Get it on Google Play
Download on the App Store

श्लोक ११६ ते १२०

हंस: हस्तिपिशाचि-ईश: हवनं हव्य-कव्यभुक्‌ ।
हव्य: हुतप्रिय: हर्ष: ह्रल्लेखा-मन्त्र-मध्यग: ॥११६॥
६५४) हंस---हंस म्हणजे सूर्य. सूर्यरूप असलेला. यतिविशेषस्वरूप. हंसरूप परमात्मा. सोऽहं हाच हंस असणारा.
६५५) हस्तिपिशाचीश---हस्तिपिशाचिनीच्या नवाक्षर मन्त्राची (‘ॐ गं गणपतये नम:।’) देवता.
६५६) हवनम्‌---आहुतिस्वरूप.
६५७) हव्य-कव्यभुक्‌---हव्य किंवा हविर्दव्य म्हणजे देवांचे अन्न. कव्य म्हणजे पितरांना देण्याचे अन्न. भुक्‌ म्हणजे खाणारा. हव्य आणि कव्य खाणारा.
६५८) हव्य---हविर्द्रव्यरूप.
६५९) हुतप्रिय---आहुतीत दिली जाणारी द्रव्ये ज्याला प्रिय आहेत असा.
६६०) हृल्लेखामन्त्रमध्यग---आकाश, अग्नी, ईकार व बिन्दुरूप या प्रकारचे बीज ह्रल्लेखा म्हणून तन्त्रराज तन्त्रात वर्णिले आहे. ‘ह्नीं’ हे ते बीज. त्याचा वाचक. ‘ह्नीं’ नामक बीजाक्षरात असणारा.
क्षेत्राधिप: क्षमाभर्ता क्षमापरपरायण: ।
क्षिप्र-क्षेमकर: क्षेमानन्द: क्षोणीसुरद्रुम: ॥११७॥
६६२) क्षेत्राधिप---तीर्थक्षेत्रांचा स्वामी. क्षेत्र म्हणजे देह. देहाचा स्वामी.
६६३) क्षमाभर्ता---पृथ्वी (क्षमा) किंवा सहनशीलता धारण करणारा.
६६४) क्षमापरपरायण---क्षमाशील मुनींना प्राप्त होणारा.
६६५) क्षिप्रक्षेमकर---क्षिप्र म्हणजे त्वरित. क्षेम म्हणजे कल्याण. त्वरित कल्याण करणारा.
६६६) क्षेमानन्द---कल्याण आणि आनन्दस्वरूप. सांसारिक आणि पारमार्थिक आनंद देणारा.
६६७) क्षोणीसुरद्रुम---क्षोणी म्हणजे पृथ्वी आणि सुरद्रुम म्हणजे कल्पवृक्ष. पृथ्वीवरील कल्पवृक्ष असणारा.
धर्मप्रद: अर्थद: कामदाता सौभाग्यवर्धन: ।
विद्याप्रद: विभवद: भुक्तिमुक्तिफलप्रद: ॥११८॥
६६८) धर्मप्रद---भक्तांना धारणात्मक धर्म प्रदान करणारा.
६६९) अर्थद---चतुर्विध पुरुषार्थांपैकी (धर्म-अर्थ-काम-मोक्ष) द्वितीय पुरुषार्थाची सिद्धी देणारा.
६७०) कामदाता---तृतीय पुरुषार्थसिद्धी देणारा. इच्छा पूर्ण करणारा.
६७१) सौभाग्यवर्धन---कुटुम्बाचे सौभाग्य उजळवणारा.
६७२) विद्याप्रद---विद्या देणारा.
६७३) विभवद---ज्ञानसंपत्ती देणारा.
६७४) भुक्तिमुक्तिफलप्रद---भोग आणि मोक्ष ही फले देणारा.
आभिरूप्यकर: वीरश्रीप्रद: विजयप्रद: ।
सर्ववश्यकर: गर्भदोषहा पुत्रपौत्रद: ॥११९॥
६७५) आभिरूप्यकर---विद्वत्ता आणि सौंदर्य प्रदान करणारा.
६७६) वीरश्रीप्रद---भक्तांना वीरोचित (वीर + उचित) वैभव देणारा.
६७७) विजयप्रद---विजय प्राप्त करून देणारा.
६७८) सर्ववश्यकर---भक्तांना सर्व काही वश करून देणारा.
६७९) गर्भदोषहा---गर्भदोष दूर करणारा.
६८०) पुत्रपौत्रद---पुत्रपौत्र देणारा. पौत्र म्हणजे नातू
मेधाद: कीर्तिद: शोकहारी दौर्भाग्यनाशन: ।
प्रतिवादि-मुखस्तम्भ: रुष्टिचित्तप्रसादन: ॥१२०॥
६८१) मेधाद---मेधा म्हणजे बुद्धिची धारणाशक्ती. ती शक्ती प्रदान करणारा.
६८२) कीर्तिद---कीर्ती प्रदान करणारा.
६८३) शोकहारी---ज्ञानदान करून शोक-दु:ख हरण करणारा.
६८४) दौर्भाग्यनाशन---दुर्भाग्याचा नाश करणारा. स्त्रीदौर्भाग्यनाशक.
६८५) प्रतिवादि-मुखस्तम्भ---प्रतिकूल बोलणार्‍या दुष्टांचे मुख बंद करणारा.
६८६) रुष्टिचित्तप्रसादन---क्रोधित झालेल्यांचे चित्त प्रसन्न करणारा. स्नेहयुक्त करणारा. सेवकांवर रागावणार्‍या राजांचे चित्त अनुकूल करवून त्यांच्याविषयी प्रेम निर्माण करणारा. रुष्टियुक्त चित्ताला प्रसन्न करणारा.

श्रीगणेशाची सहस्त्र नामे

भगवान दादा
Chapters
श्लोक १ ते ५ श्लोक ६ आणि ७ श्लोक ८ आणि ९ श्लोक १० ते १२ श्लोक १३ ते १५ श्लोक १६ ते २० श्लोक २१ ते २५ श्लोक २६ ते ३० श्लोक ३१ ते ३३ श्लोक ३४ ते ४० श्लोक ४१ ते ४५ श्लोक ४६ ते ५० श्लोक ५१ ते ५५ श्लोक ५६ ते ६० श्लोक ६१ ते ६५ श्लोक ६६ ते ७० श्लोक ७१ ते ७५ श्लोक ७६ ते ८० श्लोक ८१ ते ८५ श्लोक ८६ ते ९० श्लोक ९१ ते ९५ श्लोक ९६ ते १०० श्लोक १०१ ते १०५ श्लोक १०६ ते ११० श्लोक १११ ते ११५ श्लोक ११६ ते १२० श्लोक १२१ ते १२५ श्लोक १२६ ते १३० श्लोक १३१ ते १३५ श्लोक १३६ ते १४० श्लोक १४१ ते १४५ श्लोक १४६ ते १५० श्लोक १५१ ते १५५ श्लोक १५६ ते १६० श्लोक १६१ ते १६५ श्लोक १६६ ते १७० श्लोक १७१ ते १७७ श्लोक १७८ ते १८० श्लोक १८१ ते १८४ श्लोक १८५ ते १८९ श्लोक १९० ते १९५ श्लोक १९६ ते २०३ श्लोक २०४ ते २१५