न्याय नीती ॥३॥
एका जनार्दनीं होउनी सावधान । ऐका वर्तमान काय पुढें ॥४॥
३४३२.
वडील धाकुली ऐशा दोन जाया । संतान तें तया नसे काहीं ॥१॥
वडील पट्टराणी ममता तिजवरी । धाकुलीस अव्हेरी क्षणक्षणां २॥
ऐसा कांही काळ लोटलियावरी । धाकुलीस निर्धारीं पुत्र जाहला ॥३॥
तयाचें तें नाम ध्रुव पैं ठेविलें । एका जनार्दनीं जाहलें नवल तेथें ॥४॥
३४३३.
पंच वर्षीय बाळ खेळे नाना खेळ । मेळवोनि मेळ सवंगडियांचा ॥१॥
सवंगड्यांत खेळे विटीदांडु चेंडू । नामाचा छंद मुखी सदा ॥२॥
खेळतां खेळतां राजावाड्या आला । न कळे तयाला राजा कवण ॥३॥
एका जनार्दनीं पाहूनियां बाळ । मोहें त्या तात्काळ उचलिलें ॥४॥
३४३४.
अंकावरी घेउनी खेळवी नानापरी । मोहाची तो थोरी ऐशी आहे ॥१॥
वडील ती स्त्री येऊनियां पाहे । राजअंकी आहे कोण बाळ ॥२॥
सापत्न तो भाव धरुनियां पोटी । पदें तया लोटी अंकावरुनी ॥३॥
रडत रडत तेथोनी निघाला । एका जनार्दमीं आला माता जेथें ॥४॥
३४३५.
सांगे मातेप्रती सापत्नें लोटिलें । म्हणोनी वाटलें दु:ख मज ॥१॥
येरी म्हणे बाळा नको करु खेद । दैव नाहीं शुध्द आपुलें तें ॥२॥
आपुलिया दैवीं देवे जें लिहिलें । भोगणें प्राप्त जाहलें आपणांसी ॥३॥
एका जनार्दनीं देवाविण शीण । निवारील कोण दुजा बापा ॥४॥
३४३६.
माता समाधान करी त्या बाळाचें । परि चित्त त्याचें गुतलें देवीं ॥१॥
मातेलागीं पुसे देव कोठें आहे । येरी म्हणे सबाह्य कोंदलासे ॥२॥
एका जनार्दनीं ऐकोनियां मात । केला प्राणिपात मातेलागें ॥३॥
३४३७.
सबाह्य अभ्यंतरीं देव आहे हा निर्धार । करुनी सत्वर मार्ग धरी ॥१॥
नुठवी सापत्न माता ऐसा धरुनी हेत । चालिला त्वरित वनालागीं ॥२॥
एका जनार्दनीं माता मागें लागे । पुढें लागवेगें पळतसे ॥३॥
३४३८.
जाउनी निरंजनीं तप आरंभिलें । धांवे देवा वहिलें बोभातसे ॥१॥
प्रारब्धाचा ठेवा वैष्णावांचा रावो । नारद तो हा हो आला तेथें ॥२॥
पाहिलासे बाळ सुकुमार सांवळा । दृष्टी कळवळा आला मनीं ॥३॥
एका जनार्दनीं पाहुनी निर्धारीं । मंत्र द्वाद्शाक्षरीं सांगतसे ॥४॥
३४३९.
ठेवूनियां हात गेला नारदमुनी । मंत्र ह्रदयभुवनीं प्रकाशला ॥१॥
उच्चार करितां त्रिभुवन ठेंगणें । विसरला मनें सापत्न दु:ख ॥२॥
आठवे गोविंद माधव अच्युत । वाचेसी जपत रामनाम ॥३॥
एका जनार्दमीं दासाची कळकळ । धांवला तात्काळ देवराव ॥४॥
३४४०.
वैकुंठीचा राणा येउनी लवलाहो । सुकुमारा पाहे अवलोकुनी ॥१॥
धांवूनियां देव गळां घाली मिठी । आलिंगला पोटीं सदगदित ॥२॥
म्हणे बाळा काय इच्छा पोटीं आहे । माग लवलाहे पुरवीन ॥३॥
एका जनार्दनीं नुठवी दुजी आई । ऐसें कांही देई मजलागीं ॥४॥
३४४१.
ऐकोनियां ऐसें कोमल उत्तर । भक्त करुणाकर काय करी ॥१॥
अढळ ते पदीं स्थापियेला बाळ । जाहला जयजयकार तयेवेळीं ॥२॥
नुठवे दुजी आई ऐसा स्थापियेला । आपण निघाला वैकुंठासी ॥३॥
एका जनार्दनीं भक्ताचें चरित्र । स्वयें राजीवनेत्र वदतसे ॥४॥
३४४२.
अनाथाचा नाथ पतित पावन । ब्रीद सत्य जाण करितसे ॥१॥
अनंत भक्तांचें अनंते धांवणे । वाढविलें तेणें नामासाठीं ॥२॥
एका जनार्दनीं भक्ताचा अंकित । हाकेसरसा त्वरित उडी घाली ॥३॥
३४४३.
न पाहे यातीकुळाचा प्रचार । धांवे सर्वेश्वर नामासाठीं ॥१॥
आपुलेंचि नाम आपण वाढवी । भक्तपणा मिरवी आपणची ॥२॥
स्वयें अवतार आपणाचि घेत । एका जनार्दनीं मात ऐका त्याची ॥३॥