Get it on Google Play
Download on the App Store

रासमंडळ गोपीचंदन

राऽसमंडळ गोपीचंदन तुलसिकि माला जय ! ध्रु०

अफाट पसरे वाळवंट बहु यमुनातीरीं जें

तिथे गाउनी नाचे कान्हा गोपाळांसंगें,

यमुना देई सूर तयां, वन कांठावर रंगे;

तें गाणें गावोनि नाचुं या देवहि गाती जें. १

हिरवें हिरवें गार शेत हें सुंदर साळीचें

झोके घेतें कसे ! चहुंकडे हिरवे गालीचे

लांब पसरले या ओढ्याच्या कांठाकांठानें.

खळखळ सळसळ मिसळे, मिळवूं या अपुलें गाणें.

त्या ओढ्याला त्या शेताला लाटा किति येती,

ओळी त्यांच्या एकामागुनि एक लांब जाती;

त्यांसह लाटा आनंदाच्या करिती मनिं थय् थय् ! २

पिवळें तांबुस ऊन कोवळें पसरे चहुफेर,

ओढा नेई सोनें वाटे वाहुनिया दूर.

झाडांनीं किति मुगुट घातले डोकिस सोनेरी,

अहाहा ! पहा तर सोन्याचा गोळा तो क्षितिजीं ! ३

सोनेरी मख्मली रुपेरी पंख कितीकांचे,

रंग किती वर तर्‍हेतर्‍हेचे इंद्रधनुष्याचे !

अशीं अचल फुलपांखरें फुलें साळिस जणुं फुलती,

साळीवर झोपलीं जणूं का पाळण्यांत झुलती.

झुळकन् सुळकन् इकडुनि तिकडे किति दुसरीं उडती,

हिरेमाणकेंपाचू फुटुनी पंखचि गरगरती.

उडूं, बागडूं, नाचूं, गरगर फिरूं चला मौजे ! ४

उद्यां सकाळीं मुलेंमुली त्या खेड्याहुनि येतां

येथे मंडल गोल उमटलें कुरणावर बघतां

टकमक बघतिल परस्परांना, कौतुक हें केवी !

म्हणतिल येथे नाच नाचल्या रात्रीं वनदेवी.

पहा पांखरें चरोनि होती झाडांवर गोळा,

कुठे बुडाला पलीकडिल तो सोन्याचा गोळा ?

वार्‍यापरि या चलूं घराला नाचतची थय्थय् ! ५

समग्र कविता - संग्रह १

भा. रा. तांबे
Chapters
कुस्करूं नका हीं सुमने ! झरा डोळे हे जुलमि गडे ! जगाहून भिन्न तुजवीण विधवेचें स्वप्न मार्गप्रतीक्षा चिंवचिंव चिमणी पुंगीवाला यापरी असे जीवन ठावा न सुखाचा वारा गुराख्याचें गाणें कांतेस ती रम्या जननी संध्यातारक घटोत्कच माया आशा, शब्द आणि दर्शन सत्प्रीतिमार्ग वदन मदनरंगसदन कां रे जाशी मज त्यजुनी ? तीनी सांजा सखे, मिळाल्या बुल्बुलास ह्रदय सांग चोरिलें कशास सुंदरी ? तूं जिवलगे विद्यावती जाणती ! तारूण्यांतील एक प्रसंग चिरंजीव कोण ? बिजली जशि चमके स्वारी ! प्रेममाहात्म्य हिमाच्छन्न सरिता मुशाफिर आम्ही सान्त्वन ये पहाटचा वर तारा प्रीतीचा वास सखये, या स्थानीं दुष्काळानंतरचा सुकाळ चौघडा झडतो हा आणि तो कुपित अंगनेप्रत संदिग्ध ताना कळ्याकळ्यांत विहार क्रुद्ध सुंदरीस शैशवदिन जरि गेले निघुनी अजुनि लागलेंचि दार पाडवा वियोगिनी सृष्टिशिक्षण प्रणयवंचिताचे उद्गार आठवती ते दिन अजुनी कालाच्या चढुनी श्रमें- ललने चल चल लवलाही ! गेली ज्योति विंझोनिया शुक्राची चांदणी राजकन्या आणि तिची दासी आनंदी आनंद ! क्षिप्रा-चमळासंगम हें कोण गे आई ? रासमंडळ गोपीचंदन आईकडे न्या ! तर मग गट्टी कोणाशीं ? शिशुवंचन गतकाल अंधारांतून डोकावणारीं मुखें काळेभोर विशाळ केस पन्नास वर्षांनंतर निःशब्द आत्मयज्ञ जो जे वांछील तो ते लिहो