Get it on Google Play
Download on the App Store

निवडक अभंग संग्रह ९


*
पतिव्रते जैसा भ्रतार प्रमाण । आम्हां नारायण तैशापरी ॥१॥
सर्वभावें लोभ्या आवाडे हें धन । आम्हा नारायण तैशापरी ॥२॥
तुका म्हणे एकविध झालें मन विठ्ठलावांचूनि नेणें दुजें ॥३॥
*
आणिक दुसरें मज नाहीं आतां । नेमिले या चित्तापासुनियां ॥१॥
पांडुरंग ध्यानी पांडुरंग मनीं । जागृती स्वप्नीं पांडुरंग ॥२॥
पडिलें वळण इंद्रियां सकळां । भाव तो निराळा नाहीं दुजा ॥३॥
तुका म्हणे नेत्रीं केली ओळखण । तटस्थ तें ध्यान विटेवरी ॥४॥
*
आम्ही नामाचे धारण । नेणों प्रकार आणिक । सर्वभावें एक । विठ्ठलाचि प्रमाण ॥१॥
नलगे जाणावें नेणावें । गावें आनंदे नाचावें । प्रेम सुख घ्यावे । वैष्णावांचे सगंतीं ॥२॥
भावबळें घालूं कास । लज्जा चिंता दवडूं आस । पायीं निजध्यास । म्हणवूं दास विष्णुचे ॥३॥
भय नाहीं जन्म घेतां । मोक्षसुख हाणों लाता । तुका म्हणे सत्ता । करुं निकट सेवेची ॥४॥
*
येऊनी संसारीं । मी तो एक जाणॆं हरी ॥१॥
आणिक कांहीं नेणॆं धंदा । नित्य ध्यातसें गोविंदा ॥२॥
काम क्रोध लोभ स्वार्थ । अवघा माझा पंढरीनाथ ॥३॥
तुका म्हणे एक । धणी विठ्ठल मी सेवक ॥४॥
*
कन्या सासुर्‍यासी जाये । मागे परतोनी पाहे ॥१॥
तैसें झालें माझ्या जीवा । केव्हां भेटसी केशवा ॥२॥
चुकलिया माये । बाळ हुरु हुरु पाहे ॥३॥
जीवनावेगळी मासोळी । तैसा तुका तळमळी ॥४॥
*
जन हे सुखाचे दिल्याघेतल्याचे । अतंकाळीचे नाहीं कोणी ॥१॥
झाल्या हीन शक्‍ति नाक डोळे गळती । सांडोनी पळती रांडा पोरे ॥२॥
बाईल म्हणे खर मरता तरी बरें । नासिलें हें घर थुंकोनिया ॥३॥
तुका म्हणे माझे नव्हतील कोणी । तुज चक्रपाणीवाचुनियां ॥४॥
*
फ़िरविलें देऊळ जगामाजी ख्याती । नामदेवा हातीं दूध प्याला ॥१॥
भरियेली हुंडी नरसी मेहेत्याची । धनाजी चाट्याचीं शेतें पेरी ॥२॥
मीराबाईसाठीं घेतो विष प्याला । दामाजीचा झाला पाडेवार ॥३॥
कबीराचे मागीं विणूं लागे शेले । मूल उठविलें कुंभाराचें ॥४॥
आतां तुम्ही दया करा पंढरीराया । तुका विनवी पायां वेळोवेळां ॥५॥
*
धर्म रक्षावया अवतार घेसी । आपुल्या पाळीसी भक्तजना ॥१॥
अंबऋषीसाठीं जन्म सोसियेले । दृष्ट निर्दाळिले किती एक ॥२॥
धन्य तुज कृपासिंधु म्हणतील । आपुला तुं बोला साच करी ॥३॥
तुका म्हणे तुज वर्णितीं पुराणे । होय नारायणे दयासिंधु ॥४॥
*
देव वसे चित्तीं । त्याची घडावी संगती ॥१॥
ऎसें आवडतें मना । देवा पुरवावी वासना ॥२॥
संत जनासवें भेटी । न हो अंगसंगें तुटी ॥३॥
तुका म्हणे जिणॆं । भले संत संघटणें ॥४॥
*
दुर्बुद्धि ते मना । कदा नुपजो नारायणा ॥१॥
आतां मज ऎसें करीं । तुझे पाय चित्तीं धरीं ॥२॥
उपजला भावो । तुमचे कृपे सिद्धी जावो ॥३॥
तुका म्हणे आतां । लाभ नाहीं या परता ॥४॥
*
ठाकलोंसे द्वारीं । उभा याचक भिकारी ॥१॥
मज भीक कांहीं देवा । प्रेमभातुकें पाठवा ॥२॥
याचकाचा भार । घेऊ नये येरझार ॥३॥
तुका म्हणे दान । सेवा घेतल्यावांचून ॥४॥
*
लक्ष्मीवल्लभा । दीनानाथा पद्मनाभा ॥१॥
सुख वसे तुझे पायीं । मज ठेवीं तेचि ठायीं ॥२॥
माझी अल्प ही वासना । तूं तो उदाराचा राणा ॥३॥
तुका म्हणे भोगें । पीडा केली धांव वेगें ॥४॥
*
लहानपण दे गा देवा । मुंगी साखरेचा रवा ॥१॥
ऎरावत रत्न थोर । त्यासी अंकुशाचा मार ॥२॥
ज्याचें अंगी मोठेपण । तया यातना कठिण ॥३॥
तुका म्हणॆ जाण । व्हावें लहानाहूनि लहान ॥४॥
*
संसार तापें तापलों मी देवा । करितां या सेवा कुटुंबाची ॥१॥
म्हणऊनि तुझे आठविले पाय । ये वो माझे माय पांडुरंगे ॥२॥
बहुतां जन्मींचा झालों भारवाही । सुटिजे हें नाहीं वर्म ठावें ॥३॥
विढियेलों चोरीं अंतर्बाह्‍यात्कारीं । कणव न करी कोणी माझी ॥४॥
बहु पांगविलों बहु नागविलों । बहु दिवस झालों कासविस ॥५॥
तुका म्हणे आतां धांव घालीं वेगी । ब्रीद तुझें जगीं दीनानाथा ॥६॥
*
आम्हांसाठीं अवतार । मत्स्यकूर्मादि सूकर ॥१॥
मोहें धांवें घाली पान्हा । नांव घेतां पंढरीराणा ॥२॥
कोठें न दिसे पाहतां । उडी घाली अवचिता ॥३॥
सुख ठेवी आम्हांसाठी । दु :ख आपणचि घोटी ॥४॥
आम्हां घाली पाठिकडे । आपण कळिकाळासी भिडे ॥५॥
तुका म्हणे कृपानिधी । आम्हां उतरीं नावेमधीं ॥६॥
*
कई ऎसी दशा येईल माझ्या अंगा । चित्त पांडुरंगा झुरतसे ॥१॥
नाठवुनि देह पायांचें चिंतन । अवसान तें क्षण नाहीं मध्यें ॥२॥
काय ऎसा पात्र होईन लाभासी । कई ह्रुषीकेशी तुष्टतील ॥३॥
तुका म्हणे धन्य मानीन संचित । घेईन नित्यानित्य प्रेमसुख ॥४॥
*
सत्य तूं सत्य तूं सत्य तूं विठ्ठला । कां गा हा दाविला जगदाकार ॥१॥
सांभाळीं आपुली हे माया । आम्हांसी कां भयाभीत केलें ॥२॥
रुप नाहीं त्यासी ठेवियेलें नाम । लटकाची श्रम वाढविला ॥३॥
तुका म्हणे कां गा झालासी चतुर । होतासी निष्ठुर निर्विकार ॥४॥
*
आम्हा घरीं धन शब्दांचीच रत्ने । शब्दांचीच शस्त्रे यत्न करुं ॥१॥
शब्दचि आमुच्या जीवाचें जीवन । शब्दे वाटुं धन जनलोका ॥२॥
तुका म्हणे पाहा शब्दचि हा देव । शब्देचि गौरव पूजा करुं ॥३॥
*
घेईन मी जन्म याजसाठीं देवा । तुझी चरणसेवा साधावया ॥१॥
हरिनाम कीर्तन संतांचे पुजन । घालुं लोटांगण महाद्वारीं ॥२॥
आनंदे निर्भर असो भलते ठायीं । सुखदु:खा नाहीं चाड आम्हां ॥३॥
आणिक सायास न करी न धरीं आस । होईन उदास सर्वभावें ॥४॥
मोक्ष आम्हा घरीं कामारी ते दासी । होय सांगों तैसी तुका म्हणे ॥५॥
*
बरा देवा कुणबी केलों । नाहींतरी दंभे असतों मेलों ॥१॥
भलें केलें देवराया । नाचे तुका लागे पायां ॥२॥
विद्या असती कांहीं । तरी पडतों अपायीं ॥३॥
सेवा चुकतों संताची । नागवण हे फ़ुकाची ॥४॥
गर्व होता ताठा । जातों यमपंथें वाटा ॥५॥
तुका म्हणे थोरपणॆं । नरक होती अभिमाने ॥६॥
*
रात्रीदिवस आम्हां युद्धाचा प्रसंग । अंतर्बाह्‍य जग आणि मन ॥१॥
जीवाही आगोज पडती आघात । येऊनियां नित्य नित्य वारुं ॥२॥
तुका म्हणे तुझ्या नामाचिया बळें । अवघीयांचे काळें केलें तोंड ॥३॥
*
होईन भिकारी । पंढरीचा वारकरी ॥१॥
हाचि माझा नेमधर्म । मुखीं विठोबाचें नाम ॥२॥
हेचि माझी उपासना । लागे संतांच्या चरणा ॥३॥
तुका म्हणे देवा । करीन ते भोळी सेवा ॥४॥
*
इहलोकींचा हा देह । देव इच्छिताती पाहे ॥१॥
धन्य आम्ही जन्मा आलों । दास विठोबाचें झालों ॥२॥
आयुष्याच्या या साधनें । सच्चिदानंद पदवी घेणें ॥३॥
तुका म्हणे पावटणी । करुं स्वर्गाची निशाणी ॥४॥
*
किती वेळा जन्मा यावों । किती व्हावें फ़जीत ॥१॥
म्हणऊनि जीव भ्याला । शरण गेला विठोबासी ॥२॥
प्रारब्ध पाठी गाढें । न सरे पुढें चालतां ॥३॥
तुका म्हणे रोकडी हे । होती पाहें फ़जीती ॥४॥

निवडक अभंग संग्रह

संकलित
Chapters
श्लोक ३ रा निवडक अभंग संग्रह १ निवडक अभंग संग्रह २ निवडक अभंग संग्रह ३ निवडक अभंग संग्रह ४ निवडक अभंग संग्रह ५ निवडक अभंग संग्रह ६ निवडक अभंग संग्रह ८ निवडक अभंग संग्रह ९ निवडक अभंग संग्रह १० निवडक अभंग संग्रह ११ निवडक अभंग संग्रह १२ निवडक अभंग संग्रह १३ निवडक अभंग संग्रह १४ निवडक अभंग संग्रह १५ निवडक अभंग संग्रह १६ निवडक अभंग संग्रह १७ निवडक अभंग संग्रह १८ निवडक अभंग संग्रह १९ निवडक अभंग संग्रह २० निवडक अभंग संग्रह २१ निवडक अभंग संग्रह २२ श्री हनुमानजन्माचे अभंग श्रीरामजन्माचे अभंग श्रीकृष्णजन्माचे अभंग मंगलाचरण पहिले काकड आरतीचे अभंग श्रीसदगुरु महिमा संतसंगमहिमा गौळण दळण विनंतीचे अभंग उपसंहार व वरप्रसाद श्रीसंत सदन महिमा क्षीरापतीचे अभंग प्रारब्धपर अभंग नक्र उद्धार नामधारकाची अधिकारश्रेष्ठता मुका काल्याचे अभंग जोहार जातें एडका दत्तस्तुती दान महात्म्य (महिमा) भजन - ज्ञानेश्‍वर माउली ज्ञानराज माउली तुकाराम । बहिरा आरत्या मदालसा एकादशीचे अभंग द्वादशीचे अभंग चांगदेव पासष्टी