Get it on Google Play
Download on the App Store

अध्याय ४२ वा

 ॥ श्रीगणेशाय नम: ॥ श्रीसरस्वत्यै नम: ॥ श्रीगुरुभ्यो नम: ॥ श्रीकुलदेवतायै नम: ॥ श्रीसीतारामचंद्राभ्यां नम: ॥ श्रीसद्नुरुसाईनाथाय नम: ॥
ॐ नमो जी सद्नुरु दातारा । श्रीमद्नोदातटविहारा । ब्रम्हामूर्ते कौपीनांबरा । संतवरा नमो तुजा ॥१॥
दावी भवनदी उतरूं दिना दे निजपदीं अवसरू । तो हा भक्तकाजकल्पतरू । संतावतारू साईंचा ॥२॥
गाताध्यायीं जाहले कथन । गोड कथा नवलविंदान । साईछबीचें जलनिमज्जन । टळूनि रक्षण झालें कसें ॥३॥
तैसीच एका भक्ताची कामना । साईंनीं पुरविली येऊनि स्वप्ना । लाविलें तया ज्ञानेश्वरीवाचना । देऊनि अनुज्ञा विस्पष्ट ॥४॥
सारांश गुरुकृपा - उजियेडें । फिटे भवभयाचें सांकडें । नि:श्रेयसमार्गद्वार उघडे । असुख रोकडें सुख होय ॥५॥
नित्य स्मरतां सद्नुरुचरण । विरे विन्घांचें विन्घपण । मरणासीही येईल मरण । पडे विस्मरण बवदु:खा ॥६॥
म्हणोनि या समर्थाची कथा । श्रोतां परिसिजे आपुलाल्या हिता । जयाचिया श्रवणें तत्त्वतां । अति पावनता लाधेल ॥७॥
आतां ये अध्याय़ीं आपण  । करूंया साईस्वभावनिरूपण । कैसें मनाचें तीव्रपण । अथवा मवाळपण तयांचें ॥८॥
आतां चित्त करूनि समाहित । परिसिलें आतांपर्यंत आचरित । तैसेंच बाबांचें देहोत्सर्ग - चरित । तेंही सुचित्त अवधारा ॥९॥
धन्य धन्य शिरडीचे लोक । जयां बाबांचें सहवाससुख । अर्ध - शतकाहुनीही अधिक । अति सुखकारक जाहलें ॥१०॥
शके अठाराशें चाळिसांत । दक्षिणायन प्रथम मासांत । विजयादशमी शुक्लपक्षांत । दिवसा देहान्त बाबांचा ॥११॥
नऊ तारीख मुसलमानी । कत्तलची रात्र तया दिनीं । तिसरे प्रहरीं साईनाथांनीं । केली निर्याणीं तयारी ॥१२॥
बुद्धाची तैं बुद्धजयंती । साईंची तैं पुण्यतिथी । देवादिकांची जी जयंती । तीच पुण्यतिथी संतांची ॥१३॥
साडेबारांचा घंटा पडला । दशमीचा काळ संपूर्ण झाला । एकादशी आली उदयाला । निर्याणकाला एकादशीं ॥१४॥
सूर्योदयाची उदयतिथी । तीच दसर्‍याचि तिथी मानिती । म्हणोनि विजयादशमी धरिती । उत्सव करिती ते दिनीं ॥१५॥
मंगळवार कक्तलची रात । ऐसा तो दिव्स अति विख्यात । म्हणवूनि ते दिनीं साई महंत । ज्योतींत ज्योत मिळविती ॥१६॥
वंगदेशींचा प्रसिद्ध सण । दुर्गापूजा - समाप्तिदिन । तो हा उत्तर हिंदुस्थानामधून । उत्सवदिन सकळांचा ॥१७॥
शके अठराशें अडतिसीं । विजयादशमीचेच दिवशीं । सायंकाळीं प्रदोषसमयासी । भविष्यासी सूचविलें ॥१८॥
कैसें ती कथितों अपूर्व लीला । होईल विस्मय श्रोतयांला । समर्थ साईंच्या अकळ कळा । तेणें सकळां कळतील ॥१९॥
इसवीसन एकूणीसशें सोळा  । सण दसरा शिलंगण वेळा फेरी परतातां सायंकाळा । लीला अद्भुत वर्तली ॥२०॥
नभप्रदेशीं मेघ गडगडे । अवचित विद्युल्लता कडकडे । तेवीं जमदग्नी - स्वरूप रोकडें । प्रकट केलें बाबांनीं ॥२१॥
सोडोनि शिरींचा सुडका । काढूनि कफनी तडकाफडका । फेडूनि कौपीन लंगोटा । केला भडका धुनींत ॥२२॥
आधींच तो अन्गि सोज्ज्वळ । साध्य होतां आहुती प्रबळ । उसळला शिखांचा कल्लोळ । भक्तांस घोळ पडियेला ॥२३॥
हें सर्व घडले अवचितीं । नकळे काय बाबांचे चित्तीं । शिलंगणकाळींची ती वृत्ति । महद्भीतिप्रद होती ॥२४॥
अग्नीनें पसरिलें निजतेज । त्याहूनि बाबा दिसले सतेज । झांकोळले नयन सहज । पराङमुख जन झाले ॥२५॥
संतहस्तींचें हें अवदान । सेवूनि प्रसन्न अग्निनारायण । दिगंबर बनले ते जामदग्य । धन्य नयन देखत्यांचे ॥२६॥
त्वेषें टवकारिले नयन । क्रोधें झाले आरक्त नयन । म्हणती ''करा रे आतां निदान । मी मुसलमान कीं हिंदू'' ॥२७॥
गर्जोनि बाबा वदती ''पहा जी । मी हिंदू कीं यवन आजी । निर्धारा यथेच्छ मनामाजी । आशंका घ्या जी फेडूनियां'' ॥२८॥
देखावा हा अवलोकून । मंडळी झाली कंपायमान । होईल कैसें शांतवन । नित्य चिंतन चाललें ॥२९॥
भागोजी शिंदा महाव्याधिष्ट । परी बाबांचा भक्त श्रेष्ठ । धीर केला आला निकट । नेसवी लंगोट बाबांसी ॥३०॥
म्हणे बाबा हें काय चिन्ह । आज शिलंगण दसर्‍याचा सण । म्हणती माझें हेंच शिलंगण । हाणित्ती सणसण सटक्यानें ॥३१॥
एणेपरी धुनीपाशीं । उभे बाबा दिगंबरवेषी । चावडी होती ते दिवशीं । घडते कैशी हे चिंता ॥३२॥
नवांची चावडी दहा झाले । परी बाबा नाहीं स्थिरावले । लोक जागजागीं तटस्थ ठेले । टकमक उगले पाहती ॥३३॥
होतां होतां झाले अकरा । बाबाही तेव्हां निवळले जरा । नेसोनियां लंगोटा कोरा । कफनी पेहराव मग केला ॥३४॥
चावडीची घंटा झाली । मंडळी होती तटस्थ बैसली । पालखी फुलांनीं शृंगारिली । अंगणीं आणिली आज्ञेनें ॥३५॥
रजतदंड पताका चवरी । छत्रध्वजादि राजोपचारीं । शृंगारिलीसे मिरवणूक - स्वारी । निघे बाहेरी एकांतरा ॥३६॥
झाला एकचि महागजर । साईनाथांचा जयजयकार । काय वर्णावा तो गिरागजर । आनंदा पूरलोटला ॥३७॥
मग शोधूनि शुभ्र धडका । बाबा डोक्यास गुंडिती फडका । घेती चिलीम - तमाखू सटका । जणूं तोच नेटका सुमुहूर्त ॥३८॥
कोणी छत्री कोणी चवरी । कोणी मोरचलें साजिरीं । कोणी गरुडटके अबदागिरी । घेती निजकरीं वेत्रदंड ॥३९॥
एणेपरी करूनियां मीस । बाबांनीं सुचविलें सर्वत्रांस । भवसागर - सीमोल्लंघनास । दसराच एक सुमुहूर्त ॥४०॥
तदनंतर एकचि दसरा । बाबांनीं दाखविला शिरडीकरां । पुढीलचि दसरा सुमुहूर्त बरा । देह धरार्पण केला कीं ॥४१॥
हें न केवळ सूचविलें । स्वयें अनुभवा आणूनि दाविलें । निजदेह शुद्ध वस्त्र वाहिलें । योगाग्नींत हविलें येच दिनीं ॥४२॥
सन एकोणीसशें अठरा । ते सालींचा तो सण दसरा । तोच सुमुहूर्त केला खरा । निज - परात्परा समरसले ॥४३॥
ऐसीच बाबांची आणीक प्रचीती । लिहितां लिहितां आठवली चित्तीं । कीं याच विजयादशमीची तिथी । निश्चित होती आधींच ॥४४॥
सिर्डीचे पाटील रामचंद्र दादा । झाले अति दुखणाईत एकदां । जीवास सोसवती न आपदा । अति तापदायक भोक्तृत्व ॥४५॥
उपाय कांहीं बाकी न राहिला । पडेना जंव दुखण्यास आळा । आला जीविताचा कंटाळा । अति कदरले पाटील ॥४६॥
होतां ऐसी मनाची स्थिती । एके दिवशीं मध्यरातीं । एकाएकीं बाबांची मूर्ति । त्यांचे उशागती प्रकटली ॥४७॥
तंव ते पाटील पाय धरिती । निराश होऊनि बाबांस वदती । कधीं येईल मज मरण निश्चिती । एवढेंच मजप्रती वद जी ॥४८॥
आला आतां जीवाचा वीट । नाहीं मज मरणाचें संकट । मरण कधीं मज देईळ भेट । पाहें मी वाट एवढीच ॥४९॥
तंव त्या बाबा करुणामूर्ति । म्हणती न करीं चिंता चित्तीं । टळली तुझी गंडांतरभीति । किमर्थ खंती करिसी रे ॥५०॥
तुजला नाहीं कंहींच भीती । तुझी हुंडी परतली पुरती । परी न तात्याची धडगती । दिसे मजप्रती रामचंद्रा ॥५१॥
शके अठाराशें चाळीस । दक्षिणायन आश्विणायन आश्विनमास । विजयादशमी शुक्लपक्ष । पावेल अक्षयपद तात्या ॥५२॥
परी न बोलावें तयापाशीं । हाय घेऊनि बैसेल जीवाशीं । झुरणीस पडेल अहर्निशीं । मरण कोणासी आवडेना ॥५३॥
अवघीं दोनच वर्षें उरलीं । तात्याचीवेळा जवळी आली । रामचंद्रास काळजी उद्भवली । बाबांची बोली वज्रलेप ॥५४॥
तात्यापासोनि गुप्त ठेवली । बाळा शिंप्याचे कानीं घातली । कोणी न कळवावी प्रार्थना केली । चिंता ती लागली उभयांतें ॥५५॥
खरेंच रामचंद्र पाटील उठला । त्याचा बिछाना तेथूनि सुतला । दिवस मोजतां मोजतां लोटला । नकळत गेला तो काळ ॥५६॥
नवल बाबांचे बोलाचा ताळा । चाळीसाचा भाद्रपद सरला । मास आश्निन डोकावूं लागला । तात्याबा पडला पथारीवर ॥५७॥
तिकडे तात्या तापानें आजारी । इकडे बाबांस भरली शिरशिरी । तात्याचा भरंवसा बाबांवरी । बाबांचा श्रीहरि रक्षिता ॥५८॥
सुटेना तात्याचा बिछाना । येववेना बाबांचे दर्शना । अनिवार देहाच्या यातना । सोनवेना तयातें ॥५९॥
एक तो निजव्यथाव्यथित । बाबांपाशीं लागलें चित्त । नाहीं चालवत ना हालवत । दुखणेंही वाढत गेलें तें ॥६०॥
इकडे बाबांचें कण्हणें कुंथणें । दिवसेंदिवस वाढलें द्विगुणें । हां हां म्हणतां तेंही दुखणें । अनावरपणें हटेना ॥६१॥
म्हणतां म्हणतां जवळ आला । दिवस बाबांनीं जो भाकित केला । बाळा शिंप्यास घाम सुटला । तैसाच पाटिला रामचंद्रा ॥६२॥
म्हणती बाबांचें खरें होतें । ऐसेंच आतां वाटूं लागलें तें । बरनें न कीं हें चिन्ह दिसतें । प्रमाण वाढतेंच दुखण्याचें ॥६३॥
झालें आली शुद्ध दशमी । नाडी वाहूं लागली कमी । तात्या पडला मरणसंभ्रमीं । आप्तेष्ट श्रमी जाहले ॥६४॥
असो पुढें नवल वर्तलें । तात्यांचेंही गंडांतर टळलें । तात्या राहिले बाबाच गेले । जणुं मोबदले केले कीं ॥६५॥
पह आतां बाबांची वाणी । नांव दिधलें तात्याचें लावुनी । केली तयारी निजप्रयाणीं । वेळा न चुकवुनी अणुभर ॥६६॥
नाहीं म्हणावें तरी ही सूचना । देउनी आणिलें भविष्य निदर्शना । गोष्ट घडेपर्यंत ही रचना । दिसली न मना कवणाचे ॥६७॥
जन म्हणती तात्यांचें मरण । निजदेहाचा बदला देऊन । बाबांनीं ऐसें केलें निबारण । तयांचें विंदान त्यां ठावें ॥६८॥
बाबांनीं देह ठेविल्यारातीं । अरुणोदयीं सुप्रभातीं । बाबा स्वप्नांत पंढरपुराप्रती । द्दष्टान्त देती गणुदासा ॥६९॥
''मशीद पडली ढांसळोनी । अवघे शिरडीचे तेली वाणी । त्रासवूनि सोडिलें मजलागुनी । जातों तेथूनि मी आतां ॥७०॥
म्हणोनि आलों येथवरी  । फुलांही मज ‘बख्खळ’ ड्बरी । इच्छा एवढी पुरी करीं । चल झडकरी शिरडींत'' ॥७१॥
इतुक्यांत शिरडीहून पत्र जातां । कळली बाबांची समाधिस्थता । ऐकूनि गणुदास निघाले ही वार्ता । क्षण न लागतां शिरडीस ॥७२॥
सर्वें घेऊनि शिष्यपरिवार । येऊनियां समाधीसमोर । मांडिला कीर्तन - भजनगजर । अष्टौप्रहर नामाचा ॥७३॥
हरिनामाचा कुसुमहार । स्वयें गुंफोनि अति मनोहर । प्रेमें चढविला समाधीवर । अन्नसंतर्प्ण समवेत ॥७४॥
ऐकतां नामच गजर अकुंठ । शिरडी गमली भूबैकुंठ । नामघोषाची भरली पेठ । करविली लूट गणुदासीं ॥७५॥
दसर्‍याचीच कां बाबांस प्रीति । कीं तो मुहूर्त साडेतीन मुहूर्तीं । शुभ्रकाळ विशेषें प्रयाणकृत्यीं । हें तों विश्रुत सकळांतें ॥७६॥
हेंही बोअलणें नाहीं र्पमाण । जयास नाहीं गमनागमन । तयास कोठूनि असेल निर्याण । मुहूर्तप्रयोजन काय त्या ॥७७॥
जया न धर्माधर्मबंधन । जाहलें सकल बंधोपशमन । जयाचे प्राणास नाहीं उत्क्रमण । तयासी निर्याण तें काय ॥७८॥
''ब्रम्हौव सन्ब्रम्हाप्येति'' । ऐशिया साईमहाराजांप्रती । नाहीं आगती अथवा गती । निर्याण स्थिती कैंची त्यां ॥७९॥
असो उत्तर वा दक्षिणायन । करणेंच नाहीं जया प्रयाण । ठायींच समरसती जयाचे प्राण । दीपनिर्वाणसम काळें ॥८०॥
देह तो आहे उसनवारि । पंचभूतांची सावकारी । निजस्वार्थ साधलियावरी । परतणें माघारीं ज्याचा त्या ॥८१॥
यापुढील होणाराचें सूचक । आधींच बाबांनीं दाविलें कौतुक । निघूनि गेली वेळ अमोलिक । कीर्ति स्थाईक राहिली ॥८२॥
ज्वर आलियाचें निमित्त । लौकिकी रीतीचा अनुकार करीत । कधीं कुंथत, कधीं कण्हत । सदैव सावचित्त अंतरीं ॥८३॥
दिवसा अष्ट घटका भरतां । निर्य़ाणकाळ निकट येतां । उठूनि बैसले ते निजसत्ता । अविकळ चित्तामाझारीं ॥८४॥
पाहोनि बाबांची तईं मुद्रा । भरती आली आशासमुद्रा । कीं ती वेळा भयंकर अभद्रा । टळली समग्रां वाटलें ॥८५॥
असो यापरी करीत खंत । सर्व बैसले असतां सचिंत । पातला बाबांचा निकट अंत । घडल वृत्तांत परिसा तो ॥८६॥
क्षणैक अवकाश प्राणोत्क्रमणाला । नकळे काय आलें मनाला । हस्त कफनीचे खिशांत घातला । ती धर्मवेळा जाणोनि ॥८७॥
लक्ष्मी नामें सुलक्षणी । नामासारिखी जिची करणी । नित्य निरत जी साईचरणीं । ती सन्निधानीं तैं होती ॥८८॥
तिजला कांहीं द्रव्यदान । बाब करीत अति सावधान । क्षणांत होणार देहावसान । चुकले कळून बाबंना ॥८९॥
हीच लक्ष्मीबाई शिंदे । बबांपाशीं मशिदीमध्यें । अक्षयी कामकाजासंबंधें । नेमनिर्बंधें वर्ततसे ॥९०॥
दिवसा नित्य हे परिपाटी । दरबार खुला सर्वांसाठीं । बहुश: कोणा न आडकाठी । मर्यादा मोठी रात्रीची ॥९१॥
सायंकाळची फेरी जैं सरते । तेथूनि मंडळी घरोघर परते । ती जंव दुसरे दिवशीं उजाडतें । तेव्हांच येते मशीदीं ॥९२॥
परी भगत म्हाळसापती । दादा लक्ष्मी यांची भक्ती । पाहूनि तयांस रात्रीच्याही वक्तीं । मनाई नव्हती बाबांची ॥९३॥
हीच लक्ष्मी अतिप्रीतीं । प्रत्यहीं पाठवी बाबांप्रती । भाजी भाकर वेळेवरती । सेवा ही किती वानावी ॥९४॥
या भाकरीचा इतिहास परिसतां । कळूं सरेल बाबांची दयार्द्रता । श्वानसूकरीं बाबांची ऐक्यता । आश्चर्य चित्ता होईल ॥९५॥
बाबा एकदां सायंकाळीं । भिंतीस टेकून वक्ष:स्थळीं । वार्ता चालतां प्रेमसमेळीं । लक्ष्मी आली ते स्थानीं ॥९६॥
तात्या पाटील जवळ होते । आणीक वरकड असतां तेथें । लक्ष्मीनें अभिवंदिलें बाबांतें । बाबा तियेतें तंव वदती ॥९७॥
''लक्ष्मी लागलीसे भूक मातें'' । बाबा मी भाकर घेऊनि येतें । निघालें ही आतां आणितें । ऐसीच जातें माघारीं ॥९८॥
ऐसें म्हणूनि विघूनि गेली । भाकर्‍या भाजूनि घेऊनि परतली । कोरडयासमवेत अविलंबें आली । सन्मुख ठेविली ती न्याहारी ॥९९॥
बाबांनीं तें पान उचलिलें । कुत्र्यासमोर तैसेंच मांडिलें । बाबा हें काय आपण केलें । लक्ष्मीनें पुसिलें तात्काळ ॥१००॥
मी जी इतुकी गेलें सत्वरी । हातोहातीं भाजिल्या भाकरी । तयांची ही काय नवलपरी । श्वानाची खरी धन केली ॥१०१॥
लागली होती तुम्हांस भूक । त्या भुकेचें हें काय कौतुक । वदनीं सुदिला न एकही कुटक । लाविली चुटक मज ॥१०२॥
मग बाबा तियेस वदती । ''व्यर्थ कशाची करितेस खंटी । या कुत्र्याची जे उदरपूर्ती । माझीच तृप्ति ती जाण ॥१०३॥
या श्वानाचा जीव नाहीं का । प्राणिमात्राच्या एकच भुका । जरी तो मुका आणि मी बोलका । मेद असे का भुकेंत ॥१०४॥
क्षुधेनें व्याकूळ जयाचे प्राण । तयांस देती जे अन्नावदान । माझिया मुखींच तें सूदिलें जाण । सर्वत्र प्रमाण मानीं हें'' ॥१०५॥
प्रसंग सोपा व्यवहाराचा । बोध अवघा परमार्थाचा । ऐसी उपदेशपर साईंची वाचा । प्रेमरसाचा परिपाक ॥१०६॥
बोलूनि सोपी प्रपंचभाषा । आंखीत परमार्थरूपरेषा । न काढितां कोणाच्या वर्मा दोषा । शिष्यसंतोषा राखीत ॥१०७॥
तेथूनियां उपदेशानुसार । सुरू झाली लक्ष्मीची भाकर । करूनि ठेवी दुग्धांत कुस्कर । प्रेमपुस्सर प्रत्यहीं ॥१०८॥
पुढें बाबाही भक्तिप्रेमें । भाकर ती खाऊं लागले नियमें । वेळीं होतां विलंब न करमे । जेवण न गमे बाबांस ॥१०९॥
होतां लक्ष्मीच्या भाकरीस वेळ । जरी पात्रें तैं वाढिलीं सकळ । जेवावयाचा टळेना काळ । मुखीं न कवळ घालीत ॥११०॥
निवून जाईल पात्रींचें अन्न । भुकेनें बसतील खोळंबून । परी लक्ष्मीची भाकर आलियावीण । अन्नसेवन होईना ॥१११॥
पुढें कांहीं दिव्सवरी । बाबांनीं प्रत्यहीं तिसरे प्रहरीं । शेवया मागवाव्या लक्ष्मीच्या करीं । सेवाव्या शेजारीं बैसून ॥११२॥
बाबा सेवीत अति परिमित । शेष राधाकृष्णेस देत । याच लक्ष्मीचे हस्तें देववीत । उच्छिष्टप्रीत बहु तिजला ॥११३॥
असतां चालली देहविसर्जनवार्ता । ही भाकरीची भाकडकथा । किमर्थ ऐसें न म्हणिजे श्रोतां । साईव्यापकतानिदर्शक हे ॥११४॥
हें सकल द्दश्य चराचर । याच्याही पैल परात्पर । साई भरलासे निरंतर । जो अज अमर तो साई ॥११५॥
हें एक तत्त्व या कथेच्या पोटीं । ऐसी ही गोड लक्ष्मीची गोठी । सहज स्मरली उठाउठी । श्रोतयांसाठींच मी मानीं ॥११६॥
असो ऐसी लक्ष्मीची सेवा । कैसा विसर साईंस व्हावा सावधानाचा काय नवलावा । वृत्तांत परिसावा सादरता ॥११७॥
जरी आला कंठीं प्राण । शरीर विगलित नाहीं त्राण । बबा निजहस्तें करिती दान । देहावसानसमयीं तिस ॥११८॥
एकदां पांच एकदां चार । रुपये खिशांतूनि काढूनि बाहेर । ठेवीत तियेचे हातांवर । तीच कीं अखेर बाबांची ॥११९॥
कीं ही नवविधा - भक्तीची खूण । किंवा नवरात्र - अंबिकापूजन । झालें आज आहे शिलंगण । सीमोल्लंघन - दक्षिणा ही ॥१२०॥
किंवा श्रीमद्भागवतीं । श्रीकृष्णें कथिली उद्धवाप्रती । ती नवलक्षण शिष्यस्थिती । तियेची स्मृती देत बाबा ॥१२१॥
एकादशाच्या दशमाध्यायीं । षष्ठ्मश्लोकाची पहा नवलाई । शिष्यें कैसी करावी कमाई । कवण्या उपायीं वर्तावें ॥१२२॥
आधीं पूर्वार्धीं कथिलीं पांच । उत्तरार्धीं चारचि साच । बाबाही धरिती क्रम असाच । वाटे जणूं हाच हेतु पोटीं ॥१२३॥
अमानीं दक्ष निर्मत्सर । शिष्य निर्मम गुरुसेवापर । असावा परमार्थजिज्ञासातत्पर । निश्चल अंतर जयाचें ॥१२४॥
जया ठावी नाहीं असूया । वाचाविग्लापन करी न वायां । इंहीं लक्षणीं । निजगुरुराया । संतोषवाया झटावें ॥१२५॥
हाच श्रीसाईनाथांचा हेत । ऐसिया रूपीं व्यक्त करीत । केवळ स्वकीय भक्तहितार्थ । करुणावंत संत सदा ॥१२६॥
लक्ष्मी खाऊनि पिऊनि सधन । नवांची कथा काय तिजलागून । तीही तितुके टाकील ओवाळून । तथापि तें दान अपूर्व तिस ॥१२७॥
परम थोर भाग्यें आगळी । तेणेंच ऐशिया कृपेची नवाळी । पावती झाली नवरत्नावली । निजकरकमळीं साईंच्या ॥१२८॥
गेले जातील कितीसे नव । परी हें दान अति अभिनव । कीं जों तिचा जीवांत जीव । देईल कीं आठव साईंची ॥१२९॥
आलें सन्निध देहावसान । तरीही राखूनि अनुसंधान । चारापांचाची सांगड घालून । आमरण स्मरण दिधलें तिस ॥१३०॥
ऐसा दावोनि सावधपणा । निकटवर्ती पाठविले भोजना । मात्र ग्रामस्थांतील एका दोघांना । बैसवितांना देखिलें ॥१३१॥
परी कांहीं प्रेमळ भक्तांनीं । हट्टचि धरिला कित्येकांनीं । जाऊं नये बाबांपासुनी । वेळ ती कठिण मानुनी ॥१३२॥
परी प्रसंगीं अंतसमयीं । पडेन काय मोहाचे अपायीं । म्हणोनियां जणूं घाईघाई । अवघियांही दवडिलें ॥१३३॥
निर्याणसमय निकट अति । जानोनि बुट्टी - काकादिकांप्रती । बाबा वाडियांत जा जा म्हणती । भोजनांतीं मग यावें ॥१३४॥
पाहोनि इतरांची ही व्यग्रता । बाबा दुश्चित्त निजचित्ता । जा जा जेवूनि या जा आतां । ऐसें समस्तां आज्ञापिती ॥१३५॥
ऐसें हें नित्याचें सांगती । सखे अहर्निस निकटवर्ती । जरी मनाची दुश्चित्तवृत्ति । आज्ञेनें उठती जावया ॥१३६॥
आज्ञा तरी नुल्लंगवे । वेळीं सान्निध्यही न त्यागवे । बाबांचें मनही न मोडवे । गेले वाडिया भोजन ॥१३७॥
भयंकर दुखण्याचेम प्रमण । कैचें जेवन कैचें खाण । बाबांपाशीं गुंतले प्राण । विस्मरण क्षण साहेना ॥१३८॥
असो जाऊनि जेवूं बैसले । इतुक्यांत मागूनि बोलावूं आले । अर्धपोटींच धांवत आले । तंव ते अंतरले भेटीला ॥१३९॥
आयुर्दायस्नेह सरतां । प्राणज्योती मंद होतां । बयाजीचे अंकावरता । देह विश्रामता पावला ॥१४०॥
नाहीं पडून वा निजून । स्वस्थपणें गादीसी बैसून । ऐसा स्वहस्तें धर्म करून । केलें विसर्जन देहाचें ॥१४१॥
समर्थांचें मनोगत । न होतां कोणासही अवगत । देह विसर्जिला हातोहात । ब्रम्हीभूत जाहले ॥१४२॥
घेऊनि देहमायोचि बुंथी । संत सृष्टीमाजी अवतरती । होतां उद्धार - कार्यपूर्ती । तात्काळ समरसती अव्यक्तीं ॥१४३॥
नट धरितो वेष नाना । अंतरीं पूर्ण जाणे आपणा । तया अवतारिया परिपूर्णा । सांकडें मरणाचें तें काय ॥१४४॥
लोकसंग्रहार्थ जो अवतरला । कार्य संपतां अवतार संपविला । तो काय जन्म - मरणाचा अंकिला । विग्रह स्वलीला धरितो जो ॥१४५॥
परब्रम्हा ज्याचें वैभव । तया कैंचा निधनसंभव । निर्ममत्व जयाचा अनुभव । कैंचा भवाभव त्या बाधी ॥१४६॥
दिसला जरी कर्मीं प्रवृत्त । कधीं न कर्में केलीं यत्किंचित । सदा कर्मीं अकर्म देखत । अहंकाररहितत्वें ॥१४७॥
''नाभुक्तं क्षीयते कर्म । हें तों स्मृत्युक्त कर्माचें वर्म । परी ब्रम्हाज्ञात्याचा न संभ्रम । देखे जो ब्रम्हाचि वस्तुमात्रीं ॥१४८॥
क्रियाकारक फलजात । हें तों अवघें प्रसिद्ध द्वैत । तेंही ब्रम्हाविद मानित । जेवीं कां रजत शुक्तिकेवरी ॥१४९॥
बाबांसारखी मायाळू जननी । पडली कैसी काळाचे वदनीं । दिवसा ग्रासी अंधारी रजनी । तैसीच ही कहाणी झाली कीं ॥१५०॥
आतां हा अध्याय संपवूं येथें । राखूं मासिक मर्यादेतें । अति विस्तारें दुश्चित्ततेतें । नातरी श्रोते पावतील ॥१५१॥
पुढील अवशेष निर्याणकथा । येईल यथाक्रम पुढें परिसतां । शरण हेमाड साईसमर्था । पावला कृतार्था यत्कृपें ॥१५२॥
स्वस्ति श्रीसंतसज्जनप्रेरिते । भक्तहेमाडपंतविरचिते । श्रीसाईसमर्थसच्चरिते । श्रीसाईनाथनिर्याणं नाम द्विचत्वारिंशोत्तमोऽध्याय: संपूर्ण: ॥

॥ श्रीसद्गुरुसाईनाथार्पणमस्तु ॥ शुभं भवतु ॥



श्रीसाईसच्चरित

साईबाबा मराठी
Chapters
उपोद्धात प्रस्तावना दोन शब्द आरंभ अध्याय १ ला अध्याय २ रा अध्याय ३ रा अध्याय ४ था अध्याय ५ वा अध्याय ६ वा अध्याय ७ वा अध्याय ८ वा अध्याय ९ वा अध्याय १० वा अध्याय ११ वा अध्याय १२ वा अध्याय १३ वा अध्याय १४ वा अध्याय १५ वा अध्याय १६ वा अध्याय १७ वा अध्याय १८ वा अध्याय १९ वा अध्याय २० वा अध्याय २१ वा अध्याय २२ वा अध्याय २३ वा अध्याय २४ वा अध्याय २५ वा अध्याय २६ वा अध्याय २७ वा अध्याय २८ वा अध्याय २९ वा अध्याय ३० वा अध्याय ३१ वा अध्याय ३२ वा अध्याय ३३ वा अध्याय ३४ वा अध्याय ३५ वा अध्याय ३६ वा अध्याय ३७ वा अध्याय ३८ वा अध्याय ३९ वा अध्याय ४० वा अध्याय ४१ वा अध्याय ४२ वा अध्याय ४३ वा अध्याय ४४ वा अध्याय ४५ वा अध्याय ४६ वा अध्याय ४७ वा अध्याय ४८ वा अध्याय ४९ वा अध्याय ५० वा अध्याय ५१ वा अध्याय ५२ वा अध्याय ५३ वा श्री साईबाबांचीं वचनें