डार्क वेब, डीप वेब आणि सरफेस वेब?

इंटरनेट कोट्यवधी वेब पृष्ठे, डेटाबेस आणि सर्व्हरसह चोवीस तास चालू राहते. परंतु तथाकथित "दृश्यमान" इंटरनेट म्हणजेच सरफेस वेब किंवा ओपन वेब गूगल आणि याहू सारख्या शोध इंजिनचा वापर करून शोधल्या जाणार्‍या साइट्स जणू हिमनगाचे केवळ एक छोटेसे टोक आहे.

अदृश्यमान वेबच्या वापराच्या अनेक अटी आहेत परंतु आपण ही वेब ब्राउझ करण्याचा विचार करीत असाल तर आपण एक वेगळा अनिश्चित आणि वेगळा शिवाय गैर वाटेवर आहात हे समजून घ्या. हे जाणून घेण्यासारखे आहे.

ओपन वेब किंवा सरफेस वेब

"दृश्यमान"वेब हा संपूर्ण वेबच्या विश्वाचा पृष्ठभागचा थर आहे. जर आपण संपूर्ण वेब एखाद्या हिमनगाप्रमाणे समजले तर दृश्यमान वेब हे चालू करणे  पाण्यापासून वरचा भाग म्हणजेच हिमनगाचे टोक आहे. सांख्यिकीय दृष्टिकोनातून, वेबसाइट्स आणि डेटा या एकत्रित एकूण इंटरनेटच्या 5% पेक्षा कमी होतात.

गूगल क्रोम, इंटरनेट एक्सप्लोरर आणि फायरफॉक्स सारख्या पारंपारिक ब्राउझरद्वारे प्रवेश केलेल्या सर्वसामान्य सार्वजनिक वेबसाइट्स आहेत. वेबसाइट्स सहसा ".कॉम" आणि ".ओआरजी" सारख्या रेजिस्ट्री ऑपरेटर असतात. आणि लोकप्रिय शोध इंजिनाद्वारे सहजपणे शोधल्या जाऊ शकतात.

दृश्यमान वेबसाइट शोधणे शक्य आहे कारण शोध इंजिन वेबवर दृश्यमान दुव्यांद्वारे अनुक्रमणिका बनवू शकते.

द डीप वेब

द डीप वेब हा प्रकार इंटरनेटच्या जाळ्याच्या पृष्ठभागाच्या खाली स्थित भाग आहे. डीप वेब हे सुमारे ९०% वेबसाइट्सचे खाते आहे. डीप वेब इंटरनेट म्हणजेच पाण्याखालील हिमनगाचा एक भाग आहे जो आपल्या पृष्ठभागापेक्षा बराच मोठा आहे. खरं तर, हे लपलेले वेब इतके मोठे आहे की एकाच वेळी किती पृष्ठे किंवा वेबसाइट कार्यरत आहेत हे शोधणे अशक्य आहे.

साधारणपणे मोठी शोध इंजिन ही कुण्या मासेमारी करणाऱ्या मोठ्या बोटीसारखी मानली जाऊ शकते जी केवळ पृष्ठभागाच्या जवळील वेबसाइट शोधून काढतात. शैक्षणिक जर्नल्सपासून ते खाजगी डेटाबेसपर्यंत आणि अधिक अवैध सामग्रीपर्यंत सर्व काही सामान्य माणसाच्या आवाक्याबाहेरचे आहे. या डीप वेबमध्ये डार्क वेब म्हणून माहित असलेल्या भागाचा देखील समावेश आहे.

बर्‍याच न्यूज आउटलेट्समध्ये "डीप वेब" आणि "डार्क वेब" परस्पर वापरतात, परंतु संपूर्णपणे बरेच असेही भाग पूर्णपणे कायदेशीर आणि सुरक्षित आहेत. डीप वेबच्या काही मोठ्या भागांमध्ये हे समाविष्ट आहे:

डेटाबेसः दोन्ही सार्वजनिक आणि खाजगी संरक्षित फाइल संग्रह जे वेबच्या इतर भागाशी कनेक्ट केलेले नाहीत, केवळ डेटाबेसमध्येच शोधले जातात.

इंट्रानेट्सः हे नेटवर्क म्हणजे संस्थांमध्ये खासगीरित्या संवाद साधण्यासाठी आणि कार्य नियंत्रित करण्यासाठी वापरले जाणारे उद्योग, सरकार आणि शैक्षणिक सुविधांसाठी अंतर्गत नेटवर्क असते.

डीप वेबमध्ये कसा प्रवेश करायचा याचा विचार करताना एक गोष्ट लक्षात ठेवणे गरजेचे आहे कि दररोज आधीपासूनच याचा सराव आणि वापर करण्याची आवश्यकता आहे. "डीप वेब" शब्दाचा अर्थ साधारण शोध इंजिनद्वारे न शोधलेली जाणारी सर्वच इतर वेब पृष्ठे असा आहे. डीप वेबसाइट्स संकेत शब्द किंवा इतर सुरक्षितता एका अभेद्य अश्या भिंतींच्या मागे लपवून ठेवू शकतात ही भिंत एखाद्या तिजोरीप्रमाणे काम करते. तर इतर शोध इंजिनातून त्या शोधू शकत नाही तसेच त्या वेबसाईटवर ण थांबण्याची सूचना देतात. काही ठराविक दृश्यमान दुव्यांशिवाय ही पृष्ठे विविध कारणांमुळे दडवलेली आहेत.

मोठ्या डीप वेबवर, अवैधपणे “दडवलेली” माहिती सामान्यत: कोणत्याही वायरसपासून लांब आणि सुरक्षित असते. जेव्हा ऑनलाइन बँकेचे व्यवहार होतात तेव्हा त्या वेबसाईटवर प्रवेश करताच त्या पृष्ठांवरील पुनरावलोकन किंवा  प्रलंबित वेब, पृष्ठावरील पुनर्निर्देशित ब्लॉग पोस्ट्समधील प्रत्येक गोष्ट या सखोल वेबचा भाग आहे. या व्यतिरिक्त, यामुळे आपल्या संगणकास किंवा मोठ्या प्रमाणात सुरक्षित असलेल्या काही गोष्टींना कोणताही धोका नसतो. यापैकी बहुतेक पृष्ठे वापरकर्त्याची माहिती आणि गोपनीयता संरक्षित करण्यासाठी खुल्या वेबवर लपवून ठेवल्या जातात, जसे की:

• ईमेल आणि सामाजिक संदेश खाती
• खाजगी कंपन्यांची माहिती
• बँकिंग आणि सेवानिवृत्ती सारखी आर्थिक खाती
• वैद्यकीय दस्तऐवजीकरण सारख्या एच.आय.पी.पी.ए संवेदनशील माहिती
• कायदेशीर फायली

आणखी खोल इंटरनेटच्या जाळ्यबद्दल माहिती मिळवताना वास्तविकता थोडासा धोका निर्माण होतो तो जरा प्रकाशात येतो. काही वापरकर्त्यांसाठी, या डीप वेबचे काही भाग स्थानिक निर्बंध रोखून इतरांना टीव्ही किंवा चित्रपट सेवांच्या प्रतिबंधित क्षेत्रामध्ये प्रवेश करण्याची संधी देतात. जसे वी.पी.एन. हे असेच एक अॅप आहे. जे कदाचित त्यांच्या स्थानिक भागात उपलब्ध नसलेल्या वेबसाईटचे दर्शन लोकांना घडवते. इतर पायरेटेड संगीत डाउनलोड करण्यासाठी किंवा अद्याप प्रदर्शित न झालेले चित्रपट चोरण्यासाठी काहीसे याच वेबवर जातात.

या द डीप वेबच्या एका अंधाऱ्या शेवटाकडे जाताना,  आपल्याला अधिक धोकादायक सामग्री आणि क्रियाकलाप सापडतील. टोर म्हणजेच टेकडीच्या माथ्यावरील खडकांचा ढीगां सारखे जाळे वेबसाइट्सच्या अगदी शेवटच्या टोकाला आहे असे जाणवते, ज्याला “डार्क वेब” समजले जाते आणि केवळ अनामिक ब्राउझरद्वारे यामध्ये प्रवेशयोग्य आहे.

डार्क वेब वेबच्या सुरक्षिततेपेक्षा या वेब सुरक्षा सामान्यपणे वापरकर्त्यांशी संबंधित आहे, कारण चुकून या मध्ये प्रवेश केला तर अपघाताने धोकादायक भागात समाविष्ट होऊ शकता. डीप वेबच्या बर्‍याच भागामधल्या इतर सामान्य इंटरनेट ब्राउझरमध्ये अजूनही प्रवेश केला जाऊ शकतो. अशाप्रकारे वापरकर्ते पुरेसे वेगळेच विषयांतर झालेल्या मार्गावरुन प्रवास करू शकतात आणि पायरेसी साइटवर, राजकीयदृष्ट्या मूलगामी मंचात किंवा मानसिकदृष्ट्या त्रासदायक हिंसक सामग्री पाहू शकतात.